Ana Sayfa
Gündem
Politika
Ekonomi
Dünya
Aktüel
Spor
Yazarlar
Televizyon
Sağlık
Yurt Haberler
Son Dakika
657'liler Ailesi
Ankara'da Şafak
Bilişim
Çalışanın Sesi
Diziler
Düşünce Gündemi
İzdüşüm
Kültür-Sanat
Röportaj
Sinema
Yemek
Zamanda Yolculuk
Bize Yazın
İnsan Kaynakları
Abone Formu
Temsilcilikler
Reklam
Künye
Arşiv

Yeni Şafak'ta Ara

Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB), döviz kurundaki dalgalanmaların etkisinin Mayıs ve Haziran aylarından sonra, Temmuz ayında da yoğun olarak görüldüğünü bildirdi.

Ağustos ayından itibaren ise döviz kurunun enflasyon üzerindeki etkisinin azalacağının tahmin edildiği vurgulandı.

Merkez Bankasının, ''Temmuz Ayı Fiyat Gelişmelerine'' ilişkin değerlendirmesi açıklandı.

Buna göre enerji, işlenmemiş gıda ürünleri, alkollü içecekler ve tütün ürünleri ile altın hariç TÜFE göstergesinin, son üç aydaki artış eğilimini Temmuz ayında da sürdürdüğü gözlendi.

TAZE SEBZE-MEYVE FİYATLARI YÜKSEK

Değerlendirmede, Gıda ve alkolsüz içecekler grubu fiyat gelişmeleri incelendiğinde, Temmuz ayında işlenmemiş gıda ürünleri yıllık fiyat artışının, bir önceki aya kıyasla 5 puan yükselerek yüzde 21,77 oranına ulaştığına dikkat çekildi.

Önceki raporlarda da vurgulandığı gibi, içinde bulunulan yılda ''arz yönlü'' gelişmeler neticesinde, taze meyve-sebze alt kaleminde geçmiş yıllara kıyasla önemli fiyat artışları gözlendiği belirtildi.

TAZE MEYVEDEKİ ARTIŞ YÜZDE 52,06

Değerlendirmeye göre, taze meyve fiyatları 2005 yılının ilk yedi ayında birikimli olarak belirgin bir değişim göstermediği halde, 2006 yılının aynı döneminde yüzde 52,06 oranında artış kaydetti.

Ayrıca son dönemlerde istikrarlı seyreden işlenmiş gıda ürünleri yıllık fiyat artışları, döviz kurunun gecikmeli etkileriyle Temmuz ayında bir miktar yükseliş gösterdi.

Değerlendirmede, Temmuz ayında hizmet grubu fiyatlarının aylık bazda bir önceki yılın aynı dönemine göre daha düşük bir oranda artış gösterdiği, mal grubu fiyatlarındaki artışın ise gerek döviz kurunda gerekse diğer arz yönlü unsurlarda gözlenen gelişmeler neticesinde önemli oranda hızlandığının gözlendiği kaydedildi.

Temmuz ayı fiyat gelişmeleri üzerinde temel olarak, Yeni Türk Lirasında gözlenen değer kaybı sonucunda yaşanan fiyat artışlarıyla, gıda fiyatlarında mevsimsel eğilimin üzerindeki yüksek oranlı artışların belirleyici olduğu ifade edilen değerlendirmede, ayrıca, son dönemde yüksek artışlar gösteren petrol fiyatlarının etkisiyle enerji fiyatlarının olumsuz seyrini Temmuz ayında da devam ettirdiğinin gözlendiği belirtildi.

Merkez Bankası'nın değerlendirmesinde, gıda ve alkolsüz içecekler grubundaki fiyat artışının Temmuz ayı tüketici enflasyonunun 0,39 puanını oluştururken, enerji grubu fiyat artışının aylık enflasyona katkısının 0,30 puan olarak gerçekleştiği vurgulandı.

Enflasyonun genel eğilimini ölçmeye yönelik olarak hesaplanan enerji, işlenmemiş gıda ürünleri, alkollü içecekler ve tütün ürünleri ile altın hariç TÜFE göstergesinin yıllık artış oranını Temmuz ayı itibarıyla yüzde 7,19 olarak gerçekleştiği vurgulanan değerlendirmede, 2005 yılının ilk yedi ayında yüzde 3,86 oranında artan konut grubu fiyatlarının 2006 yılının aynı döneminde yüzde 7,98 oranında arttığına dikkat çekildi.

ENERJİ FİYATLARINDAKİ ARTIŞ

Söz konusu dönemde, kira artış oranlarının 2005 yılı gerçekleşmelerine oldukça paralel bir seyir izlediği, diğer taraftan, döviz kuru gelişmeleri ve petrol fiyatlarında gözlenen artışların etkisi ile gaz ve katı yakıtlar gibi konut grubuna yönelik enerji fiyatlarının geçen yıla kıyasla daha yüksek oranlarda arttığının gözlendiği belirtilen değerlendirmede, şöyle denildi:

''Ayrıca, söz konusu gelişmede, fiyatı belediyelerce belirlenen şebeke suyu fiyatlarında gözlenen artışların da etkili olduğu belirtilmelidir. 2005 yılının ilk yedi aylık döneminde yüksek oranda (yüzde 10,27) gerileyen su fiyatlarının 2006 yılının aynı döneminde belirgin oranda (yüzde 8,49) artması dikkat çekmektedir.

Mayıs ve Haziran aylarında döviz kuru gelişmelerinden sınırlı oranda etkilenen ev eşyası grubu fiyat artışı, Temmuz ayında özellikle mobilya ve beyaz eşya gibi dayanıklı tüketim malları ile temizlik ürünleri fiyatlarında gözlenen yüksek oranlı artışların etkisi ile yüzde 2,82 oranında gerçekleşmiştir. Ev eşyası grubuna yönelik alt kalemlerin çoğunda belirgin artışlar gözlenmesi temelde döviz kurunun gecikmeli etkilerini yansıtmaktadır. Öte yandan, söz konusu yüksek oranlı artışa rağmen ev eşyası enflasyonunun geçen yılın ilk yedi aylık dönemine oranla daha düşük seviyelerde olduğu belirtilmelidir.''

OTOMOBİL FİYATLARINDAKİ ARTIŞ AĞUSTOSTA DURACAK

TCMB'nin değerlendirmesinde, son dönemde uluslararası petrol fiyatları ve döviz kuru gelişmeleri ile birlikte, akaryakıt ürünleri fiyatlarının Haziran ayındaki yüksek oranlı (yüzde 5,90) artışın ardından, Temmuz ayında da yüzde 3,34 oranında yükseldiğine vurgu yapılırken, akaryakıt ürünleri fiyatlarının ulaştığı yüksek seviyenin, ulaştırma hizmetleri fiyatlarını da etkilemeye başladığı anlatıldı.

Değerlendirmede, diğer yandan ulaştırma grubu içinde yer alan otomobil fiyatlarının son üç aylık artış oranının döviz kurundaki hareketlerin etkisiyle yüzde 10,05 seviyesine ulaştığı belirtildi.

Değerlendirmede, otomobil fiyatlarındaki artışın Ağustos ayında duracağının tahmin edildiği ifade edilirken, Temmuz ayında yüzde 0,71 oranında artan lokanta ve otel grubu fiyatlar incelendiğinde, konaklama hizmetleri fiyatlarının Temmuz ayında düşük oranda artmasına rağmen, yıllık bazda yüksek seyrini sürdürdüğü, öte yandan yiyecek ve içecek hizmetleri fiyatları yıllık artış oranlarının geçen yıla kıyasla daha düşük bir seviyede gerçekleştiğinin görüldüğü vurgulandı.

Çeşitli mal ve hizmetler grubu fiyatlarının Temmuz ayında yüzde 2,38 oranında artarak, tüketici enflasyonunun 0,12 puanını oluşturduğu hatırlatılan değerlendirmede, ''Bu gelişmede son bir yılda yüzde 72,56 gibi önemli bir oranda artış gösteren altın fiyatlarının belirleyici olduğu gözlenmektedir'' denildi.

Merkez Bankası'nın değerlendirmesinde şu görüşlere yer verildi:

ÖNÜMÜZDEKİ DÖNEMDE HİZMET GRUBUNDA FİYAT ARTIŞI YAVAŞLAYACAK

''Hizmet grubu fiyatlarının yıllık artış oranı bir önceki aya kıyasla gerilemiştir. Mal grubu fiyatlarında ise artış eğilimi hızlanmış ve yıllık artış oranı hizmet grubundaki artışın üzerine çıkmıştır. Mal grubu fiyat artışında, 2005 yılının son çeyreğinden itibaren yüksek oranda artan işlenmemiş gıda fiyatları, uluslararası petrol fiyat gelişmeleri neticesinde artan enerji fiyatları ve döviz kurundaki dalgalanmalar paralelinde gözlenen fiyat artışlarının etkili olduğu görülmektedir. Hizmet grubundaki alt kalemler bağlamında Temmuz ayında belirgin bir değişiklik olmazken, kira ve ev hizmetlerindeki yüksek artışlar ile eğitim grubundaki sınırlı fiyat artışı dikkat çeken unsurlardır. Temmuz ayı Enflasyon Raporunda da belirtildiği gibi, önümüzdeki dönemde hizmet grubundaki fiyat artışının yavaşlayacağı tahmin edilmektedir.

TÜFE içerisindeki madde fiyatlarından derlenen dağılım endeksine göre, fiyatları artan ürünlerin toplam ürünler içindeki payının döviz kurundaki gelişmeler sonucunda bir önceki yıldaki seviyelerinin belirgin olarak üzerinde olduğu gözlenmektedir. Tüm Özel Kapsamlı TÜFE Göstergeleri'nin yıllık artış oranlarının Temmuz ayında bir puanın üzerinde arttığı gözlenmektedir. Bu durum daha çok döviz kurundaki gelişmelerin dış ticarete konu olan malların fiyatlarına yansımasından kaynaklanmıştır.''

Temmuz ayı itibarıyla göreli fiyat ayarlamalarının önemli bir bölümünün tamamlandığı ve dolayısıyla Ağustos ayında döviz kurunun enflasyon üzerindeki etkisinin azalacağının tahmin edildiği belirtilen değerlendirmede, Temmuz ayında yüzde 0,86 oranında gerçekleşen ÜFE enflasyonuna tarım sektörünün 0,38 puan azaltıcı yönde katkı sağlarken, sanayi sektörü fiyatlarının 1,24 puan artırıcı etkisi olduğuna vurgu yapıldı.

Döviz kuru gelişmelerinin imalat sanayinde faaliyet gösteren firmaların fiyatlama davranışı üzerindeki etkilerinin sektörler arası farklılık gösterdiği anlatılan değerlendirmede, Mayıs ve Haziran aylarında döviz kurunda gözlenen artışların etkilerinin elektrikli makinalar, büro makinaları gibi sektörlerde eşzamanlı olarak görülürken, kağıt ve kağıt ürünleri, mobilya ile ağaç ve mantar ürünleri gibi sektörlerde söz konusu etkilerin gecikmeli olarak fiyatlara yansıdığının gözlendiği anlatıldı.

Değerlendirmede iç talepteki yavaşlamayla beraber üretici fiyatlarındaki yüksek artışların TÜFE'ye yansımasının sınırlı kalacağı'nın tahmin edildiği de kaydedildi.