Kazakistan’da akaryakıta yapılan zammın ardından başlayan şiddet olayları yatışmaya başlarken, göstericilere yönelik operasyonların devam edeceği aktarıldı.
20 BİN SİLAHLI SALDIRGAN
Ülkenin eski başkenti ve en büyük şehri Almatı’ya 20 bin ‘teröristin’ saldırdığını belirten Tokayev, terörist olarak nitelediği kişilere karşı operasyonu sonuna kadar yürüteceklerini, teslim olmayanların ise vurulacağını vurguladı. Canlı yayında yaptığı ulusa sesleniş konuşmasında Kazakistan Cumhurbaşkanı, silahlı isyancıların tek merkez tarafından eğitilip koordine edildiğini ve müzakere seçeneğinin masada olmadığını söyledi. Tokayev, suçlularla ve katillerle pazarlık yapılmayacağını belirtirken, “Silahlı ve eğitimli haydutlarla uğraşıyoruz. Yani yok edilmeliler. Bu da kısa sürede olacak” ifadelerini kullandı.
OHAL KADEMELİ KALDIRILACAK
Tokayev, 5 Ocak’ta uygulanmaya başlayan olağanüstü hal (OHAL) ile bölgede anayasal düzenin sağlandığını ifade etti. OHAL’in aşamalı olarak kaldırılacağını aktaran Tokayev, vatandaşların barışçıl ifade ettikleri taleplerin dinleneceğini bildirdi. Rusya Savunma Bakanlığı Sözcüsü İgor Konaşenkov ise Kazakistan’da bulunan Kolektif Güvenlik Antlaşma Örgütü (KGAÖ) barış gücünün, şiddet olaylarında saldırıya uğrayan Almatı Havalimanı’nda kontrolü sağladığını duyurdu. Havalimanı, geçtiğimiz günlerde protestocular tarafından yağmalanıp tahrip edilmişti.
PUTİN’E TEŞEKKÜR ETTİ
Kazakistan lideri, ülkesine ‘barış gücü’ gönderdiği için Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin’e özel teşekkür etti. Kendi çağrısı ile gelen KGAÖ güçlerinin ülkede yalnızca kısa bir süre kalacağını belirten Tokayev, desteklerinden dolayı Türkiye, Çin ve Özbekistan liderleri ile Birleşmiş Milletler yöneticilerine de şükranlarını bildirdi. Öte yandan Rusya Savunma Bakanlığı, 9 Rus askeri nakliye uçağının askerler ve hava kuvvetleriyle birlikte Almatı’ya indiğini duyururken, Kırgızistan’ın da 50 asker, 8 zırhlı araç ve malzeme taşıyan 11 adet araç gönderdiği bildirildi. Tacikistan’ın ise 200 asker göndereceği belirtildi.
Kırım’ı ilhak eden komutanı atadı
Kazakistan’a gönderilen Kolektif Güvenlik Anlaşması Örgütü güçlerinin başına Rus Hava İndirme Tugayı Komutanı Albay-General Andrey Serdyukov, Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin tarafından atandı. Atama kararını Rusya Savunma Bakanlığı duyurdu. General Serdyukov, 2014 yılında Ukrayna toprağı Kırım’ı ilhak eden Rus askeri gücünü komuta etmişti. Generalin yine Donbass ve Suriye’de de Rus güçleri komuta ettiği biliniyor.
Kazakistan için Jeltoksan hatırlatması
- Niğde Ömer Halisdemir Üniversitesi Avrasya Araştırmaları Anabilim Dalı Öğretim Üyesi Dr. Turgay Düğen, Kazakistan’da yaşanan şiddet olaylarını Yeni Şafak’a değerlendirdi. Bugünkü olayların temelinin 2011’de Janözen şehrinde yaşanan işçi eylemlerine dayandığını hatırlatan Dr. Düğen, “Protestocular yalnızca ekonomik reform değil, bunun yanında siyasi reform da talep ediyor” dedi. Rusya liderliğindeki KGAÖ’nün ülkeye asker göndermesi konusunda ise Dr. Düğen, “Kazakistan’daki istikrarsızlaşma Rusya’nın çıkarına bir durum değil. Ülkeye gelen KGAÖ birlikleri, olayları ve algılamaları başka bir boyuta taşıyabilir. KGAÖ birliklerinin gelmesiyle birlikte halk ile Rus askeri karşı karşıya gelirse bu durum Rusya’ya karşı olumlu yaklaşımı tersine çevirebilir. Bir de 1986 yılında olduğu gibi yine Rus askerlerinin Kazak halkıyla karşı karşıya gelmesi, Kazaklardaki Jeltoksan anılarını canlandıracaktır” diye konuştu.
Jeltoksan olayları nedir?
1986 yılında dönemin SSCB Devlet Başkanı Mihail Gorbaçov’un Kazakistan Komünist Partisi Birinci Sekreteri Kazak Kunayev’i azlederek yerine Kazak olmayan Genadi Kolbin’i ataması üzerine Almatı’da gösteriler başlamış, birçok şehre yayılan şiddet olaylarında en az 200 kişi yaşamını yitirmişti.
