Üç üniversitenin ortak çabasıyla düzenlenmeye çalışılan Ermeni Konferansı'nda, hakkında yüzlerce kitap binlerce makale yayımlanmış ana temayla ilgili olarak bugüne kadar yazılıp söylenmemiş herhangi bir yeni düşünce, bilgi veya yorumun dile getirilmesi söz konusu olabilir mi? Bilimsel bir toplantı bu ve katılımcı bilimadamları, şimdiye kadar yazılan ve söylenenleri, akademik bir dille, yeniden ifade edeceklerdir. Her bilimsel toplantı gibi, bunda da, birbiriyle çelişen görüşler ve farklı farklı yorumlarla karşılaşılacağına hiç kuşkunuz olmasın...

Yıllardır içeride ve dışarıda değişik konulardaki sayısız bilimsel toplantıya katılmış biri olarak benim bundan hiç kuşkum yok. İki bilimadamının, iki düşünürün birbirinin tıpkı fikirler taşıdığına bugüne kadar hiç tanık olmadım.

O halde, doğru olan davranış, bu veya benzeri toplantıları engellememektir. Engelleme, toplantının yapıldığı mekânın dört duvarı arasında kalacak görüşlerin 'korkulası' olacağını düşündüreceği için çok daha tehlikeli bir sonuç doğurur. Fikir söylendi diye kim ölmüş? Oysa, söyletilmeyen fikirler yüzünden ölen veya fikirlerini söylemesin diye öldürülen niceleri var insanlık tarihinde.

Konferansın önünün siyaset ve hukuk eliyle kesilmesi ise üzerinde en fazla düşünülmesi gereken yöndür.

İlk kez Mayıs ayında düzenlenmesi planlandığında, konferans, Adalet Bakanı Cemil Çiçek'in Meclis kürsüsünden yaptığı o dehşetengiz konuşmadan ürken üniversite yetkilileri tarafından ertelenmişti. "Arkadan hançerlemek istiyorlar" türü yakıştırmaların da yer aldığı bir konuşmanın 'hükümet sözcüsü' sıfatı da bulunan bir bakanın ağzından işitilmesi herkesi ürkütür. Başbakan ve Dışişleri Bakanının hükümet sözcüsü gibi düşünmediği ve konferansın yapılmasında bir mahzur görmediği sonradan ortaya çıktı, ama oldukça geç...

İkinci erteleme girişimi Cemil Çiçek'ten gelmedi, ama adalet câmiasının bir uzvu olan İdare Mahkemesi 'tarihte ilk defa' olduğu hemen öğrenilen bir kararla devreye girdi. Bırakın 'bilimsel özerklik' veya 'akademik özgürlük' gibi kavramları, en ufak bir 'hukukîlik' kaygısı taşınan sıradan ortamlarda bile söz konusu olamayacak türden bir karar bu. İdare Mahkemesinin kararı veren üyeleri, Toplantı ve Gösteri Yürüyüşleri Yasasında 'üniversitelerin düzenlediği toplantıların' izne veya bildirime tâbi tutulmadığını bilmezler mi? Bilmemeleri imkânsız; çünkü aynı mahkemenin karara karşı çıkan üyeleri muhalefet şerhlerine bu bilgiyi geçirmişler...

Bütün mahkemeler gibi, bazı üyelerinin 'hukukçu' olması gerekmeyen idare mahkemeleri de 'bağımsız' olmalı; idareden de bütünüyle 'bağımsız' durmalılar...

Ancak, 'bağımsız' olması gereken yargı, olağanüstü dönemlerden iyi hatırlıyoruz, kendini bazı kurumlara ve kişilere karşı 'bağımsız' bir yerde konuşlandırırken, başka kişi ve kurumlara daha yakın durabilmekte. 'Yargının bağımsızlığı' yürütme ve yasama organlarına karşı tarafsız ve yansız bir duruş anlamına gelmez yalnızca; 'yargının bağımsızlığı', yargıçların kendilerini bir tek hukukî metinlere bağımlı sayması, onlar dışında başka bir etki altında kalmayı reddetmesi anlamını taşır.

Bilimsel veya bilimsel olmayan herhangi bir tartışmada kendini 'taraf' olarak göremez yargı. 'Tarafgir' olma ihtimalini içinde barındıran her karar, sadece o kararı veren mahkemeyi değil, bütün yargı kurumunu, hatta hukuk anlayışını zedeler. Tek bir yanlış karar o ülkedeki hukuk uygulamaları ve yargı kurumu hakkında olumsuz bir mesajdır; hem ülke içine, hem de dışına karşı olumsuz bir mesaj...

Bir bilimsel konferansta yanlış bir görüş açıklandı mı, onun doğrusunu söyleyecek biri nasıl olsa çıkar; peki bir yargı kurumunun yaptığı 'hukukî' bir yanlışı hukuka ve yargıya zarar vermeden nasıl düzeltebiliriz?

FEHMİ KORU

Künye

Temsilcilikler

Abone Formu

Mesaj Formu

Online İlan