Ana Sayfa
Gündem
Politika
Ekonomi
Dünya
Aktüel
Spor
Yazarlar
Televizyon
Sağlık
Bugünkü Yeni Şafak
Son Dakika
657'liler Ailesi
Bilişim
Çalışanın Sesi
Diziler
Düşünce Gündemi
İzdüşüm
Kültür-Sanat
Okur Sözcüsü
Röportaj
Sinema
Yemek
Zamanda Yolculuk
Bize Yazın
Abone Formu
Temsilcilikler
Reklam
Künye
Arşiv

Yeni Şafak'ta Ara

	Osman AKKUŞAK oakkusak@yenisafak.com.tr

Mükemmel bir tercüme yapmak için her iki dile de hakkıyle vâkıf ve hâkim olmak gerektiğine şüphe yoktur.. çevrilecek olan eğer edebî bir eserse, bu lisan hâkimiyetine bir de edebî ve felsefî potansiyel sahibi olmak şartını eklemek îcabeder.. daha doğrusu hassas bir kalb, zengin bir edebiyat kültürü, sağlam bir düşünce kuvvetine malik olmak, edebî bir tercüme için dil ustalığı kadar ehemmiyetli sayılmak lâzımgelir.. hattâ şöyle düşünmek klasik bir doğruyu, değişmez bir gerçeği ifade etmek değerini taşır: edebî bir eseri tercüme edecek adam, gerçek bir edebiyatçı olmak zorundadır.. Türkçe'nin ve romanın büyük ustası Reşat Nuri Güntekin, aynı zamanda mükemmel bir mütercim sayılırdı.. fikir ve siyaset dünyasının güçlü kalemi Hüseyin Cahit Yalçın'ın hem siyasî makaleleri, hem de tercüme ve telif eserleri pek güçlüdür, aynı zamanda, estetik değerlerle zenginleşmiş birer edebiyat mahsulüdür.. onun Fransız İhtilali'ne ait "İlahlar Susamışlardı" isimli tercümesi, Emil Ludvig'den çevirdiği "Napolyon" isimli eseri, âdeta bir Türk tarafından yazılmış gibidir.. yani bizzat Hüseyin Cahid tarafından yazılmış intibaı veren birer edebiyat şaheseridir.. okurken iki eserin de cümlelerinin çoğunun altını çizdiğimi hatırlıyorum.. Reşat Nuri Darago, Vahdi Hatay, Vahdet Gültekin, Fehmi Baldaş hem birer edib hem de birer mütercimdir.. Cemil Meriç; felsefe, san'at ve edebiyat vadilerinde şayanı dikkat tezahürler gösteren bir mütercimdir.. güçlü bir dili var.. Hamdi Varoğlu'nun Batı klâsiklerinden yaptığı çevirilerin dili, o dildeki ifade gücü ve akıcılık unutulacak gibi değildir.. Hazretin 1950-1960'lı yıllarda Cumhuriyet gazetesinde çıkan fıkralarındaki lezzeti, dil güzelliğini unutamam..

Şiir ve tercüme dünyasının dilinden düşürmediği bir başka örnek de Sabri Esad Siyavuşgil'in "Siranodöberjarak" tercümesidir.. bu manzum tercümenin, orijinalinden daha güzel, daha lirik olduğu edebîyat meclislerinde hep tekrar edilip durmuştur.. eserdeki "aşk neşideleri" okuyan nîce hassas kalbleri heyecana sürüklemiştir.. Can Yücel'in Şekspir'den çevirdiği bazı mısralar çok beğenilmiştir.. îtikadımca şiir tercüme edilmez.. eğer tercüme edilen şiir gerçekten şiir olmuşsa, mütercim gerçek bir şâir demektir.. tercüme edildiği iddia edilen şiir ise, mütercim tarafından yeniden yazılmış bir eserdir, tapusu ve mülkiyeti, çevirene aittir..

Şehir Tiyatrosu artistlerinden merhum Turhan Göker'in çevirdiği "La Bohem"in harikulâde bir Türkçesi vardır.. şâir ve yazar olmadığı halde bu arkadaş bu dili nereden buldu acaba, diye düşündüğüm zaman sahnede temsil ettiği eserlerden kaptığı kanaatine vararak düğümü çözmüştüm.. eserde birer şair, filozof, ressam ve müzisyenden müteşekkil bir bohem yahut rindan grubu, nerde sabah orda akşam gece gündüz dolaşır yer içer edebiyattan felsefeden nükteden zekâdan, hicivden çıkardıkları kıvılcımlarla hem gerçeği ararlar, hem de yaşadıklarını sanırlar.. filozofun cebinde pişmiş et parçaları şairin cebinde kitap, müzikçide keman.. kâh göçerek, kâh yatarak.. kâh söylev ve şarkı söyleyerek san'atın yahut hayatın aslını aramaktadırlar.. bulabildiler mi bilmiyorum ama.. hiç şüphesiz o büyük soruyu bazan sözle bazan hareketle sembolize etmeye muvaffak oluyorlar.. Bohem.. dram.. ciddiyet.. zekâ.. mizah.. ter.. azab.. şefkat.. gibi beşeri hallerin, hayat denklemindeki yerlerini bulabilir miyiz, bilebilir miyiz dersiniz!..

Geri dön

Yazdır

Yukarı