Düşünceyi cezalandıran TCK 312, 159 ile TMK 7 ve 8. maddeleri değiştiren uyum yasası, düşünce suçlularını tatmin etmedi. Düşünceleri nedeniyle yargılanan veya ceza alan isimler, sözkonusu değişikliklerin ifade özgürlüğünü sağlamadığını, bu maddelerin yeni halleriyle de düşünceyi cezalandırmayı sürdüreceğini belirttiler.

Mahkemelerde düşünce suçuyla yargılananların ve ifade özgürlüğünün sağlanması için yapılan çalışmaların en büyük destekçilerinden Şanar Yurdatapan, kendisinin de yargılandığı 159 ve 312. maddelerde yapılan değişikliklerin tatmin edici olmadığını belirtti. 159. maddenin tamamen kaldırılması gerektiğini savunan Yurdatapan, ancak bireylere yapılan hakaretin cezalandırılması gerektiğini belirtti.

159. maddenin hem amacının hem de pratiğinin her türlü eleştiriyi suç kapsamına almak olduğunu kaydeden Yurdatapan, 312'de yapılan değişikliği ise "çok çelimsiz" diye nitelendirdi. 312. maddede düzenlenen suçun özünün doğru olduğunu, çünkü "suçu övmenin" suç olması gerektiğini kaydeden Yurdatapan, "Ancak 312. madde bu amaçtan çok düşüncenin cezalandırılması için kullanılıyor. 312. madde metninin çok daha fazla temizlenerek, netleştirilmesi gerekirdi" dedi.

Ensaroğlu: Aralarında fark yok

"Düşünceye özgürlük" kitabı nedeniyle çeşitli mahkemelerde yargılan bir diğer isim Mazlum-Der Genel Başkanı Yılmaz Ensaroğlu ise 159'da hiç bir değişiklik yapılmadığını, ceza üst sınırının aşağıya çekilmesinin uygulamada bir önemi olmadığını belirtti. Ensaroğlu, "Üst sınır 6 yıldan 3 yıla indirildi. Zaten hiç kimse 159. maddeden 5, 6 yıl ceza almıyordu. Alt sınır olan 1 yılda indirim yapılsaydı, bir ceza indirimi sözkonusu olabilirdi. Ancak bu yapılmadı" dedi.

312. maddenin mevcut halindeki sorunun "muğlaklık" olduğunu kaydeden Ensaroğlu, "Yeni düzenlemede tartışma konusu olan "olasılık" ibaresiyle, onun yerine getirilen "tehlikeli olabilecek" ibaresi arasında Türkçe'de çok fark yok. Bu ifade de hakime çok geniş ve subjektif bir takdir yetkisi bırakıyor. 312. madde istenildiği zaman istenilen kesim üzerinde kullanılan bir maddeydi. Değiştirilmiş hali de, hem olumlu hem de olumsuz anlamda yoruma açık. Yani hem TCK 132 ve 159'da hem de TMK 8'de eski sıkıntı sürüyor" diye konuştu.

Şenlikoğlu: İfadeler net değil

312. maddeden aldığı 1 yıl 8 ay cezası onaylanan, 312 ve 159. maddelerden 5 ayrı davası da devam etmekte olan Emine Şenlikoğlu ise 312. maddenin yeni halinin eskisinden iyi olduğunu, ancak bu maddede, ifadelerdeki muğlaklığın sürdüğünü belirtti.

Fikret Başkaya yeniden yargılanabilir

Düşünce özgürlüğünün önündeki bir diğer yasal engel olan Terörle Mücadele Kanunu'nun 8. maddesinde yapılan değişiklik de mağdurlarını tatmin etmedi. TMK 8. maddeden yaklaşık 8 aydır cezaevinde bulunan Doç. Dr. Fikret Başkaya'nın avukatı Aydın Erdoğan, yapılan değişikliklerin tümünün demokrasi için, düşünce özgürlüğü için atılmış bir adım olarak kabul edilemeyeceğini belirtti. Yasa değişikliklerinin tartışılması sırasında aydınların ve fikir adamlarının TMK 8. maddeyi gündeme getirmediklerini kaydeden Erdoğan, "Bu madde de düşünce özgürlüğünü sınırlandırıyor. Hatta 8. madde sırf düşünce özgürlüğünü sınırlandıran bir madde. Bunun tartışılmamış olması aydınlarımız için büyük bir ayıp" dedi. Fikret Başkaya'nın son değişikliklerden olumlu yönde etkilenme imkanı olabileceğini kaydeden Erdoğan, kanunun onaylanıp yayınlanması durumunda savcılığa kanundaki suç tarifinin değiştiği gerekçesiyle başvuracaklarını söyledi.

Keskin: Bu kelime oyunu

Değişiklikler arasında yeralan Türk Ceza Kanunu'nun 312, 159 ve TMK 8. maddelerden toplam 10 davası olan İHD İstanbul Şube Başkanı Avukat Eren Keskin, son değişikliklerin tek olumlu yanının, bu maddelerden ceza alanlara yeniden yargılanma imkanı sağlaması olduğunu belirtti. Keskin, bunun dışında değişikliklerin "bir kelime oyunundan" ibaret olduğunu söyledi.

Yeni bir anayasa yapılmadıkça düşüncenin suç olarak kalmaya devam edeceğini belirten İHD İstanbul Şube Başkane Eren Keskin, "Yapılan değişikliklerin hiç bir anlamı yok. Yeni ve sivil bir anayasa yapılmadan, sistem değişikliğine gidilmeden bu tür değişiklikler bir anlam ifade etmez" diye konuştu.