ANKARA- Hafız Esad'ın ölümünden sonra gözler Ortadoğu'nun kapalı kutusu Suriye'nin üzerine çevrildi. Başta İsrail ve ABD olmak üzere bölgede ciddi olarak etkinliğinin sürmesini isteyen ülkelerin, Esad'ın sağlığında belirledikleri planları, önümüzdeki dönemde nasıl bir şekle büründürecekleri merak ediliyor. Suriye ile sürekli savaş halinde bulunan İsrail'in Golan Tepeleri sorunundan sonra, bu ülkeye yönelik stratejilerinde 'Bölünmüş Suriye' olgusuna fazlaca yer vermesi, 'Esad Sonrası Suriye' tezlerinin tekrar konuşulmasına neden oldu.

Suriye üç parçaya bölünecek

İsrail'in 1990'lı yılların başında ana hatlarını belirlediği 'Üç parça Suriye'nin' ana şeklini "kontrol edilebilir Suriye" stratejisi belirliyor. Genelkurmay belgelerinde de bir dönem yer alan ve bölgesel stratejiler konusunda ciddi bir belge olarak sunulan İsrail planına göre Suriye, Hafız Esad'ın ölümünden sonra üçe bölünecek. Suriye nüfuzunun ancak yüzde 11'ni oluşturan Alevi nüfus için kuzeyde bir Alevi Devleti kurulacak.

Şam'da ise ülke nüfusunun yüzde 80'nini temsil eden Sünni bir devlet kurulacak. İsrail'in bölünmüş Suriye Strateji çerçevesinde ücüncü devlet de Havvan-Kuzey Ürdün ve Golan Bölgesi'ndeki bir Dürzi devlet olacak ve böylece İsrail'in bölgesel güvenliği sağlanmış olacak.

Türkiye parçalanmadan endişeli

Türk makamları ise konuyla ilgili olarak hazırlanan raporlarda, bu durumu şu cümlelerde yorumluyor: "Sağlık durumu iyi olmayan Esad'ın ölümünden sonra ülkede karışıklıklar çıkabilir. Bu durumda istikrarsızlıktan yararlanacak bazı güçler Suriye'yi bölme planını yürürlüğe koyabilirler.

İsrail'in tasarladığı plana göre, Suriye etnik ve dini yapısına uygun olarak çeşitli devletlere ayrışacaktır. Bu yapı barış ve güvenliğimiz açısından uygun olmayacaktır. Suriye'de meydana gelebilecek bir kargaşa ortamı ve bölünme Türkiye üzerinde olumsuz etkiler yapabilecektir. Suriye'deki istikrarın muhafazasın ve toprak bütünlüğünün korunması Türkiye'nin menfaatlerine daha uygun olacaktır."

"Esad, Batı nöbetçisi"

Öte yandan bir dönem bölgede çalışmış ve defalarca Suriye'ye girip çıkmış bir subay, Suriye Devlet Başkanı Esad'ın ölümü ile ilgili ilginç değerlendirmelerde bulundu. Esad gibi isimleri Batı ülkelerinin bir piyonu olarak nitelendiren subay şu değerlendirmeyi yaptı: "Esad ve Saddam gibi isimler Batı'nın piyonudur. Ancak bunların miadları dolmuştur.

Görevlerini son 20 yıldır en iyi şekilde yerine getirmişlerdir. Şimdi ise bu tür insanlar yıprandılar. Esad öldü. Başta ABD olmak üzere İsrail ve Batı ülkeleri bunların yerine daha genç yöneticileri getirmeyi amaçlıyor. Bunun için de bölgede harita değişikliği istiyorlar. İsrail, bu konuda oldukça ısrarlı, çünkü parçalanmış bir Suriye, her zaman kendisinin işine gelir. Ancak Türkiye, tüm bu senaryoların yanında denge ülke politikasını uygulamak yerine daha aktif politikalar üretmeli."