HALE KAPLAN ÖZ
Tüm dünyada hat sanatının en ileride olduğu ülke olan Türkiye ve en yoğun olarak bu eserleri barındıran İstanbul, eserlerini koruma anlamında tarihin kendine verdiği görevi taşıyamıyor. Hat tarihi üzerine çalışırken tarihin nasıl yok olduğuna şahit olan Dr. Süleyman Berk'in yaptığı açıklamalar sahip olduğumuz kültür mirasımızı ilerletmek bir yana elimizdekini korumaktan aciz olduğumuzu gözler önüne seriyor. Birçok yabancı turist için açık hava müzesi görünümünde olan eski binalar, çeşmeler, kemerler ve mezartaşları, koruma çalışmalarındaki bilinçsiz uygulamalar giderilmezse bizden sonraki nesillere aktarılamayacak.

KURTARIRKEN KAYBEDİYORUZ

Hattat Mustafa Rakım Efendi üzerinde bir çalışması geçtiğimiz aylarda yayınlanan Dr. Süleyman Berk eski eserlerin doğa şartlarının acımasızlığı altında yok olduğunu ifade ediyor. "Eski eserlerimizin, özellikle mezar taşlarının birçok özelliği var. Heykeltraşlara taş çıkartacak güzelliklteki taş işçiliği, ustalıkla yazılmış hatları ve ifadeleri çok güzel. Dolayısıyla bunların çok iyi muhafaza edilmeleri gerekiyor ama maalesef korumasız. Açıkhavanın acımasızlığına terk edilmiş. Mermer kirli havada kendi kendini yiyip bitirme özelliğine sahip. Bir de insanların tahribatı söz konusu."

Tüm bu dış etkenlerin oluşturduğu olumsuzlukların üzerine eklenen bilinçsiz koruma çalışmaları eserleri tanınmaz hale getiriyor. Süleyman Berk, taşı ve yazıyı yıpratan kum ve asitle yapılan temizlemelere Fatih Türbesi ve Sultan Mahmut Türbesi'ni örnek gösteriyor. Resmi makamların izniyle yapılan bu muamelelerdeki en büyük yanlış, işi yapan personelin bilgisizliği. İçiçe yaşadığımız bu eserlerden zarar görenler sadece mermer olanlar değil hatta mermer olanlar kalem işi çalışmalara göre biraz daha şanslı. Cami iç süslemelerinde kullanılan kalem işi yazılar sıva bahanesi ile siliniyor ve geri dönüp yapılamıyor. En son Sinan Paşa Camii'ndeki Alaaddin Bey'e ait Cel'i Sülüs Esmül Hüsna'nın yarısının silindi. Ağa Camii'nin Mustafa Halim Özyazıcı'ya ait kuşak yazısı tamir edilirken harflerin birbirine yanlış eklenmesi sonucunda katledilmiş bir eser. Bakkal Arif Efendi'nin kırılan mezar taşı ve Kur'an yazısının zirvedeki isimlerinden Şevki Efendi'nin mezar taşı bu örnekler arasında sayılabilecek diğer önemli eserler.

KAYIT OLMAYINCA KAYIPLAR ARANAMIYOR BİLE!

Eserlerin boyandıktan sonra altınlanmak suretiyle korunmasının en sağlıklı yol olduğunu söyleyen Süleyman Berk, İstanbul Üniversitesi girişindeki levhayı örnek gösteriyor ve altınlama işlemin sandığımız kadar pahalı olmadığını belirtiyor. Eserlerin envanterinin olmamasının en büyük eksiklik olduğunu söyleyen Berk bunu şöyle örnekliyor: "Geçtiğimiz yıl Selimiye Camii'nden kapı büyüklüğünde bir hilye çalındı. Balkan harbini ve I. Dünya Savaşı'nı görmüş, o kadar badireyi atlatmış bu hilye ilgisizlik sonucunda elimizden kayboldu. Bir fotoğrafı olmadığı için aranamıyor bile."

Frankfurt Kitap Fuarı başlıyor

Dünyanın önemli kültür etkinliklerinden Uluslararası Frankfurt Kitap Fuarı bugün açılıyor. 55. kez düzenlenen ve 13 Ekim'e dek sürecek olan fuarın bu yılki konuk ülkesi Rusya. Fuarda ülkemizi 200 metrekarelik Türkiye Ulusal Standı ile Türkiye Yayıncılar Birliği temsil edecek. Kültür ve Turizm Bakanı Erkan Mumcu'nun yarın ziyaret edeceği standda bu yıl 90 yayınevinin 2.000 kitabı sergilenecek. Ayşe Kulin, Buket Uzuner ve Ahmet Ümit standda sürekli bulunacağı fuarda ziyaretçilere Türkçe - İngilizce olarak hazırlanan Türkiye Yayıncılar katoloğu dağıtılacak.

En ciddi komedi filmi belli oldu

TÜRSAK tarafından Garanti-Bonus Card'ın ana sponsorluğunda 19-25 Eylül 2003 tarihleri arasında İstanbul'da düzenlenen 2. Uluslararası Komedi Filmleri Festivali'nin "En Ciddi Komedi Filmleri Yarışması"nın "En Ciddi Komedi Filmi" izleyicilerin oylarıyla seçildi. Yedi filmin yer aldığı yarışmada izleyicilerin oluşturduğu Jüri, Doris Dörrie'nin yönettiği 2002 Almanya yapımı "Çıplak" adlı filmi seçti. 5 ayrı salonda 46 filmin sunulduğu festivalde soruları doğru cevaplayan 31 kişi de TÜRSAK'ta sezon boyunca ücretsiz film izleme hakkı kazandı.

KÜLTÜR HARİTASI

Moğollar-İnti İllimani konseri Bostancı Gösteri Merkezi'nde.
Tel: 0 216 454 15 55

Yaprak DÖkümü saat:20.30'da Fatih Reşat Nuri Sahnesi'nde.
Tel: 0212 526 53 80

Hayata Batman'dan, Batman'a Batman'dan kadın olarak bakmak paneli saat:13.30'da Kasankeyf Esentepe Sosyal Tesisleri'nde.
Tel: 0 488 212 96 58

Mim Kemal Öke, Atilla İlhan, Altay Öktem, Nevzat Erkmen, Beşiktaş Kitap Fuarı'nda.

Prof. Ahmet Tabakoğlu, saat 17:00'de Türk Edebiyatı'nda İslam ekonomisi üzerine sohbet edecek.
Tel: 0 212 526 16 15