Uzun yürüyüş

NİĞDE- DYP lideri Tansu Çiller'de son zamanlarda bir 'söylem' farklılığı kendini belli ediyor; eskiden dilinden düşürmediği bazı sorunları artık gündeme getirmiyor; buna karşılık, 'yeni yol' adını verdiği taze bir felsefesi var: Ekonomide yeni ufuklardan söz ediyor, eğitimi çağa uydurmanın gerekliliğini vurguluyor ve Avrupa Birliği'ne (AB) ancak 'muhteşem' dediği kimliği koruyarak girmenin bir anlam taşıyacağını söylüyor...

DYP liderinin zaman zaman Ankara dışına çıkıp kitlelerle biraraya geldiğini duyuyor ve seçim-dışı bir zamanda yapılan mitingleri merak da ediyordum. Dün, bir saatliğine uğradığı Niğde'ye beni de götürdü Tansu Hanım. Helikopterle yaptığı bu seyahat sırasında, hem seçimden bir yıl sonra halkın ülke sorunları hakkında ne düşündüğünün işaretlerini almam mümkün oldu, hem de yol boyu, ülkede ve dışarıda meydana gelen gelişmeleri kendisinin nasıl değerlendirdiğini öğrendim.

Tansu Çiller 18 Nisan seçimlerini iyi değerlendirmiş görüntüsünü verdi bana. DYP'deki düşüş kadar başka partilerin başarısını da serinkanlı bir değerlendirmeye tâbi tutmuş; parti kurmaylarının henüz ayrıntıları üzerinde çalıştıkları 'yeni yol' bu tür bir derin düşüncenin ürünü. Konuşurken bir nokta özellikle dikkatimi çekti: Çiller, uzun bir maratona kendisini hazırlıyor; bugünkü siyasi aktörlerin önemli bir bölümünün yarış dışı kalacağı bir sonraki seçime...

Ekonomideki 'istikrar' görüntüsünün aldatıcı olduğu iddiasında DYP lideri. Daha önce IMF'nin kendisine de teklif ettiği programın inişli-çıkışlı bir yol izleyeceğini düşünüyor; "2001 ortasında yeniden başa dönebiliriz" uyarısında bulunuyor. Faiz ve enflasyonun aşağı çekilmesi için izlenen sıkı politikaların olmadık sonuçlar doğurabileceği beklentisinde; "Programda da öngörülüyor zaten, bir yıla kalmaz bir devalüasyon kaçınılmaz olur" diyor...

Geldiğimiz yer patates üreticisi Niğde olunca, konu ister istemez hükümetin tarım politikasına kayıyor.Tarımı teknolojiyle tanıştırıp, genetik mühendisliği başarılarını da ülkeye taşıyarak kırsal kesimi yarınlara hazırlama gereğinden söz ediyor Çiller... Hükümetin, IMF yönlendirmesiyle, tarım kesimini yokoluşa itmesinin altında ilk anda akla gelmeyen anlamlar arıyor. "Köylüsü aç-sefil, ihracat yapamayan bir ülkenin ekonomisi nasıl düzgün olabilir ki?" diye soruyor haklı olarak...

Türkiye'yi gümrük birliği içine sokmakla övünür DYP lideri; onu AB macerası konusunda epey mütereddit buldum. Dediği şu: "Türkiye adaylığa kabul edildi, ama bekleme odasında kimlik değiştirmeye zorlanıyor. Çevresiyle ilişkileri asgari düzeyde, ekonomisi dışa bağımlı, hayati çıkarlarından vazgeçmiş bir Türkiye olarak AB'ye girmenin bir önemi yok. Sürecin ülke aleyhine çalışacağından endişeliyim..." Endişesini büyüten, hükümetin Kıbrıs, Ege, enerji hatları gibi milli dâvâlarda birbiri ardına tâvizler vermesi...

Çiller'i, kalabalık bir partili grup yanında Niğde içi ve çevresinden gelmiş kitleler izledi. Seçim yorgunluğunu henüz üzerinden atmamış bir ülkede, heyecan odağı olmayan bir partinin liderinin bu kadar kalabalığı toplaması ilginçti. Kürsüden, "Sizlere bir sitemim var" diye seslendi DYP lideri ve sitemini şöyle açıkladı: "Seçimde kıratın yemini kıstınız..." Parti örgütü, aynı hissi, bir bez pankarta başka biçimde işlemişti: "Affet bizi ana; memleketi kurda kuşa yem ettik..."

Seçim kampanyası sırasında Niğde'ye geldiğinde, kalabalıklar kendisini MHP selâmıyla karşılamışlar; o olayı unutamıyor. MHP, birer milletvekili çıkartan DSP ve DYP'nin toplamı kadar oy aldı 18 Nisan'da. Ancak, dün, kurt selâmı yapan çıkmadı, tersine konuşmasında MHP'yi hedef alan sözler, kitleden en fazla tasvip gören cümleler oldu. Kalabalıklar arasında dolaşırken, kendilerini 'Ülkücü' olarak tanıtan bazı kişiler, oylarıyla iktidara taşıdıkları MHP'nin izlediği politikaları bana da eleştirdiler...

Bir saatlik çıkartma sırasında uğradığı Niğde, Tansu Çiller'in, son bir kaç ay içinde yolunu düşürdüğü sekizinci il... "Daha önce fazla ilgi yoktu, ama son üç aydır kitleleri olağanüstü heyecanlı buluyorum" dedi... Niğde'den benim aldığım izlenim şu: IMF, ABD ve AB kıskacına sıkışan iktidar yanlışlar yaptıkça, demokratikleşme ve özgürleşme adımları geciktikçe, sahaya inen muhalefet meydanları hareketlendirebilir... Seçim ufukta görünmediği halde...

Tansu Çiller uzun yürüyüşe hazırlanıyor...