ABD Başkanı Donald Trump’ın Kudüs’ün işgaline yeşil ışık yakmasının ardından İsrail Parlamentosu Knesset, İsrail’e “sadakat ihlali” gerekçesiyle Kudüs’teki Filistinlilerin ikamet haklarının iptal edilmesine imkan sağlayan yasayı kabul etti. Yasa, ikamet izninin yanlış bilgiler beyan edilerek alınması durumunda, izin sahibini kamu huzurunu veya güvenliğini tehdit etmesi ya da İsrail devletine sadakatsizlik yapması durumunda İçişleri Bakanlığı’na yerleşimcilerin daimi ikamet iznini iptal edebilme imkânı veriyor. Ultra-Ortodoks Şas Partisi’nin lideri İsrail İçişleri Bakanı Aryeh Deri, tehdit olarak görülen herhangi bir Filistinli kişinin ikamet belgelerini yeni önlem çerçevesinde iptal edebilecek.
IRKÇI VE İŞGALCİ YASA
Çıkarılan yasa uluslararası hukuku ve anlaşmaları, Lahey Sözleşmesi’nin 43. Maddesi ve 4. Cenevre Sözleşmesini açıkça ihlal ediyor. Filistin Kurtuluş Örgütü (FKÖ) üyesi Hanan Ashravi, Çarşamba günü onaylanan yasayı “aşırı derecede ırkçı bir mevzuat parçası” olarak nitelendirdi. Filistin haber ajansı Wafa’ya açıklama yapan Ashravi, “Kudüs’te Filistinlilerin ikametini iptal etmek ve kendi şehrinden çıkarmak uluslararası hukuku hiçe saymaktır. İnsan hakları ve insani yasaları ihlalidir” dedi.
ÖZ YURDUNDA GÖÇMEN
İsrail, Filistinlilerin ikamet izinlerini çeşitli bahanelerle iptal ederek onları Batı Şeria’ya göçe zorluyor. Kudüs’teki Filistinlilere sadece seyahat amacıyla kullanılan “sürekli ikamet” kimlik kartları ve geçici Ürdün pasaportları veriliyor. Yeni yasa tasarısı, yalnızca Doğu Kudüs’te yabancı göçmen olarak kabul edilen 420 bin Filistinliyi kapsıyor. Yabancı bir ülkede ya da işgal altındaki Batı Şeria’da olsun, belli bir süre Kudüs’ün dışında yaşayan herhangi bir Filistinlinin oradaki yaşam haklarını kaybetme riski de var. İsrail 1967’den beri en az 14 bin Filistinli’nin statüsünü iptal etti.
Cenazelere de el koyuyor
Filistinlilerin naaşının teslimine ilişkin kısıtlamalar getiren tasarının, İsrail Parlamentosu'nda, ikinci ve üçüncü oylamalardan geçerek yasalaştığı belirtildi. Yasa, Filistinlilerin naaşlarının, “cenaze merasiminin bir provokasyona ya da terörün desteklenmesi sahnesine” dönmeyeceğinden emin olunduğu durumlarda teslim edilmesini öngörüyor. Yasa, İsrail polisine, “cenazeye katılanların sayı ve kimlikleri, cenazenin güzergahı ile kullanımı yasak olan eşyaların belirlenmesi, istisnai durumlarda naaşların defnedileceği mekanın belirlenmesi” gibi şartlar yerine getirilinceye kadar naaşların teslimini engellemek için idari emir verme yetkisi tanıyor. İsrail’in elinde 253 Filistinli şehidin cenazesi bulunuyor.
Ürdün vadisini işgal
İsrail Başbakanı Bünyamin Netanyahu, Filistin ile nihai çözüm sağlansa bile Ürdün sınırındaki Ağvar bölgesinden vazgeçmeyeceklerini belirtti. İsrail Başbakanlık Ofisinden yapılan açıklamaya göre Netanyahu, Washington’daki Ekonomi Kulübü’nde yaptığı konuşmada, “Filistin-İsrail çekişmesinde çözüm ne olursa olsun Ağvar İsrail’in güvenlik kontrolü altında kalacaktır” dedi. İşgal altındaki Batı Şeria ile Ürdün arasındaki Ağvar'da 10 bin Filistinli yaşıyor.
