Ana Sayfa
Gündem
Politika
Ekonomi
Dünya
Aktüel
Spor
Yazarlar
Televizyon
Sağlık
Yurt Haberler
Son Dakika
657'liler Ailesi
Ankara'da Şafak
Bilişim
Çalışanın Sesi
Diziler
Düşünce Gündemi
İzdüşüm
Kültür-Sanat
Röportaj
Sinema
Yemek
Zamanda Yolculuk
Bize Yazın
Abone Formu
Temsilcilikler
Reklam
Künye
Arşiv

Yeni Şafak'ta Ara

	İbrahim KARAGÜL ikaragul@yenisafak.com.tr

Afganistan'da yüzlerce sivilin ölümüne neden olan ağır hava saldırılarıyla Bakü-Tiflis-Ceyhan (BTC) boru hattı arasında ne tür bir bağlantı var? Taliban'ın yeniden harekete geçmesiyle "Büyük Orta Asya Projesi" arasında nasıl bir ilinti var? BTC için yapılacak törenin gövde gösterisine dönüştürülmesiyle İran'ın nükleer silahlanması arasında ne gibi etkileşim var? NATO neden Afganistan'da kara harekatına hazırlanıyor? İngiltere neden Afganistan'a yeniden asker gönderiyor? ABD ve NATO güçleri neden Afgan köylerini bombalıyor? Hindikuş Dağları'nda saklandığı iddia edilen Usame Bin Ladin'i yakalamak ya da terörle mücadele için mi? Ladin'i kim koruyor? Taliban hangi güçlerin desteğiyle harekete geçti? Sovyetler'e karşı Afgan direnişini besleyen ABD, şimdi aynı durumla kendisi karşılaşıyor. Rusya ve Çin, Afganistan'a ABD ve NATO ülkeleri için bir bataklığa mı dönüştürmek istiyor?

BTC hattına pompalanan petrol, 27 Mayıs'ta Ceyhan'dan tankerlere yüklenmeye başlanacak. 13 Temmuz'da ise, hattın resmi açılışı yapılacak. Devlet başkanlarının katılımıyla görkemli bir tören düzenlenecek. ABD, törende en üst düzeyde temsil edilecek. Başbakan Tayip Erdoğan, George Bush'u bile davet etti. "Türkiye'nin şu ana kadar gördüğü en büyük açılış töreni" gerçekleştirilecek.

"21. Yüzyılın Projesi" olarak tanımlanan BTC, şüphesiz Türkiye'nin enerji kavşağı olma hedefinde çok önemli bir adım. Ama hem projenin kendisi hem de açılış törenine yüklenen anlam, simgesel BTC'nin aynı zamanda korkutucu bir kamplaşmanın göstergesi olduğu gerçeğini ortaya koyuyor.

Ortadoğu'daki yangın Orta Asya'ya sıçramak üzere. Hazar enerji kaynakları, İran krizi, Orta Asya'da ABD nüfuzuna yönelik reaksiyon ve NATO'nun Afganistan'dan petrol boru hattı için savaşa sokulması iyi şeylerin habercisi değil. Rusya'nın Ukrayna'ya verdiği gazı kestiği gün başlayan gerilim zirvede. İran kriziyle de alev topuna dönüşmek üzere. ABD'nin açılış törenine ilgisi bu nedenle üst düzeyde olacak. Çünkü, 1990'lardan bu yana Hazar kaynakları için geliştirdiği projelerden sadece BTC'yi uygulayabildi. Diğer projeler için çok masraflı askeri operasyonlar yaptı ama hâlâ sonuç alamadı. Oysa rakipleri ABD'yi bölgeden silecek projeleri hayata geçirmeyi başardı. Bu nedenle BTC'ye Türkiye'den çok ABD'nin ihtiyacı var. Gövde gösterisine de Türkiye'nin değil ABD'nin ihtiyacı var!

Asya'da oynanan büyük Büyük Oyun'un aktörleri bu sefer çok. ABD oyunun baş mimarı ama ciddi rakipleri var. Washington BTC'den sonra Türkmenistan-Afganistan-Pakistan (TAP) doğalgaz boru hattı için var gücüyle mücadele ediyor. Hindistan'ı da projeye katmaya çalışıyor. İşte Afganistan'da yeniden başlayan çatışmaların nedeni bu! NATO boru hattı temizliği yapıyor. Zavallı sivil Afgan halkının kanı üzerinden kirli bir proje uygulanıyor. ABD, Orta ve Güney Asya'ya yönelik en son projesi olarak 26 Nisan'da "Büyük Orta Asya Projesi"ni ilan etti. Buna karşı Çin ve Rusya, İran, Pakistan ve Hindistan'ı Şanghay Bloku'na davet etti. İran çok istekli. Pakistan da. ABD, İran'ın bu bloka katılmasını meydan okuma olarak göreceği kesin. Blok ayrıca, ABD'den askerlerini Orta Asya'dan çekmesini, bunun için tarih vermesini istedi.

BTC'nin başarısı Kazak petrollerinin de bu hatta katılmasına bağlı. Fakat Kazakistan, ABD'nin tüm baskılarına rağmen, tedirgin. Rusya'nın öfkesini üzerine çekmekten korkuyor. Şanghay Bloku'nun Asya Ortak Enerji Birliği planı, Rusya-Çin-Kazakistan-İran arasındaki enerji ortaklıkları ABD'yi bölgede büyük bir jeopolitik hezimete sürükleyebilir. İran'ın Çin'le yaptığı enerji anlaşmalarının toplamı 100 milyar dolar. İran-Pakistan-Hindistan boru hattı projesi uygulanma aşamasında. Kazak petrolü de Çin'e bağlanıyor. Türkmenistan'ın Rusya ve Çin'le yaptığı doğalgaz anlaşmalarından sonra Afganistan hattına verecek yeterli kaynağı olup olmadığı tartışmalı. ABD'nin BTC'den sonraki en büyük projesi bu açıdan tehlike altında.

Enerji üzerinden yürütülen restleşme ABD aleyhine döndüğünde Orta Asya'da büyük çalkantıların yaşanacağını, muhtemelen Kafkaslar'da çatışmaların başlayacağını söyleyelim.

BTC için gösterişli törenler hazırlanırken ABD'nin bir diğer boru hattı için Afganistan'da yeniden kan akmaya başladı. Ölümcül hamleler izliyoruz. BTC Türkiye için büyük fırsat ama Avrasya jeopolitiğindeki ürkütücü hesaplaşmanın da bir uzantısı!

Geri dön

Mesaj gönder

Yazdır

Yukarı