Solunum sinsityal virüsü RSV nedir?

Koronavirüs pandemisiyle birlikte son iki yıldır uzmanlar, kış aylarında hem grip hem de Covid'e yakalanma riskine dair sıklıkla uyarılarda bulunuyor. Fakat bu kış, grip ve koronavirüs haricinde ‘RSV’ vakalarında ciddi bir artış yaşanıyor.

RSV yani Respiratuar Sinsisyal Virüs, grip ve soğuk algınlığına benzer şikayetlere neden olan ve tedavisinde gecikildiğinde akciğerleri tehdit eden bir hastalık. Tüm yaş gruplarında özellikle de bebekler ve yaşlılarda yaşamı tehdit eden solunum yolu enfeksiyonlarına neden oluyor.

RSV nasıl anlaşılır?

Corona virüs, grip ve şimdi de RSV. Özellikle okul çağındaki çocukları tehdit eden bu hastalıkla 'virüs kokteyli' hızlı bir dolaşıma girdi. Sağlık Bakanı Fahrettin Koca, Kabine Toplantısı'nın ardından gazetecilerin sorularını yanıtladı ve gündeme ilişkin açıklamalarda bulundu. Sağlık Bakanı bu konuya da değinerek, “Enfeksiyonlar birbirine karışmış durumda. İnfluenza (grip) ve RSV vakaları daha yoğun görülmekte. Taramalarımızda artık üçlü solunum yolu paneli bakacağız. Yani tek bir kit ile influenza A, influenza B, Covid-19 ve RSV aynı anda bakılacak'' açıklamasını yaptı. Koca, geliştirilen kitin bir ay içinde devreye gireceğini de duyurdu.

RSV virüsü nedir?

Solunum sinsityal virüsü (RSV), insan solunum sinsityal virüsü (hRSV) ve insan ortopnömovirüsü olarak da adlandırılır , solunum yolu enfeksiyonlarına neden olan, yaygın, bulaşıcı bir hava kaynaklı virüsüdür . Negatif anlamda , tek sarmallı bir RNA virüsüdür. Adını, enfekte hücreler birleştiğinde oluşan sinsitya olarak bilinen büyük hücrelerden alır.

RSV, bebeklerde solunum yolu ile hastaneye yatışların en yaygın tek nedenidir ve reenfeksiyon daha sonraki yaşamlarda yaygın olarak kalır: tüm yaş gruplarında önemli bir patojendir. Enfeksiyon oranları soğuk kış aylarında tipik olarak daha yüksektir ve bebeklerde bronşiolite , yetişkinlerde yaygın soğuk algınlığına ve yaşlılarda ve bağışıklığı baskılanmış kişilerde pnömoni gibi daha ciddi solunum yolu hastalıklarına neden olur.

RSV kontamine hava yoluyla yayılır ve hem toplumda hem de hastane ortamlarında salgınlara neden olabilir. Gözler veya burun yoluyla ilk enfeksiyonun ardından virüs , üst ve alt solunum yolunun epitel hücrelerini enfekte ederek iltihaplanmaya, hücre hasarına ve hava yolu tıkanıklığına neden olur. RSV'nin viral tespiti ve teşhisi için antijen testi , moleküler test ve viral kültür dahil olmak üzere çeşitli yöntemler mevcuttur. Ana önleme tedbirleri arasında el yıkama, maske takma ve enfekte kişilerle yakın temastan kaçınma; palivizumabın profilaktik kullanımıyüksek riskli bebeklerde RSV enfeksiyonunu önlemek için de mevcuttur

RSV nasıl bir hastalık?

Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Uzmanı Dr. Fatih Binboğa ise RSV’nin Ekim ayından itibaren çocuklarda ve yetişkinlerde salgın halinde görüldüğüne vurgu yaparak, “Çocuklar arasında son 1.5 aydır bir virüs kokteyli dolaşımda” dedi ve ekledi: “Bu yıl Kuzey Yarım Küre ülkelerinde olduğu gibi ülkemizde de RSV Ekim ayından itibaren çocuklarda ve erişkinlerde salgın halinde görülüyor. Çocuklar arasında son 1,5 aydır bir virüs kokteylinin dolaşımda olduğunu söyleyebilirim. RSV, rinovirüs, adenovirüs, influenza ve koronavirüsün ağırlıklı olarak oluşturduğu hastalıklar zincirinde çocuklardaki hastalıkların birinden diğerine geçişini gözlemliyoruz. Anne-babalar bunu hiç bitmeyen hastalık olarak adlandırıyor. Virüs güçlü bir şekilde etkisini sürdürüyor ve bir okul çocuğu, ayda 4-5 kez doktora gidebiliyor.”

RSV virüsü kimlerde görülür?

Vaka sayısı olarak okul çocukları fazla ancak ağır belirtiler ve yatış oranları bir yaş altındaki bebeklerde fazla görülüyor.

Özellikle bazı hasta grupları RSV enfeksiyonu açısından risk grubu olarak kabul edilir. Bu gruplar aşağıdaki gibidir:

• 8-10 haftalık bebekler
• Prematüre bebekler
• Bağışıklık yetmezliği bulunan çocuklar
• Kalp ve akciğer problemleri olan hastalar
• Kreş ve bakımevi gibi toplu ortamlarda bulunan çocuklar
• 65 yaş ve üzeri yetişkin hastalar

RSV belirtileri neler?

RSV’nin yetişkinlerdeki belirtileri; burun akıntısı, hapşırık ve öksürük ile sınırlı kalır. İnfluenza’nın aksine erişkinleri işlerinden alıkoymaz. Çocukların çoğunda hafif bir ateş, burun akıntısı, nezle belirtileri, 2-3 günde öksürük krizlerine dönüşür.

RSV Hangi Hastalıklara Neden Olur?

RSV, akciğer dokusuna yerleşerek bronşiolit ve zatürre benzeri hastalıklara yol açabilir. Virüs; özellikle solunum yolları içerisinde burun ve ağız yoluyla alınan havanın akciğer dokusuna ulaşmasını sağlayan, bronş ve bronşiollerdeki solunum epiteline yerleşme eğilimindedir. Bronşiol çapı bebeklerde henüz gelişme aşamasında olduğundan oldukça küçüktür. Bronşiollerin enfekte olmasıyla açıklık daha da daralarak havanın geçmesi engellenir ve hastalık tablosu ortaya çıkar. Solunum salgıları, daralan bronşiollerde birikerek başka mikroorganizmaların üremesine ve ek hastalık oluşmasına müsait bir ortam yaratır. Bu nedenle, RSV enfeksiyonu ile beraber diğer viral ve bakteriyel enfeksiyon etkenleri mevcut olduğu durumlarda ciddi komplikasyonlarla karşılaşılabilir.

RSV)’den Korunmak İçin Neler Yapılabilir?

Mevcut durumda RSV’ye karşı geliştirilen bir aşı bulunmamaktadır. Ancak RSV’nin bulaşma yolu hava ve damlacık yoluyla olduğundan, buna yönelik alınacak tedbirler RSV’nin bulaşmasını ve dolayısıyla hastalığın gelişmesini önleyebilir. Bu doğrultuda yapılması gerekenler aşağıdaki gibi özetlenebilir:

1. Eller sık sık ve bol sabunlu suyla yıkanmalıdır.
2. Öksürük veya hapşırma anında ağız ve burnun kapatılması son derece önemlidir.
3. Maske takmak ve kişilerle münasebetlerde mesafe bırakmak bulaşı önler. Yine bu doğrultuda, kalabalık ortamlara mümkün olduğunca girilmemelidir.
4. Havlu gibi ortak kullanılmaya müsait eşyaların mümkün olduğunca bireysel kullanılmasına özen gösterilmelidir.
5. Temasın yoğun olduğu yüzeyler sık sık dezenfekte edilmelidir.
6. RSV bulaşının yoğun olduğu mevsimsel dönemlerde, mümkün oldukça çocuklar bakımevi ve kreşlere bırakılmamalı veya buralarda geçirdikleri süre sınırlandırılmalıdır.
7. Sigara tüketimine son verilmelidir. Sigara dumanının solunması, bebeklerde RSV enfeksiyonu riskini artırır.

Hangi hastalık için hangi doktordan randevu alınır?