ABD yönetimi 2 Mayıs tarihinde İran’a yönelik maksimum baskı stratejisi kapsamında bazı ülkelere tanıdığı İran’dan petrol ithalatı muafiyetini tamamen durdurduğunu ilan etmişti. Washington 2 Mayıs tarihi sonrası, “İran merkezli güçlü tehdit” iddiasıyla Basra Körfezi’ne uçak gemisi başta olmak üzere askeri yığınak başlattı. ABD’nin İran’a yönelik yoğun baskı ve tehdit politikası hızla devam ederken, Çin yönetiminden İran’dan petrol ithalatına devam kararı geldi. Pekin’in hamlesi son dönemde Washington’un kendisine yönelik çıkışlarına bir misilleme olarak değerlendiriliyor.
2 MİLYON VARİL PETROL
TankerTrackers.com adlı sitenin bildirdiğine göre dün, Çin devlet petrol şirketi CNPC’nin sahibi olduğu Kunlun Bankası tarafından satın alınan Pacific Bravo adlı petrol tankerinin, İran’ın Soroosh ve Hark terminallerinden 2 milyon varile yakın petrol aldığı ortaya çıktı. Petrol tankerinin İran Dışişleri Bakanı Cevad Zarif Pekin’de resmi temaslarda bulunurken dolum işlemini yapması ABD’ye çifte misilleme olarak değerlendirildi.
MUAFİYET İPTALİ SONRASI BİR İLK
Pacific Bravo, Trump yönetiminin, Çin’in de dahil olduğu 8 ülkenin Tahran’dan petrol ithalatı muafiyetini kaldırdıktan sonra İran petrolünü alan ilk petrol tankeri olarak kayda geçti. Gemi varış noktası olarak Endonezya’yı gösterse de TankerTrackers.com sitesi geminin son durağının Çin olacağını savundu.
HUAWEI YAPTIRIMINA CEVAP
ABD yönetiminin bir hafta içinde önce Çin ürünlerine yönelik gümrük vergisini artırmasından ve son olarak Çin’in yüksek teknoloji şirketi Huawei’yi dolaylı yoldan yaptırımlar kapsamına almasından hemen sonra petrol tankerinin İran kıyısında belirmesi dikkat çekti. Pacific Bravo’nun bağlı olduğu Kunlun Bankası eski ABD Başkanı Barack Obama döneminde, Çin-İran ticaretinde oynadığı rol nedeniyle yaptırıma uğramıştı. Kunlun’un Mayıs başında İran’a ilişkin faaliyetlerini durdurma noktasına geldiği ama Pacific Bravo hamlesinin söz konusu politikada değişimin habercisi olabileceği kaydedildi.
Trump’tan savaş mesajı: Umarım olmaz
ABD Başkanı Donald Trump, Tahran’la yaşanan gerginlikle ilgili açıklama yaptı. Gazetecilerin ABD’nin İran’la savaşa mı gideceğine yönelik sorusuna Trump, “Umarım olmaz” dedi. Öte yandan Amerikan gazeteleri bölgedeki gerilimin sebebine dair yeni iddialar ortaya attı. The New York Times gazetesi ABD’nin Körfez’e askeri yığınak yapmasının arkasında, İran ordusuna ait botlara füze yüklendiğine ilişkin uydu görüntülerinin olduğunu iddia etti. Wall Street Journal ise istihbarat kaynaklarına dayandırdığı haberinde, Körfez’deki gerilimin ABD ve İran’ın birbirlerinin hareketlerini yanlış değerlendirmesi sonucu çıktığını yazdı. Gazeteye göre, ABD’nin kendilerine yönelik bir saldırıya hazırlandığına inanan Tahran yönetimi, karşı cevap için hazırlık yapmaya başladı. Bu hazırlığın ise ABD’nin tehdit algısını güçlendirdiği ve hızla bölgeye askeri güç kaydırmasına sebep olduğu belirtildi.
- ABD gemileri Basra Körfezi’nde
- ABD donanmasına ait ve Tomahawk füzeleriyle donatılan iki savaş gemisinin daha Basra Körfezi bölgesine girdiği öğrenildi. ABD Donanması’na ait güdümlü füze destroyerleri USS Gonzales (DDG-66) ile USS McFaul’un (DDG-74) önceki gün akşam saatlerinde Hürmüz Boğazı’ndan geçtiği öğrenildi. İki destroyerin, ABD tarafından bölgeye daha önce gönderilen savaş gemilerine yakın bir pozisyon aldıkları öğrenildi. Öte yandan İran Devrim Muhafızları komutan yardımcısı Mohammad Saleh Jokar kısa menzilli İran füzelerinin bile Körfez’deki ABD savaş gemilerine ulaşabileceğini ve ABD’nin yeni bir savaşa gücününyetmeyeceği tehdidinde bulundu.
