* Sayın Akyüz. Sürüncemede kaldığım bir konuda şahsınızın bilgisine âcilen ihtiyaç duymaktayım. Şöyle ki: farz namazlarının 2. rekatında 1. rekatta okunan zamm-ı sûreden daha kısa (âyet sayısı bakımından) zamm-ı sûre mi okunur? Eğer öyleyse bu vacip midir? Özellikle akşam namazlarının 1. rekatında kevser sûresi, 2. rekatında ise ihlas suresi (ki ihlas s. kevser s.`nden daha kısa) okunması doğru mudur? Efendim, ulaşabilmem için mümkünse kaynak ta göstererek, bu soruları âcilen cevaplarsanız, size minnettar kalıcam. Şimdiden çok sağolun. (Hüsnü Taş/Reklamcı)

Perşembe günkü yazıda, namazda kıraat yapmanın ve bu arada zamm-ı sûrenin okunuşunu hükmünü ele almıştık. Bugünkü yazıda, değerli okurumuzun sorusu üzerine, zamm-ı sûrenin diğer okunuş özelliklerini ele alacağız.

Zamm-ı Sûrenin Miktarı

Kıraatin farz olan miktarı, üç kısa âyet veya bu uzunlukta bir uzun âyettir. İsteyenler namazlarında bir veya birkaç sûreyi olduğu gibi, -uygulama açısından imkânsız olmakla birlikte- bütün Kur'an'ı dahi okuyabilirler.

Zammı Surenin Okunuşundaki Sünnetler

1) Genelde Zamm-ı Sûrenin Uzunluğu: Sabah ve öğle namazlarında Fâtiha'dan sonra uzunca; ikindi ve yatsı namazlarında kısa; akşam namazında daha kısa sure veya âyetler okumak sünnettir. Yolcuların bu şekilde hareket etmesi sünnet değildir. Ayrıca bu sünnetin uygulanmasında cemaatin durumu göz önünde bulundurulur.

2) İlk İki Rekatteki Uzunluğu: Bu konuda, iki ölçüt belirtilmiştir:

a) Ayet Sayısı Ölçütü: Hanefi ve Şafiî Mezheplerine göre, ilk rekatlerdeki kıraati ikinciden uzun yapmak sünnettir; ikisini eşit yapmakla sünnet kaçırılmış olur, dolayısıyla ikinciyi birinciden uzun yapmak mekruhtur. Cuma ve bayram namazlarında ise, cemaatin yetişebilmesini ve katılımını sağlamak için, ikinci rekatteki kıraat daha uzunca yapılır. Bu namazlarda, ikinci rekatteki kıraatin birinciden kısa yapılması mekruhtur. Kıraatin uzunluğu, âyet sayısına göre düzenlenir. Buna göre, ikinci rekatteki fazlalık, üç âyet miktarını aşmalıdır; daha azında ise mekruh olmaz. (bk. Ömer Nasuhi Bilmen, Büyük İslam İlmihali, s. 224-225. Ayrıca, diğer ilmihal ve mezheplerin temel fıkıh kitapları ile Dört Mezhebin Fıkıh Kitabı adlı eserin, kıraat, namazın sünnetleri ve mekruhları bölümlerine bakılabilir.)

Soru açısından bir değerlendirme yaparsak, farz namazların 2. rekatında 1. rekatta okunan zamm-ı sûreden âyet bakımından daha kısa zamm-ı sûre okunur, bu vacip değil sünnettir. Ayrıca, İhlas sûresi 4, Kevser sûresi 3 âyettir; dolayısıyla fazlalık, üç âyet miktarına erişmemiştir. Kevser ve İhlas sûrelerinin satırca eşit uzunlukta oluşları ve Kevser sûresinin önce gelişi açısından da, konu fazla büyütülmeyecek sınırdadır.

b) Okuma Süresi Ölçütü: Malikî ve Hanbelî Mezheplerine göre ise, ikinci rekatteki kıraati birinciden kısa okumak, zamana göre düzenlenir; aksine hareket, evlâya (iyi/yakışık olana) aykırıdır. Bu ölçüte göre de, İhlas sûresinin okunuşu, Kevser sûresinden birazcık daha uzun sürdüğünden mekruh bir durum olmaz.

Zamm-ı Sûrenin Okunuşundaki Mekruhlar

Zamm-ı sûrenin okunuşundaki mekruhları, şöylece sıralayabiliriz: * Kıraati bitirmeden eğilip rükûda tamamlamak,

* 2. rekatta ilk rekatta okuduklarının öncesindeki âyetleri veya sûreleri okumak (aynı rekatta da sıraya uyulur),

* Farzlarda aynı rekatta bir sûreyi iki kere okumak (uzun sûreler tekrarlanabilir),

* İki rekatta okunan peşpeşe üç sûreden aradaki ikinci sûreyi atlamak,

* Bir rekatta okunacak iki sûreyi, bir veya daha fazla sûre atlayarak okuyup ayırmak,

* Bilerek âyet atlamak,

* Ezberinde başka bir sûre varken aynı sûreyi bilerek iki rekatta tekrarlamak,

* Her namazda aynı sûreyi okumak

* 2. rekatta ilkinden daha uzun kıraat yapmak

* Namazı bozmayacak derecede lahin, teganni ve nağme (ezgi) yapmak.

Bütün bu inceliklere dikkat ederek zamm-ı sûrenin okunması, enazından şekilce düzgün kıraat yapılmış bir namaz kılınmasını sağlar.

VECDİ AKYÜZ

Künye

Temsilcilikler

Abone Formu

Mesaj Formu

Online İlan