Ana Sayfa
Gündem
Politika
Ekonomi
Dünya
Aktüel
Spor
Yazarlar
Televizyon
Sağlık
Bugünkü Yeni Şafak
657'liler Ailesi
Bilişim
Çalışanın Sesi
Diziler
Düşünce Gündemi
İzdüşüm
Kültür-Sanat
Nar-ı Beyza
Okur Sözcüsü
Röportaj
Sinema
Yemek
Zamanda Yolculuk
Bize Yazın
Abone Formu
Temsilcilikler
Reklam
Künye
Arşiv

Yeni Şafak'ta Ara

Her yeni yıl, bir umut olarak beklenir. Yarın 2006 yılına da dünya aynı umutlarla giriyor. Ancak 2005, dünyada bir çok felaketin yaşandığı bir yıl oldu. Dünyamız deprem, kasırga ve kuş gribi gibi felaketlerin yanında, açlık, AIDS, küresel ısınma gibi insan eseri felaketlere de sahne oldu. Yoksulların kaderi 2005'te de değişmedi, terörün sonu gelmedi. BM 2005'i "Felaketler Yılı" ilan etti. Güney Asya depreminden Katrina kasırgasına, Papa 2. Jean Paul'un ölümünden Hariri suikastına kadar bir çok olay uluslararası gündemi yoğun bir şekilde meşgul etti. Irak'ta savaş 2005'te de bitmedi. Bilakis hergün gerçekleşen onlarca saldırıda kimi zaman siviller kimi zaman askerler kimi zaman da masum çocuklar 2006 yılını göremeden dünyadan ayrıldı. Londra saldırıları terör paranoyasının Avrupa'ya taşıdı. Paris'te, Avustralya'da göçmen isyanı ırkçılık tartışmalarını alevlendirdi.

2005'İN FELAKETLERİ

YÜZYILIN DEPREMİ KEŞMİR'İ VURDU

8 Ekim'de Güney Asya'yı sarsan deprem yüzyılın en büyük deprem felaketi olarak tarihe geçti. Keşmir bölgesi ve Pakistan'ın kuzeyinde Richter ölçeğine göre 7.6 büyüklüğünde meydana gelen deprem, Pakistan'da 73 bin kişinin ölümüne, 77 bin kişinin yaralanmasına ve 3 milyon kişinin evsiz kalmasına yol açtı. Deprem, Hindistan'da 1300 kişinin ölümüne ve 5 bin kişinin yaralanmasına neden oldu.

Katrina yerle bir etti

Amerikan tarihinin en büyük 7'nci kasırgası olan Katrina Kasırgası, ülkenin güneyindeki New Orleans kentini sular altında bıraktı. Kentin yüzde 80'i afet öncesinde boşaltıldı. Yaklaşık 1 milyon kişi güvenli bölgelere taşındı. Katrina Kasırgası'nın mali açıdan zararı 21 milyar dolar, ölenlerin sayısı ise 300'den fazla.

Sumatra da sarsıldı

Endonezya'da Mart ayında meydana gelen deprem ve tsunami büyük kayıplara yol açtı. Sumatra adası açıklarında Richter ölçeğine göre 8.7 büyüklüğünde deprem meydana geldi. Deprem ve tsunamide yaklaşık bin fazla kişi hayatını kaybetti.

Londra saldırıları

7 ve 21 Temmuz Londra saldırıları terör paranoyasının Avrupa'ya taşınmasına neden oldu. 52 kişinin öldüğü saldırılar sonrası Avrupa ülkeleri güvenlik yasalarını yeniden gözden geçirdi. Terör saldırıları, Yeni Delhi, Mısır'ın turistik semti Şarm el Şeyh, Endonezya'nın Bali Adası ve Ürdün'de de can aldı.

2005'TE ÖLDÜLER

Papa Vatikan'ı yasa boğdu

2005 İslam ve Hristiyan aleminin önemli kayıplar verdiği, suikastların ülkeleri sarstığı bir yıl olarak da tarihteki yerini aldı. 26 yıldır Katolik dünyasının ruhani lideri olan Papa 2. Jean-Paul 2 Nisan'da hayata veda etti. Cenaze törenine 200 lider ve bir milyon kişi katıldı. 19 Nisan'da Alman Joseph Ratzinger, 16. Benediktus adıyla 265. papa seçildi. Aynı tarihlerde 81 yaşındaki Monaco Prensi 3. Rainier öldü. Rainier'nin 55 yıl hüküm sürdüğü Monaco'nun yeni prensi oğlu 2. Albert oldu.

Hariri suikasti dengeleri bozdu

Lübnan'ın 60 yaşındaki eski Başbakanı Refik Hariri'nin, başkent Beyrut'ta düzenlenen saldırıda hayatını kaybetmesi Ortadoğu'da istikrarı tehlikeye attı. Hariri suikastını araştıran BM Soruşturma Komisyonu Başkanı Detlev Mehlis, 20 Ekim'de hazırladığı raporu, BM Genel Sekreteri Kofi Annan'a sundu. Raporda, Hariri'nin Suriye ve Lübnan istihbarat servislerinin dikkatlice hazırladıkları bir terörist eylem neticesinde suikasta kurban gittiği belirtildi.

Çeçenler liderlerini kaybetti

Bağımsızlık için savaşan Çeçenlerin lideri Aslan Maşadov, Mart ayında bir çatışmada Rus güvenlik güçleri tarafından öldürüldü. Ölümü Çeçenlerin direnişini sona erdirmedi. Ağustos ayında Ortadoğu önemli bir ismini daha kaybetti. Suudi Arabistan Kralı Fahd 84 yaşında hayatını kaybetti. Yerine 1955'ten bu yana fiilen krallığı yöneten 82 yaşındaki veliaht Prens Abdullah Bin Abdülaziz geçti.

2005'İN SKANDALLARI

CIA'ın sorgu uçakları

New York Times gazetesinin muhabiri Judith Miller, Amerikan Merkezi Haberalma Teşkilatı'nın (CIA) bir ajanının kimliğinin (Valerie Plame) basına sızdırılmasıyla ilgili soruşturmada kaynağını açıklamayı reddetti ve 85 gün hapis cezasına çarptırıldı. CIA'in dünyanın bir çok ülkesinde ve okyanuslarda gizli cezaevleri olduğu ortaya çıktı.

Guantanamo'da Kur'an'a hakaret

ABD'nin, Guantanamo üssünde, sorgu memurlarının Kur'an-ı Kerim'e hakaret ettikleri iddiası üzerine Afganistan'da başlayan ve Pakistan'da devam eden gösterilerde 15 kişi öldü.

Plamegate skandalı

Saddam Hüseyin'in Nijer üzerinden nükleer silah elde etmeye çalıştığını düşünen ABD, Plame'in kocası olan eski büyükelçi Joseph Wilson'ı bu ülkeye inceleme için gönderdi. Irak savaşına gerekçe olarak kullanılan bu iddianın aslının olmadığını belirleyen Wilson, bu durumu medyaya açıklayınca, Beyaz Saray da Wilson'un eşinin CIA ajanı olduğunu açıkladı.

2005'İN KADINLARI

Merkel Şansölye oldu

10 Şubat'taki Suudi Arabistan'da yapılan seçimlerden sonra kadınlara bir sonraki seçimlerde oy kullanma sözü verildi. 16 Mayıs'ta Kuveytli kadınlar, seçme ve seçilme hakkına kavuştu.

12 Eylül'de Norveç'te Jens Stoltenberg'in İşçi Partisi ve sol müttefikleri seçimi kazandı.

17 Ekim'de Stoltenberg birçok kadının yer aldığı hükümetini sundu.

8 Kasım'da Liberya'da ikinci turda devlet başkanlığına seçilen Ellen Johnson Sirleaf, Afrika'daki ilk kadın devlet başkanı oldu.

22 Kasım'da Angela Merkel Almanya'da seçilen ilk kadın başbakan oldu.

KÜSLER BARIŞTI

Pakistan-Hindistan yakınlaşması

7 Nisan'da Hindistan ve Pakistan'ın Keşmir bölgeleri arasında 58 yıl aradan sonra ilk otobüs seferleri düzenlendi.

Suriye Lübnan'dan asker çekti

26 Nisan'da Lübnan'da 29 yıldır bulunan Suriye askerlerinin son birliği de sınırı geçerek, bu ülkeden ayrıldı. Lübnan'da daha önce 14 bin civarında Suriye askeri bulunuyordu.

Vietnam-ABD ile barıştı

21 Haziran'da Vietnam Başbakanı Phan Van Khai Beyaz Saray'ı ziyaret etti. Vietnam Savaşı'ndan 30 yıl sonra iki ülke arasındaki ilişkileri normalleşti. 23 Haziran'da Meksika'da Zapatista Ulusal Kurtuluş Ordusu (EZLN) silahlı mücadeleye son verdi.

Açe'de silahlara veda edildi

Endonezya hükümeti ile Açe'deki isyancılar, 15 bin dolayında insanın öldüğü 30 yıllık çatışmaya son veren barış anlaşmasına vardı.

DEĞİŞMEYENLER

Savaş, Açlık, AIDS

Afrika kıtasının kaderi, 2005 yılında da değişmedi. Açlık, çatışmalar ve AIDS ile mücadele eden Afrika'da, verem hastalığının da 1990'dan bu yana dört kat artış gösterdiği açıklandı.

Dünya Gıda Programı'nın Başkanı James Morris, dünyada 300 milyon çocuğun açlık çekmekte olduğunu, çocukların 90 milyon ila 100 milyonunun Afrika, 80 milyonunun Hindistan, 40 milyonunun da Çin'de bulunduğu açıkladı. Dünya genelinde, kadınlara yönelik ayrımcılık ve şiddet de sürüyor. Dünya Sağlık Örgütü'nün bu yıl yaptığı araştırma, dünya genelinde her 6 kadından birinin aile içi şiddete maruz kaldığını ortaya koydu.

Irak'ta işgal sona ermedi

Mart 2003 işgali ile her gün onlarca kişinin öldüğü Irak 2005 yılını ağır bir bilançoyla kapattı. Irak'ın "demokrasiye kavuşması için'' yapılan savaşta, Mart 2003'den bu yana, yaklaşık 30 bin Iraklı hayatını kaybetti.

2005'İN LİDERLERİ

Ahmedinecad'ın süpriz çıkışı

24 Haziran'da muhafazakar Mahmud Ahmedinecad, en büyük rakibi Haşimi El Rafsancani'yi, seçimlerin ikinci turunda hezimete uğratarak İran Cumhurbaşkanı seçildi.

Blair üçüncü kez başbakan

İngiltere'de Başbakan Tony Blair üst üste üçüncü kez başbakanlık koltuğuna oturdu. Blair, bunu başaran ilk İşçi Partisi lideri olarak tarihe geçti.

Bush ikinci dönemine başladı

20 Ocak'ta İkinci kez başkan seçilen ABD Başkanı George Bush, yemin ederek görevine devam etti.

Müslüman Kardeşlerin zaferi

Mısır'da Devlet Başkanı Hüsnü Mübarek'in Ulusal Demokrat Partisi genel seçimlerden zaferle ayrıldı. Müslüman Kardeşler 25 yıl aradan sonra parlamentoda 84 sandalye kazanarak siyasi bir zafer kazandılar. Seçimlere şiddet olayları da damgasını vurdu.

İSYANLAR VE DEVRİMLER

Avrupa'da göçmen isyanı

Ekim ayının sonunda Paris'in banliyösünde polisten kaçan iki gencin kazayla ölümü, tüm ülkeye yayılan şiddet olaylarına neden oldu. İki haftada 9 binden fazla araç yakıldı.

Aralık ayında ırkçılık bu kez Avustralya'da hortladı. Avustralya'nın en büyük kenti Sydney'de plaj kavgasıyla başlayan gerginlik Ortadoğu kökenlilere yönelik ırkçı şiddete dönüştü.

Kafkaslar'da devrim

Kırgızistan'da gösteriler düzenleyen muhalefet güçleri, 24 Mart'ta başkent Bişkek'te devlet başkanlığı ve hükümet binalarını ele geçirerek, Devlet Başkanı Askar Akayev iktidarını devirdi.

VE 2005'İN ŞİİRİ

IRAK savaşında babası ve annesi ölen ve kendisinin de bacakları kopan Müslüman bir çocuğun IRAK savasını yöneten Tommy FRANKS a yazdığı şiir.

Merhamet hür Dünyaya bu kadar mı IRAK'ta?
Ben Basralı Ömer,

Belki haberin yoktur diye yazıyorum Mr. Franks.
Önce demokrasi yağdı göklerimizden,
Sonra özgürlük geçti üstümüzden Palet palet.

Ve insan hakları Namlularından
saniyede bilmem kaç adet.
Demokrasi bizim eve de isabet etti
Bir gün sonra anladım koptuğunu ayaklarımın.
Tam on sekiz adet insan hakları saymışlar
Vücudunda babamın.

Bu nasıl demokrasi Mr. Franks?
Düştüğü yeri yaktı
Merhamet hür Dünyaya
Bu kadar mı IRAK'tı? size

Geri dön

Yazdır

Yukarı