1895’ten günümüze uzanan en eski sanat etkinliklerinden birisi olan Venedik Bienali, sanatçı ve sanatseverlere kapısını açtı. 59. Uluslararası Sanat Sergisi’nin 27 Kasım’a kadar görülebileceği sanat faaliyetinin küratörlüğünü İtalyan Cecilia Alemani üstlendi. Teması “The Milk of Dreams (Hayallerin Sütü)” olan bienale toplamda 58 ülkeden 213 sanatçıya ek olarak 80 ulusal katılımcı eşlik ediyor. Kamerun Cumhuriyeti, Namibya, Nepal, Umman Sultanlığı ve Uganda ise etkinliğe ilk kez katılan ülkeler. Daha önce hiç sergilenmemiş 80 eserle birlikte toplamda bin 433 eser bienalde görülecek.
İngiliz ressam ve yazar Leonara Carrington’ın “The Milk of Dreams” kitabından ilhamla belirlenen tema, dünya dışı yaratıkları ve dönüşüm geçiren figürleri, başkalaşım geçiren vücutlar üzerinden sorguluyor. Venedik Bienali, türlerin tehdit altında olduğunu kabul etmekle birlikte bilim, sanat ve mitler gibi farklı araştırmaları yeniden düşünmemizi istiyor. Ana sergi bünyesinde, müze ve koleksiyonlardan ödünç alınan tarihi eserler, çağdaş sanat yapıtlarıyla beraber sergileniyor.
Kadınlar ön planda
Bu sene kadınların ön plana çıkarıldığı bienali değerlendiren küratör Alemani “Bu pozisyona sahip ilk İtalyan kadın olarak, kadın sanatçılara vizyonlarını ve toplumumuzu yansıtan benzersiz projeler yaratmaları için bir ses vermek niyetindeyim” yorumunda bulundu.
80’den fazla ulusal pavyonun bir araya geldiği bienalde, ülkemiz 31. kez yer alıyor. Türkiye Pavyonu’nun açılışı ön izleme günlerinde ilk kez Kültür ve Turizm Bakanı’nın katılımıyla gerçekleşti. 1991 yılından bu yana Venedik Bienali’nde bulunan Türkiye Pavyonu’nu 2007’den beri İKSV düzenliyor. Pavyon, 2014-2034 yılları için ülkemize tahsis edilen eski Venedik Tersanesi Arsenale’de bulunan Sale d’armi binasında yer alıyor. Resim, heykel ve yerleştirme sanatı üzerine eserler üreten Füsun Onur’un “Evvel zaman içinde” sergisi Türkiye Pavyonu’nda izleyicileri karşılıyor. Onur eserinde, metal telleri şekillendirerek oluşturduğu kedi figürlerinin gezegenin geleceğini tehdit eden etkenlere karşı farelerle yaptığı işbirliğini anlatıyor. Ayrıca sergide bu karakterler ve hayatlarından çeşitli kesitler sunuluyor. Serginin küratörü İKSV Güncel Sanat Projeleri Direktörü Bige Örer.
Ukrayna sanatı odakta
Rusya pavyonunu temsil eden sanatçılar, bienale katılmayacaklarını aylar öncesinden duyurmuştu. Ukrayna sanatı ise bienalin merkezinde yer alıyor. Ukrayna Pavyonu’nun küratörlüğünü Maria Lanko, Lizaveta German ve Borys Filonenko üstleniyor. Etkinlikte Ukrayna’ya özel düzenlenen “Piazza Ucraina” adlı açık hava sergisi, Ukrayna Pavyonu küratörleri, Kiev merkezli Victor Pinchuk Vakfı ve Ukrayna Acil Sanat Fonu tarafından düzenleniyor. Tüm bunların yanı sıra Venedik Bienali bu sene NFT’lere de ev sahipliği yapıyor.
Siyahi ve göçmen sanatçılar damga vurdu
Bienalde iki sanatçı dikkat çekiyor. Bunlardan ilki Fransa adına bieanele katılan Cezayir kökenli sanatçı Zineb Sedira. Göçmen olan Sedira’nın 2020’de temsilci olacağı açıklandığında ülkedeki sanat otoriteleri kararın yanlış olduğu yönünde yazılar yazmıştı. Çünkü Sedira, Filistin halkına verdiği destek nedeniyle İsrail’de bir sergiye katılmayı reddetmişti. Bienalde dikkat çeken diğer ülke ABD. Ülkeyi ilk kez siyahi bir kadın sanatçı temsil ediyor. ABD’de ilgi gören heykellerini Venedik’e taşıyan heykel sanatçısı Simone Leigh, eserlerinde siyahi kadınların gücünü, dayanıklılığını yansıtıyor.