|

Her Ramazan bir daha: Çağrı

Çevremizdeki herhangi birine sinema tarihinin popüler sathında beynelmilel çapta kaç İslamî yapım vardır diye sorsak, genelde cevap tek ve tereddütsüz net bir kelime olur: Çağrı (The Message, 1976). Kalplere ve zihinlere yönelik etkisi 1976'dan bu yana eksilmeden devam eden Çağrı'nın, öncü ve büyük bir eser olarak anılmak kaderine yazılmış. Hangi düşünceden olursa olsun kimsenin görmezden gelemediği, hatta onayladığı yegâne film olması da... Nihayet Dergi'den Elif Sönmezışık, Çağrı filminin hikayesini meraklıları için yazdı.

Yeni Şafak
11:00 - 10/06/2017 Cumartesi
Güncelleme: 11:05 - 10/06/2017 Cumartesi
Nihayet Dergi
Her Ramazan bir daha: Çağrı
Her Ramazan bir daha: Çağrı
2005'te Ürdün'deki bombalı saldırıda yitirdiğimiz Çağrı yönetmeni Mustafa Akkad bu filmi neden çektiğini, “Çocuğum olunca şöyle bir duyguya kapıldım: 'Çocuklarıma dinlerini öğretmeliyim.' dedim ve sorumluluğumu hatırladım. İşte Çağrı projesi böyle ortaya çıktı.” sözleriyle anlatmıştı. Babalık sorumluluğundan doğan idealizmin, coğrafyaları hatta dinî yaptırımları aşan muvaffakiyetine şahitlik etti tüm dünya. Fransız müzisyen Maurice Jarre'nin iki ayını gece gündüz çölde geçirerek film için yaptığı besteler, Oscar'a (Akademi Ödülleri) aday olması büyük bir sürprizdi. Kurulan setler, figüran ve oyuncu seçimleri, gördüğü ilgi ve çok yönlü platformlara konu olması ile sinema tarihinin en önemli yapımları arasında yer aldı. Dünyada başrol oyuncusu hiç gösterilmeyen tek biyografik filmdir, dememizde bir beis olmasa gerek. Oyuncuların kameraya bakıp surete büründürülmeyen 'Çağrı'nın sözcüsü Peygamberimiz'le (s.a.v.) konuşmaları öyle doğal ve başarılıdır ki, filmin sadeliği ve samimiyeti de bu diyaloglardan gelmektedir.

Filmle ilgili kaderin cilvesi klişesini hatırlatan bir anekdot da gözümüzden kaçmasın. Fas'ta süren çekimler, yapımcıların maddi desteğini kesmesi üzerine tamamıyla durduğunda imdada eski Libya lideri Kaddafi yetişmiş ve sağladığı maddi ve manevi destekle film tamamlanabilmiş. Hem yönetmen Akkad'ın hem de yapımcı Kaddafi'nin 'öldürülmek' bahsine konu olması insanı dehşete düşüren bir ironi değildir de nedir?

Çağrı neden her Ramazan ayında akla gelen ilk film olur ve neden en sevilen İslamî filmler listesinin başını çeker? 'Çünkü'den sonrası, Çağrı'yı her yıl izlemekten sıkılmayanlardan derlediğimiz satırlarda...

Sevil Saatçi: Hz. Hamza etkisi

Her izlediğimde ilk defa izliyorum hissine kapılırım. Yeni bir şeyler öğrenirim. İçinde aşırı duygusallaştırma, doğaüstü (mucize) olayların ayarsız bir şekilde yer almaması filmin geçerliliğini ve gerçekliliğini katkılandırıyor. Her şeyi zamanla unutma temayülümüze iyi geliyor. Bilgilerimiz tazeleniyor. Hz Hamza'nın karakteri çok başarılı temsil edilmiştir. Orada sahabelerden seyyidişşühedanın bir sanatçı tarafından vücut bulması bizi çok etkiliyor olabilir. Çölden döndüğü sahne en çok akılda kalandır ve o Peygamberimizi savunan eşsiz sözleri. Film cast ve oluşturulmuş gerçekçi ortamıyla ve aynı zamanda sadeliğiyle de çok başarılı.

Ahmet Çakmak: Çağrı izlemek siyer okumak gibi…

Çağrı, İslam dünyasının bir eşini daha yapamadığı özel bir film. Ramazan ayında hatırımıza düşüyor, ama sair zamanlarda özel olarak, ailemi de bir araya toplayıp CD'den izlediğim çok olmuştur. Çünkü Çağrı filmini izlemek, bana siyer okumak gibi geliyor. Efendimiz ve sahabelerle alakalı başlıca mevzuların ve hadiselerin görüntü eşliğinde anlatılması, gerçeğe çok yakın bir film olduğunu düşündürüyor. Anthony Quinn'i Hz. Hamza olarak tanımışsak, gerçekten iyi bir iş yapmışlar demektir. Başka ülkelerin çektiği farklı sürümler, hiçbir zaman Çağrı'nın kalitesinde olmadı ve yerini tutmadı.

Esra Aytaç: Başka bir filmi parça parça izleyemem

Oruç mevsiminde olmasak dahi, izlediğimizde hatırlatacak kadar Ramazan'la özdeşleşen bir film Çağrı. Her yıl, yaklaşık üç saatlik süresi dolayısıyla, Ramazan'ın hızla akıp giden kısa vakitlerine uyaklı skeç tadında bölümlere ayrılmış halde izliyoruz. Başka bir film söz konusu olsa tahmin ediyorum her gün kısa kısa izleyerek film tadı yakalayamaz, ortasından başlayıp sonunu getiremezdik. Çağrı'yı bu noktada özel kılan haddini bilen, itikada aykırılık göstermeyen, Ashap'ın o ilk yalnızlığını atmosferine taşıyan büyük ve önemli bir yapım olması diye düşünüyorum.

Halil Çağlayan: Çağrı'yı ilk orucumla kodladım

Çağrı filmini ilk izleyişim, ilk oruç tuttuğum, çocukluktan yetişkinliğe geçtiğim Ramazan'a denk geliyor. O sene Ramazan'ın ruhunu tamamıyla hissetmiştim. Yetişkinler gibi oruç tutuyor, yine yetişkinler gibi dinî içerikli filmler izleyip anlayabiliyordum. Çağrı filmi benim için maddi ve manevi bir olgunlaşmaydı. Her sene tekrar ve tekrar izlememin sebebi ise o olgunlaşma ye yetişkinliği kendime yeniden hatırlatıyor olmam diyebilirim. Çünkü Ramazan bizim ibadet olarak en olgun olduğumuz belki de olmamız gereken dönem. Ben de hem o heyecanlı yıllarıma geri dönmek için Çağrı'ya sığınıyorum.


Ayşe Meşkure Salah: Gençler için önemli ve etkili bir anlatım

Çağrı filmini kaç kere izlediğimi bilmiyorum. Her Ramazan'da bir kısmına tesadüf etmemiz uzun yıllarca âdetten olmuştu. Bir defasında çok yakın bir arkadaşımla dinî okumalar yaptığımız, birkaç günlük kaçamak diyebileceğimiz bir kampta izlemiştik. Arkadaşım yirmili yaşlarda olmasına rağmen ilk defa izliyordu. Sonrasında birkaç sahne bizim sahnemiz oldu. En sevdiğim sahne Hz. Ammar'ın gözü yaşıyla dönüp geriye baktığı çöl sahnesidir. Efendimiz'in yaşadığı dönemden hadiseleri istifademize kolayca sunduğu için bilhassa gençler adına çok önemsiyorum Çağrı'yı. Bazı sahabeleri ve olayları hiç unutmamamızı sağladığı için seviyorum. Çağrı'dan sonra, siyer okumalarıyla bir bina yükseltmeli. Bu kıymetli zaman diliminde -filmden ziyade- ilim hatta zevk-i manevi ile iştigalin lüzumuna inanıyorum. Abdullah Kamil: Ramazan'da manevi beslenme için izleniyor Çağrı filmi bizim ilk göz ağrımız. Filmle tanışmam ilk gençlik dönemime rastlar. Peygamberimiz'e ve İslamiyet'in yayılışına dair bize ilk hitap eden yapımdır. Belki de bu yüzden Ramazan'da ilk aklımıza gelen film oluyor. Filmin sağlamlığı ve sakıncalı bir öğe barındırmaması, her yıl Ramazan'daki manevi beslenme ihtiyacına yönelik önemli bir unsur haline getiriyor filmi. Bugün teknolojik ilerlemelere ve Çağrı'dan bu yana sinema sektöründe meydana gelen gelişmelere rağmen Çağrı'nın yerinin doldurulabildiğine inanmıyorum. Ticari kaygılar öne çıkıyor ve yapılan filmler samimi olamıyor. Film yönetmeni merhum Mustafa Akkad da bizim için son derece önemli bir portre. İstanbul'un Fethi başta olmak üzere birçok projesi askıda kalarak, bir nefret bombası yüzünden bu dünyadan göçüp gitti.


Şeyda Özcan: Yerini bir türlü dolduramadığımız film

Çağrı Ramazanlarda bir dinlenme molası gibi. Belgesel havasının ağırlığına rağmen, kurgudaki duygu paylaşımı, oyunculardan akıp ekrandan size geçebiliyor. Bunu aynı formatı kullanarak başarabilen film sayısı da sınırlı. Hangi yıllarda çekildiği, kimlerin oynadığı ile ilgilenmezsiniz. Her iki unsur da tamamen İslamiyet'in ilk yayıldığı çağa başarıyla adapte edilmiş görünür. Filmin sonunda cemaatle namaz kılan insan görüntüleri eşliğinde, İslam'ın Peygamberimiz'den (s.a.v.) sonra dünyaya yayılışına dair anlatımı her izlediğimde, ilk defa seyrediyormuş gibi gözyaşlarıma hâkim olamıyorum. Ne yazık ki, İslam âleminde bu efsane yapımı karşılayacak denli büyük ve özgün bir filmle bunca yıldır karşılaşamadık.


Fatih Ergin: Efendimiz'e duyduğumuz muhabbet sevdirdi

Çağrı filmini çok sevmemizin bir tek açıklaması var: Muhabbet. Her sahnesini ezbere bildiğimiz, oynadığı rolün hatırına oyuncuları büyük muhabbet beslediğimiz, bilhassa her Ramazan tekrar televizyonda gördüğümüzde hiç kanal değiştirmediğimiz filmdir Çağrı. Filmle sadece biz değil tüm Müslüman âlemi yakın bir sevgi hissetmiştir. Hz. Vahşi'yi oynayan ve mesleği oyunculuk olmayan Ganalı Salem Gedara, filmde Hz. Hamza'yı şehit ettiği için hakaretlere maruz kalmış, Anthony Quinn ise Hz. Hamza'yı oynadığı için sevgi ve iltifata nail olmuştur. Tüm bunlar, Peygamber-i Zişan Efendimiz'e ve onun güzel ashaba muhabbetten ötürüdür. Filmin sadece tek örnek olması, kurduğumuz kuvvetli bağı açıklamaya yeterli olmaz.
#Nihayet Dergi
#Çağrı
#Film
7 yıl önce