Mehmet H. Doğan, 9 senedir "Şiir Yıllığı" hazırlıyor. Son bir sene içinde 'taradığı', 'izlediği' ve 'yararlandığı' dergilerdeki şiirler arasından kendi beğenisini karşılayanları seçerek bir araya getiriyor ve yayımlıyor. Aynı şekilde, "Belgelik" başlığı altında, "Dergilerde şiir üzerine yazılar-tartışmalar-söyleşiler" ile söz konusu sene içinde yayımlanmış "Şiir kitapları", "Antolojiler", "Çeviri şiir kitapları" ve "Şiir üzerine kitaplar" da bir liste hâlinde 'Yıllık'taki yerini alıyor.

Kuşkusuz oldukça yorucu, emek ve dikkat isteyen bir çalışma bu. Öte yandan, o sene şiir yayımlayan herkesi memnun etmesi mümkün olmadığı için de, durduk yerde kimi kıskançlıklara ve küçük çaplı düşmanlıklara yol açması, cabası.. Ancak, izlediğim kadarıyla bay Doğan, senelerdir her türden olumlu/olumsuz eleştiriye göğüs gererek, söz konusu 'Yıllık'ları hazırlayıp yayımlamayı sürdürüyor; iyi de ediyor..

Bu seneki "2001 Şiir Yıllığı", yine, Adam Sanat dergisinin Mart sayısıyla birlikte okuyucuya ulaştı. Fazıl Hüsnü Dağlarca'dan Aytuğ Uslutekin'e tam 125 şairden yapılan seçmeler, Mehmet H. Doğan'ın estetik ölçütlerinden "Olur" alarak şiir çevrelerinin beğenisine sunuldu.

Mehmet H. Doğan'ın bir eleştirmen kimliğiyle yaptığı seçmelere kimsenin bir diyeceği olamaz, olmamalı da.. Neticede, bir şahsın 'subjektif' ağırlıklı yaklaşımıdır bize yansıyan. O bakımdan, "Efendim, o imza var, bu imza niye yok?" veya "O isim olduğuna göre, bu isim de olmalıydı" biçimindeki değerlendirmeler tümüyle zaittir..

Yalnız bu seferki 'Yıllık'ta, veri ve kaynaklara ulaşmak açısından, izlenen yöntem konusunda hiç de hoş olmayan bir tutum gözlerden kaçacak gibi değildi. Önceki senelerle karşılaştırıldığında tipik bir eksiklik doğuran bu tavır, bana göre, "2001 Şiir Yıllığı"nın en ağır handikapı ve izahı mümkün görünmeyen yarası olmuştur. "Yıllık için taranan, izlenen, yararlanılan dergiler abece sırasıyla" verilirken, adı anılan 45 dergi arasında 'bu yaka'nın bir tek dergisinin bulunmayışı, doğrusu -önceki 'Yıllıklar' bağlamında- beni şaşırttı. Esasen, bir şiir metninde kullanılan kelime ve tamlamalardan kalkarak, o şair hakkında akıl almaz ideolojik çıkarımlar yapan ve meseleyi devleti yıkmak noktasına getiren bir 'eleştirmen' olan Mehmet H. Doğan'ın bu in-estetik bakışı yabancımız değil.. Fakat, hiç olmazsa varolanı görmek, somut verilerle yüz yüze gelmek, göz ucuyla da olsa 'bu yaka'nın çıkardığı dergilere bakmak; sahih bir yaklaşımın asgari şartlarındandır, diye düşünüyor insan. Kaldı ki, "2000 yılında yayımlanmış şiir kitapları"nın dökümü yapılırken de, benzeri yaklaşımı izliyoruz. Enteresan tabii.. O, pek tuhaf 'yok sayıcı' tavır, yakamızı bırakmıyor anlayacağınız..

Dolayısıyla sormak gerekiyor: "Şiirimizde geçen yıl" başlığı altında hazırlanan bir 'Yıllık'ta, Türk şiirinin tüm veri ve verimlerini kuşatmaktan uzak bir 'seçme'nin kıymet-i harbiyesi ne olabilir ki? İster istemez, "'İdeolojik' ölçütlerin hakimiyet kurduğu bir 'Yıllık' şeklinde nitelendirilmesi muhtemel olan bu yıllığın, sözünü ettiğimiz eksikliğinden ötürü, şiir çevrelerine doğru, objektif bir fikir vermesi mümkün müdür? 'Bu yaka'nın dergilerini izlemeden, taramadan yapılan tek boyutlu bir 'Yıllık'ın şiirimizin bütünlüklü bir çerçevesini içermesi ne kadar gerçekçidir?

Zaten, "Bu yıl izlediğim dergi sayısı geçen yıldakinden de az" cümlesi, bay Doğan'ın, "2001 Şiir Yıllığı" için yeterince donanım sahibi olmadığının bir itirafı.. Adres değişikliğinin bundaki payı ne ölçüdedir, tartışılır elbette. Ancak, "Ola ki, kendilerinden Yıllığa şiir almadığımız bazı dergiler bana kızıp dergi göndermeyi kesmişlerdir" savunması ise, bana biraz komik geldi. Hem öyle de olsa; her sene bu 'Yıllık'ları hazırlayan ve kitap formunda yayımlayan bir eleştirmen olarak sizin göreviniz araştırmak, bulmak, bir şekilde temin etmek değil de nedir? Türkiye'nin ücra bir yerinde veya bir dağ başında hazırlanmıyor ki bu 'Yıllık'! İletişimin bu kadar kolaylaştığı bir dönemde, hiçbir mazeret, sizin 'yok sayıcı' tavrınızı hafifletmeye yetmez! İlhan Berk'in kulakları çınlasın..

Niteliği kuşkulu bir sürü 'Ödül'den haberdar olan bay Doğan'ın, Türkiye Yazarlar Birliği'nin şiir ödülünü anmaması da bir başka garabet örneğidir. Hiçbirimiz ayda yaşamıyoruz; en azından ben öyle sanıyordum!

Evet, bu tek taraflı, tek yönlü ve kemikleşmiş bakış/algılayış tarzı iyice kabak tadı verdi; yıldık artık.. İşte, "2001 Şiir Yıllığı": Her türden anlamıyla, tastamam bir "Kel başa şimşir tarak" örneği olarak karşımızda.. Bravo Mehmet H. Doğan'a; iyi ediyor!..

İHSAN DENİZ

Künye

Temsilcilikler

ReklamTarifesi

AboneFormu

MesajFormu