EYT son dakika haberleri: EYT'de gün, yaş ve yıl hesabı nasıl olacak?

Cumhurbaşkanı Yardımcısı Fuat Oktay başkanlığında Emeklilikte Yaşa Takılanlara (EYT) ilişkin düzenleme ile ilgili son toplantı Cumhurbaşkanlığı Külliyesi’nde gerçekleştirildi. Toplantıya Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Vedat Bilgin ile Hazine ve Maliye Bakanı Nureddin Nebati de katıldı. Cumhurbaşkanı Erdoğan ise EYT yasasına ilişkin olarak ilk kez tarih verdi. İşte detaylar.

EYT ne zaman çıkacak?

• Cumhurbaşkanı Erdoğan, Türkmenistan ziyareti öncesi Esenboğa Havalimanı'nda basın toplantısı düzenledi. Erdoğan, EYT düzenlemesine ilişkin, "Bu ayın sonuna kadar bu işi neticelendireceğiz. 2023'e masamızdan bunu kaldırarak girmiş olacağız" dedi.

Cumhurbaşkanı Yardımcısı Fuat Oktay başkanlığında Emeklilikte Yaşa Takılanlara ilişkin düzenleme ile ilgili son toplantı Cumhurbaşkanlığı Külliyesi’nde gerçekleştirildi. Emeklilikte yaşa takılanlarla ilgili çalışmada sona gelindi. AK Parti, teklifi aralık ayının son haftasında Meclis Başkanlığı'na sunmaya hazırlanıyor. Son kararı ve düzenlemenin ayrıntılarını Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın 12 Aralık 2022 tarihinde Kabine Toplantısı'nın ardından vermesi bekleniyor.

Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Vedat Bilgin, emekliliğe hak kazanılacak olan tarihi açıklayan Bilgin, “EYT için net tarih 8 Eylül 1999. Yıpranma hakkı, doğum ve askerlik borçlanmaları olsa bile işe başlangıç tarihi geriye çekilemez. Bunlar ancak eksik prim gün sayısını tamamlamak üzere yapılır. Yani o eksik kalan prim gün sayısını telafi eder. Ama işe başlangıcı geri çekmez. Öyle bir şey yok” dedi.

EYT düzenlemesinde son durum

• Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakan Yardımcısı Ertuğrul Soysal, "Bir ay sonra artık EYT sorununu konuşmayı bırakmış olacağız" dedi. Soysal, Kızılcahamam'daki bir otelde, Hizmet-İş Sendikası 14. Genel Kuruluna katıldı.
• Emeklilikte yaşa takılanlar (EYT) konusunun gündemlerinde olduğunu belirten Soysal, bir taraftan devletin çıkarlarını diğer taraftan ise işçi ve işverenleri düşünerek çalışmalarını sürdürdüklerini söyledi. EYT düzenlemesi konusunda teknik çalışmaların devam ettiğini bildiren Soysal, şunları kaydetti: İşin teknik detaylarına vakıf olmadan yapılacak eleştiriler gerçekçi ve yapıcı olmayacaktır.
• Yaş şartı olmadığında emekli olabileceklerin sayısı 1,6 milyon civarında. Bu sayı daha artacaktır. Bu nedenle emeklilerimizin hem kamu bütçesine hem de işverene getireceği ilave yükü doğru hesaplamak ve buna göre aksiyon almak durumundayız. Bakanlık olarak hedefimiz, yıl bitmeden çalışmalarımızı tamamlamak, Meclis'e sunmak yönünde. Sayın Cumhurbaşkanımızın da bu yönde açıklamaları oldu. Öyle inanıyorum ki bir ay sonra biz artık EYT sorununu konuşmayı bırakmış olacağız.

EYT kimleri kapsıyor?

8 Eylül 1999 tarihinden önce sigortalı olup, 4447 sayılı kanunla haklarında emeklilikte kademeli yaşlar getirilenler diğer bir ifadeyle, kanunda öngörülen prim gün sayısı ile sigortalılık süre şartlarını yerine getirdikleri halde, belirlenen emeklilik yaşlarını doldurmayanlar EYT’li olarak ifade ediliyor. Ancak son zamanlarda kapsamın genişletildiği görülüyor.

• Yani 8 Eylül 1999 öncesi sigortalı olanlardan yaş koşulunu yerine getirdiği halde prim gün sayısı veya sigortalılık süre şartını yerine getirmeyenler de kendini EYT’li olarak ifade ediyor.

EYT'de gün, yaş ve yıl hesabı nasıl olacak?

EYT’liler 4447 sayılı kanunla getirilen ve ilgili sosyal güvenlik kanunlarında emeklilikte kademeli yaş şartını düzenleyen geçici maddelerin iptal edilmesini ve 8 Eylül 1999 tarihinden önceki emeklilik koşullarının kendileri için uygulanmasını istiyor.

Bu koşullar SSK’liler için:

• - Kadın ise 50, erkek ise 55 yaşında olmak ve en az 5000 gün,
• - Kadın ise 50, erkek ise 55 yaşında olmak, 15 yıldan beri sigortalı olmak ve en az 3600 gün,
• - Kadın ise 20, erkek ise 25 yıldan beri sigortalı olmak ve en az 5000 gün,
• - Malullük, yaşlılık ve ölüm sigortaları primi bildirilmiş olmak.

Bağ-Kur’lu ve devlet memurları için:

• - Yaş koşulu olmaksızın kadın ise 20, erkek ise 25 tam yıl prim ödemiş olmak.

Bakan Bilgin’in Plan ve Bütçe Komisyonu’nda yaptığı açıklamada, EYT’liler açısından kullandığı ifadelerde çelişki bulunuyor. Önce ifadesinde 8 Eylül 1999 öncesi prim gün sayısını değiştirmediklerini bu gün sayılarının 5000 gün ve 5400 gün olduğunu, prime takılanların olmayacağını söylerken daha sonra yine aynı konuşmada, prim gün sayısı ve hizmet süresi şartlarını kaldırmayacaklarını bu şartların durduğunu ifade etti.

8 Eylül 1999 tarihinden önce çalışmaya başlayan herkes EYT kapsamında mıdır?

• 8 Eylül 1999 tarihinden önce çalışmaya başlayan Devlet Memurları ve Bağ-Kur’lular ile bu tarihten önce haklarında uzun vadeli sigorta kolları (malullük, yaşlılık ve ölüm sigortası primi) uygulanan SSK’liler EYT kapsamındadır. Çırak veya stajyer olarak çalışmaya başlayan ve bu nedenle haklarında kısa vadeli sigorta kolları uygulanan (iş kazası ve meslek hastalığı) SSK’lilerin çırak ve stajyerlik başlangıç tarihleri emeklilik işlemlerinde dikkate alınmaz.

9 Eylül 1999 tarihinden sonra çalışmaya başlayanlar hangi durumda EYT kapsamına girebilir?

İlk defa sigortalı olarak çalışmaya başladıkları tarih 9 Eylül 1999 tarihi ve sonrası olmakla birlikte 5510 sayılı kanunun 41. maddesinde belirtilen borçlanmalara esas süreleri bu tarihten önce olanlardan ve bu süreleri borçlanan ve sigortalılık başlangıçları borçlandıkları süreler kadar geriye götürüldüğünde sigortalılık başlangıç tarihler 8 Eylül 1999 öncesi olanlar EYT kapsamına girer.

EYT ne zaman yasalaşacak?

• AK Parti Grup Başkanvekili Emin Akbaşoğlu "EYT ve sözleşmeli personelin kadroya geçilmesine ilişkin düzenlemeleri Aralık ayı içinde yapmayı planlıyoruz. En kötü ihtimal 2023 yılı başında yasalaşmasına şahit olacağız" dedi.

EYT’li kıdem tazminatını nasıl alacak?

Hazine ve Maliye Bakanı Nureddin Nebati, EYT düzenlemesi sonrası işverenlerin kıdem tazminatı yükünü, uygun koşullarla karşılayabilecekleri kredi paketi konusunda hazırlıkların başlatıldığını duyurdu.

Bakan Nebati'nin açıklaması şöyle: "Emeklilikte yaşa takılanlar (EYT) ile ilgili Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığımız tarafından çalışmalar yapılmaktadır. Bu çerçevede, işverenlerimizin karşılaşacağı kıdem tazminatı yükünü, uygun finansman koşullarıyla Hazine Destekli KGF kefaleti ile karşılayabilecekleri bir kredi paketi konusunda Hazine ve Maliye Bakanlığımızca hazırlıklar başlatılmıştır."

Staj ve çıraklık emeklilikte geçerli mi?

• Staj ve çıraklıkla işe başlamış yani ilk sigortasını bu şekilde yapmış çok vatandaşımız var. Bunlar şu anki mevzuata göre sigorta başlangıcı sayılmıyor. O dönemde yatırılan primler de emeklilik hesabında kullanılmıyor.

18 yaş altı sigorta EYT'li yapar mı?

• Vatandaşların bu yönde talepleri var. Ama şuan ki mevzuata göre bu sayılmıyor. 18 yaş önemli ama 18 yaşın öncesinde sigortalı olanlar staj ve çıraklık haricinde normal çalışmaya başlamış 16-17 yaşında bir vatandaş başlangıcı emeklilik hesabında başlangıç kabul ediliyor. Yatırılan primler de geçerli. Sadece yıl şartı 18 yaşından sonra başlıyor.

EYT’den emekli olan BES’ten de emekli olabilecek mi?

Bugün 6.7 milyona yakın çalışan BES’te. EYT’den emekli olacak 2 milyonun bir kısmı bireysel emeklilik sisteminde olanlar. Hürriyet yazarı Noyan Doğan köşesinde BES'ten EYT'lilerin emekli olup olmayacağına ilişkin detayları paylaştı. "2024’ün eylül ayına kadar da EYT’li olanların tamamı düzenlemeden yararlanıp, emekli olacak ki, bu sayı da yaklaşık 5 milyonun üzerinde. Bunların bir kısmı otomatik BES’te olanlar. Hal böyle olunca da, bu kişiler, ‘EYT’den emekli olacağım, BES’ten de emekli olacak mıyım?’ diye merak ediyor. Öyle ki, kimi okuyucular, EYT’den emekli olup da işyerleri ile ilişkileri kesileceği için BES’ten de emekli olacakları konusunda çok eminler.

Maalesef öyle değil. Sosyal güvenlik sisteminden emekli olunca BES’ten de emekli olunmuyor. Otomatik katılım sisteminden emekli olmanın şartı belli; sisteme ilk giriş tarihinizden itibaren en az 10 yıl sistemde kalmanız ve 56 yaşını doldurmanız gerekiyor. Çalışan, istediği zaman kendi birikimlerini alıp sistemden çıkabilir, ancak otomatik BES’te devletin yatırdığı katkıları alabilmenin sınırları var. Sistemde en az 3 yıl kalanlar devlet katkısının yüzde 15’ini, 6 yıl kalanlar yüzde 35’ini alabiliyor. Sistemde en az 10 yıl kalanlar ise devlet katkısının yüzde 60’ını hakkediyor. 56 yaşını dolduranlar devlet katkısının tamamını alıp otomatik BES’ten emekli olabiliyor."

1999 öncesi emeklilik için prim gün sayısı kaç?

EYT’den emekli olunca ne kadar maaş alırım? İşte emeklilik maaş sorgulama