Ana Sayfa
Gündem
Politika
Ekonomi
Dünya
Aktüel
Spor
Yazarlar
Televizyon
Sağlık
Bugünkü Yeni Şafak
657'liler Ailesi
Bilişim
Çalışanın Sesi
Diziler
Düşünce Gündemi
İzdüşüm
Kültür-Sanat
Nar-ı Beyza
Okur Sözcüsü
Röportaj
Sinema
Yemek
Zamanda Yolculuk
Bize Yazın
Abone Formu
Temsilcilikler
Reklam
Künye
Arşiv

Yeni Şafak'ta Ara

	Osman AKKUŞAK oakkusak@yenisafak.com.tr

Son yıllarda bir sürü hatırat yahut hayat hikâyesi, bir sürü de (pek çok da) roman yayımlandığına şahit oluyoruz... haydi eli kalem tutan her insanın yaşantısını kitap yapmasını hoş görelim, onu isteyen okur, istemeyen ilgilenmez, deyip geçelim, fakat roman öyle değil... roman edebiyatın temel çeşitlerinden birisi olmak itibariyle edebiyat san'atı ve edebiyat ilmi tarafından ciddiye alınmak ve değerlendirilmek ihtiyacında olan bir mahsuldür (üründür).. onun için kitapçı vitrinlerine kitapçı raflarına inmiş her romanı görmek okumak ve kıymeti harbiyesini tesbit etmek edebiyata ve eleştirmene ait bir görevdir, bir borçtur..

Basında ve medyada ismine rastladığımız üç beş münekkid nasıl vakit ve fırsat bulup da her hafta âdeta bir kitap paketi teşkil edecek sayıda piyasaya dökülen bu romanları okumaya, hattâ satın almaya muvaffak olacaktır; cevaplandırılması gereken sual budur...

Yayımcılar gazetelerin kültür sayfalarına gönderiyor; gazete de üç beş satırla adından bahsederek güya kitabı okuyucuya tanıtıyor.. gazete; aylık yahut haftalık edebiyat dergisi bir taraftan eserlerin ismini ve kapağını yayınlarken, diğer taraftan meslektaşlarının ve yazar dostlarının kitaplarından da daha geniş bir şekilde, muhtemelen övülecek taraflarını belirtmek suretiyle bilgiler ve haberler vermektedir.

Muhakkak olan birşey var ki, o da; yeni çıkan bütün romanların edebi eleştirinin bilimsel evsafına uygun bir ciddiyetle okunmak ve okuyucuya tanıtılmak imkanından mahrum (yoksun) kaldığı gerçeğidir.

Kanaatimce, kitap tanıtımına ve edebî eleştiriye bir ciddiyet ve bir müessiriyet (etkililik) kazandırmak için, evvelâ, eleştirmenin yani münekkidin mesaisini, çalışmasını değerlendirmek lazımdır: her gazete, her tv kanalı, her edebiyat ve san'at dergisi, ehliyetli birkaç eleştirici görevlendirmelidir ve incelediği her roman için ona bir bedel bir ücret ödemelidir.. yayınevlerinin yahut kitabevlerinin yayın danışmanları vardır, ama, onlara ne kadar kitap inceletiyor ve ne kadar ücret ödemektedirler, bu hususlar da meçhuldür.. yayınevleri de ciddi eleştirmeci ve kültür adamlarından birkaç kişiyi kitap ve roman okumakla görevlendirmeli ve onlara rapor yazdırmalıdır.. bu raporların özetlerini gazetelere ilan ve reklam parçası olarak, gönderebilirler.. eğer bu rapor özetlerinde bir mübalağa mevcut bulunursa başka bir münekkid tarafından tenkid edilmesi işin objektivitesine katkıda bulunacaktır.. burada bir şey daha ilave etmek isterim.. ilan ve reklam şirketlerinin eleştirmenleri de kitap tetkikiyle vazifelendirilebilir.. raporları yayın organlarında ücret ödenerek yayınlatılabilir.. ticari bir maksatla yerleştirdiği abartma payı, başka bir eleştirmen tarafından tesbit ve tenkid mevzuu yapılırsa; o şirket ve kitabevi itibarını kaybeder.. bu da dürüst eleştirinin sigortası sayılır.. eski yıllarda gazeteler reklam ve ilan metni olarak ancak kitaplardan bahsedebilirdi.. gazetenin beklediği ve düşündüğü, ilan ve reklamdan gelecek kazanç olurdu.. kendiliğinden yapılacak bir tanıtım için adı geçen kitabın bir şaheser olması gerekirdi.. zannediyorum evvelâ, yazarlara, kitabevlerine ve okuyucuya hizmet maksadıyla bu işi, yoğun bir surette bu satırların yazarı ve Yeni Şafak başlattı.. daha sonra diğer gazeteler, kitap sayfaları ve kitap ekleri vererek bu işi devam ettirdiler, devam ettiriyorlar.. ancak bu uygulama, zaman zaman üstünkörü ve el yordamıyla yapılan ve bir meta' takdimi havası içinde cereyan eden hadise haline geldi.. eleştiri ciddiyetini, eleştiri bereketini bir şekilde sağlamak gerekiyor..

Bunun için, medyanın ve kitabevlerinin ve üniversitelerin yetenekli elemanlardan eleştiri vadisinde münekkid yetiştirmeye bakmaları gerekiyor.. ayrıca eleştiri hizmetinin, san'at ve bilimin gelişmesi için taşıdığı ehemmiyeti, uygulayacakları ücret politikalarıyla desteklemeleri icab eder.. bu politikaların maddi ve manevi bereketin kaynağı olduğundan şüphe edilemez... elbette ki marifet, iltifata tâbidir!...

Geri dön

Yazdır

Yukarı