KEZBAN BÜLBÜL / ANKARA
Mazlum-Der hukukçuları, kamuoyunda tartışmalara neden olan Terörle Mücadele Kanunu Taslağı hakkında değerlendirme raporu hazırladı. Mazlum-Der Hukuk Komitesi Başkanı Av. Selçuk Kar ve Mazlum-Der Yönetim Kurulu üyesi Av. Halim Yılmaz tarafından hazırlanan raporda, taslaktaki maddeler insan hakları ve özgürlüklerine uygunluğu bakımından tek tek ele alındı. Raporda, Türkiye'de son yıllarda yapılan birçok yasa değişikliği ile hak ve özgürlüklerin genişletilmeye çalışıldığı hatırlatılarak, "Bütün bu çabaların ve sarf edilen emeğin yeni bir TMK ile bir seferde heba edilmesine fırsat verilmemelidir. Aksi halde tek tek kaşıkla dağıtılanlar, tek bir kepçeyle toplanmış olacaktır" denildi.

Basına katmerli ceza

Raporda, tasarının bu haliyle basın açısından katmerlenmiş ceza sonucunu doğurabileceği belirtilerek, "Bazın yayın organlarındaki bir haber veya yazı nedeniyle TCK bakımından yargılanan sanıklar, isnat edilen suçun Basın Yasası ve aynı zamanda TMK'yı ihlal etmesi nedeniyle suçun normal cezası iki defa yarı oranında artırılarak cezalandırılabileceklerdir" denildi.

İşte sorunlu maddeler

İki kişi örgüt sayılıyor:

Tasarının 1. maddesinin 3. bendinde terör örgütü meydana gelebilmesi için iki kişi yeterli sayılmıştır. Halbuki yeni TCK'nın 220. maddesi örgütlü suçun gerçekleşebilmesi için en az üç kişinin varlığını şart koşmaktadır.

'Terör suçu' kavramı genişliyor:

Tasarının 2. maddesinde "terör suçlusu" kavramı da genişletilerek, örgüt adına hareket etme zorunluluğu kaldırılmış, bir örgüt adına hareket etmese dahi 1. maddede belirtilen terör suçunu işlemek kastıyla hareket etmek de terör suçlusu olmanın maddi şartları arasında sayılmıştır.

312. madde terör kapsamında

Tasarının 4. maddesindeki eski 312. maddenin karşılığı olan 216. madde de terör amacı ile işlenebilen suçlardan olduğundan, ifade özgürlüğü kapsamındaki bir olay, terör suçu olarak yargılama konusu olabilecektir.

Komik haber de yapılamayacak

Tasarının 6. maddesi 2. fıkrası da hukuki açıdan izah edilmesi zor bir kavram kullanılmaktadır. "Örgütü veya örgüt yöneticisini veya üyelerini kamuoyunda hoş göstermeye yönelik yayın yapanlara bir yıldan üç yıla kadar hapis cezası" öngörülmüştür. "Hoş göstermek" kavramı soyut ve olaya ve yoruma göre değişkenlik kazanabileceğinden bu ifadenin uygulamada nerelere varabileceği kestirilemeyecektir. Örgütle ilgili sıradan ve yorumsuz bir haber kovuşturma konusu olabilecektir. Ya da örgütle ilgili komik içerikli haber yapılamayacaktır (Bin Ladin örneği gibi).

Yeni 'Susurlukçu'lara kapı açılır

Tasarının 15. maddesine yeni eklenen bir hükme göre, örneğin işkence zanlısı görevli, suçun niteliği ne olursa olsun, CMK'ya göre tutuklanması gerekse bile, tutuklanmaksızın hakkında adli kontrol tedbiri uygulanabilecektir. Kanundaki özel düzenleme ile terörle mücadele görevlilerinin tutuklanması diye bir durum söz konusu olmayacaktır. Bu da "devlet adına hareket edenler"in keyfi ve hukuksuz davranışlarını adeta teşvik edecektir. Bu durum yasa eliyle yeni "Susurlukçu"lara kapı açılması demektir.

Şüphelinin ailesine haber yok

10. madde a fıkrasında cumhuriyet savcısının isteğiyle gözaltına alınan şüphelinin ailesine haber verilemeyeceği belirtiliyor. Yakalama ve gözaltına alınmada, her halükarda şüphelinin yakınlarına haber verme yükümlülüğü olmalıdır. Aksi halde şüphelinin işkence ve gayri insani muamelelere maruz kalmasına açık davetiye çıkarılmış olur.

Aynı maddenin b fıkrasında ise cumhuriyet savcısının istemiyle şüphelinin 24 saat süresince hukuki yardım almasının engellenebileceği yeralmaktadır. Bu hüküm de hukuka aykırıdır. Maddenin d fıkrası ise avukatın dosya içeriğini incelemesi ve örnek almasının kısıtlanabileceğini hükme bağlamıştır ve bu açıkça hukuka aykırıdır.

Memura ayrıcalık

Tasarının 15. maddesi, terörle mücadelede görev alan kamu görevlileri hakkında görevleri sırasında işledikleri iddia edilen suçlardan dolayı açılan soruşturmalarda kendilerinin belirledikleri 3 avukatla temsil edilebileceği ve bu avukatların ücretlerinin bağlı oldukları kurum bütçelerinden ödeneceği belirtilmiştir. Bu madde açıkça kamu görevlilerinin işlediği suçlardan dolayı kollanması anlamını taşımaktadır.