Ülkemizde günde 65 bin ton çöp çıkıyor. Kişi başı yıllık evsel atık miktarının 187 kilogram olduğu Türkiye'de, toplam evsel atık miktarı Devlet İstatistik Enstitüsü tarafından 25 milyon ton olarak belirlenmiş. Bunun 13 milyon tonu evlerden, geri kalan 12 milyon tonu ise küçük işyeri ve ticarethanelerden çıkıyor. Bu atıkların yüzde 12'sini cam, metal, plastik, kağıt ve karton gibi geri kazanılabilir atıklar oluşturuyor. Bu da demek oluyor ki, yıllık geri kazanılabilir atık miktarı 3 milyon ton oluyor.

Türkiye'de yıllık 3 milyon ton geri kazanılabilir atığın ekonomik değeriyse, 150 trilyon liraya geliyor. Genel olarak ülkemiz çöpünün yüzde 35'ini geri kazanılabilir atıklar oluşturuyor. Ancak Türkiye'de yılda çıkan toplam 25 milyon tonluk evsel atık oranının yalnızca 2,5 milyon tonu geri kazanılıyor. İstanbul'da her gün üretilen 8 bin 500 ton çöpten enerji ve gübre üretilirken, Şişecam yılda 70 bin ton atık cama yeniden hayat kazandırıyor. Ama bu rakamlar çöp problemini halletmede yetersiz kalıyor. Bu projelerin arttırılması ise kaynak israfını önleme ve enerji tasarrufu sağlama konusunda önemli bir yer tutuyor.

Sadece 11 belediye katı atık depolaması yapıyor

İstanbul'un çöp depolama alanı sayısı ise Anadolu ve Avrupa kıtasında birer tane olmak üzere toplam iki adet. Bu iki katı atık depolama alanının belirlenen ömürleri ise 12 ile 15 yıl arasında. İstanbul'un bir uçtan diğer uca (Avcılar-Tuzla) yaklaşık 120 kilometre olduğu düşünülürse ileride çöplerimizi yerleştireceğimiz alanlar bulmakta zorlanacağımız çok açık. Bu da şunu gösteriyor ki, ileride çöp kentleri oluşturmamak için gereksiz tüketimden kaçınmamız gerekiyor.

Organik atık miktarı toplam çöp mevcudunun yüzde 40'ını oluşturuyor. Bu yüksek orandan faydalanarak yiyecekleri ayrı çöp torbalarına koyup gübre olarak değerlendirilmelerine olanak sağlamamız gerekiyor. Kağıt, cam, metal ve plastik gibi atıkların da daha düzenli bir şekilde toplanarak geri kazandırılması sürecinin hızlandırılması gerekiyor. Şu an ülkemizde bulunan 3215 belediyeden sadece 11'inde düzenli depolama yapılıyor.

100 bin aile 150 bin ağacı kurtarabilir

Çöpte en büyük problemi plastik oluşturuyor. Bir kere kullanıp atacağımız poşetler yerine, sürekli kullanabileceğimiz bez torba, sepet ve fileleri tercih etmemiz halinde doğamızı da plastik atık tehlikesinden korumuş olacağız. Bir ton kullanılmış kağıt, ayrıştırılıp çeşitli işlemlerden geçirilerek geri kazanıldığında 16 adet çam ağacının kesilmesini engelleyebiliyor. Yapılan araştırmalara göre gönderilen mektupların yüzde 44'ü okunmuyor ve bir büro elemanları yılda 81 kilo kağıdı çöpe atıyor. Eldeki verilere göre, yalnızca 100 bin ailenin bile gereksiz yazışmaları durdurması halinde her yıl 150 bin ağaç kesilmekten kurtulabiliyor.