“Bütün hayatını karnını tam doyurmadan geçirmiş, evinin mutfağında 3 ay ateş yanmamış, bazen sadece hurmayla bazense su içerek öğününü tamamlamış bir peygamberin düsturundan giderek yemek kitabı hazırlamak aslında zor bir karardı.” Bu cümleler yeni kitabı “Erken Dönem İslam Mutfak Sanatı ve Kültürü”nü anlatan M. Ömür Akkor’a ait. Akkor’un derin bir araştırmanın ardından kaleme aldığı eser Ketebe Yayınları etiketiyle okurla buluştu. Kitap, erken dönem İslam coğrafyasının koşulları, yetiştirilen ürünler, hayvancılık, kullanılan kap kaçak, pişirme yöntemleri, yeme adabı gibi dönemin yemek ve yeme kültürünü oluşturan her unsur bir bütün olarak değerlendiriliyor. Birbirinden ilginç tariflerin yer aldığı kitap, bir yemek kitabı olmanın ötesinde dönemin yemek kültürü ve hafızasını oluşturan bir mirasın da özeti olma özelliği taşıyor.
Daha önce “Türkiye Gastronomi Atlası” ve “Zennup 1884” kitapları da büyük ilgi gören Akkor’un “Erken Dönem İslam Mutfak Sanatı ve Kültürü” adını taşıyan çalışması, uzun yıllara yayılan bir araştırma sürecinin sonucu. Bu nedenle sadece bir yemek kitabı değil, aynı zamanda İslam kültürüne ve mirasına dair önemli bir kaynak vazifesi de görüyor. Tam da bu anlamda dikkat çeken bir diğer unsur da kitapta kullanılan görseller. Sayfalar arasında görülen tabaklar, İslam coğrafyasında 6 ve 12. yüzyıllar arasında kullanılan ve müze koleksiyonlarından seçilen asılları baz alınarak bu kitap için tekrar üretilip, fotoğraflanmış. O gün yapılan yemekler günümüz ölçüleriyle aktarılmış. Şaşırtan bazı tarifler de yok değil. Bunun yanı sıra coğrafyanın dikkat çeken malzemesi olan hurmanın hem tatlı hem tuzlu birbirinden farklı tariflerde kullanıldığı görülüyor. Az malzeme olanağına rağmen, mutfak kültürünün oldukça geniş olduğu da aşikar.
DÖNEMİN KOŞULLARI KİTAPTA
Bölgenin coğrafyası, yetiştirilen ürünler, hayvancılık, kullanılan kap kaçak, pişirme yöntemleri, yeme adabı gibi konuların her birinin farklı bir araştırma konusu olduğunu söyleyen Akkor, “Bu kitap tamamlandığında mevcut tariflerle aslında dönem mutfağına ait tüm bu değişkenlerin bir bakıma küçük bir özeti de oluşturulmuş oldu. Amacım bir yemek tarifi kitabı yazmaktan çok, dönem koşullarını ve kültürünü bir kitapta yansıtmaktı” ifadeleriyle kitaptaki çalışmayı açıklıyor.
Unutmadan eklemek gerek, Akkor, 10 yıldır Türkiye’nin birçok kazı alanında mutfak tarihi ve kültürüyle ilgili çalışmalar yapıyor. Bunun yanı sıra 26 yıldır Türkiye’yi gezen ve bu seyahatlerden edindiği izlenimleri kitaplaştıran Akkor, il il Türkiye’yi gezdikten sonra şimdi de ilçe ilçe gezmeye devam ediyor.