Enerjide bağımlı olduğu Rusya’ya bugüne kadar pek çok alanda ambargo uygularken, enerjide bir yaptırım adımı atmayan Avrupa ülkeleri, ilk adımı kömürle atacak. Daha önce ABD, Birleşik Krallık ve bazı ülkeler Rusya’dan enerji ithalatını yaptırım uygulama kararı almasına rağmen AB, Rus enerji ithalatına yüksek bağımlılığı nedeniyle bu yönde karar alamamıştı. Avrupa Birliği, Rusya’ya yönelik beşinci yaptırım paketi kapsamında Rusya’dan yılda 4 milyar avro (4,3 milyar dolar) değerinde Rus kömür ithalatını yasaklamayı planlıyor. Beşinci yaptırım paketinde, 10 milyar avro değerinde Rus teknolojisi ve imalat ithalatının engellenmesi gibi birçok farklı adım yer alıyor.
2020’DE RUSYA’NIN EN BÜYÜK MÜŞTERİSİYDİ
- Uluslararası Enerji Ajansı’na göre Rusya, 2020’de Avustralya ve Endonezya’nın ardından dünyanın en büyük üçüncü kömür ihracatçısıydı ve Avrupa açık ara en büyük müşterisiydi. IEA verilerine göre, Avrupa ülkeleri 2020 yılında Rusya’dan 57 milyon ton taş kömürü alırken, bu rakam Çin için 31 milyon ton olarak gerçekleşti. Eurostat’a göre 57 milyon tonluk ithalat, 2020’de Avrupa’nın kömürünün yarısından fazlasını oluşturuyordu.
BEŞİNCİ YAPTIRIM PAKETİ SON DEĞİL
Avrupa Komisyonu Başkanı Ursula Von der Leyen, AB milletvekillerine yaptığı açıklamada, beşinci yaptırım turunun “son olmayacağını” söyledi. Kömürü yasakladıklarını söyleyen Leyen, “Putin ve Rus hükümeti üzerindeki azami baskının sürdürülmesi önemli. Şimdi petrole bakmamız gerekiyor” dedi. AB’nin Rusya’dan kömür ithalatına ambargo kararı önemli bir adım olarak görülse de, bu kararın ekonomik karşılığı petrol ve doğal gaz ithalatına göre oldukça düşük. Enerji ve Temiz Hava Araştırmaları Merkezi ve Kömürün Ötesinde Avrupa Kurumunun yayınladığı anlık verilere göre, savaşın başladığı 24 Şubat’tan beri AB’nin Rusya’dan doğal gaz, kömür ile petrol ve petrol ürünleri ithalatı yaklaşık 19,6 milyar avroya ulaştı. Bu miktarın yaklaşık 9,8 milyar avrosunu doğal gaz ithalatı oluştururken, 9,1 milyar avrosu petrol ve 720 milyon avrosu kömür ithalatı oldu.
FİYATLAR YÜKSELİŞE GEÇTİ
- Avrupa Birliği (AB) Komisyonu’nun kömür ithalatına yasak getireceğini açıklamasının ardından kömür fiyatları yükselişe geçti. Açıklamanın yapıldığı gün yüzde 12,6 değer kazanarak 295 dolar olan kömürün ton fiyatı, dün ise yüzde 4,5 artışla 303 dolara çıktı. API2 Rotterdam Kömürü Vadeli İşlemler Piyasası’nda mayıs vadeli kontratlarda kömürün fon fiyatı 330, haziran vadeli kontratlarda ise 323 dolara yükseldi.
