Asgari maktu verginin sıfırlanması sigara fiyatlarının ucuzlayabileceği algısı oluştururken, aslında piyasadaki sigaraların neredeyse tamamı üzerindeki toplam vergi yükü 4 puan arttı.
Sigara vergi sistemindeki çarpan, maliyet artışlarının perakende satış fiyatına katlanarak yansımasına sebep olan bir mekanizma. Bu çarpan sebebiyle, güncel vergi oranları dikkate alındığında, nispi vergideki 4 puanlık artış, 11 liralık ortalama fiyatlı bir ürünün vergisini 44 kuruş artırarak, perakende satış fiyatının 4 TL artmasını gerektiriyor. Halihazırda, piyasanın neredeyse tamamında bu nispi vergi artışı sebebiyle yüzde 40’a varan oranda fiyat artırma ihtiyacı bulunuyor.
Yüzde 5'lik kesimi olumlu etkiliyor
- Bu vergi artışının getirdiği karmaşıklık ile piyasanın; ilave 4 TL’lik vergi dolayısıyla oluşan artışı veya ucuz fiyat kategorisindeki fırsatı nasıl değerlendirecekleri henüz bilinmiyor.
4 TL'lik artış kaçağı arttırabilir
Bu düzenlemenin gerektirdiği 4 TL tutarındaki fiyat artışının tek seferde yapılması halinde, son yıllarda “Duman Operasyonları” ile güvenlik güçlerinin büyük oranda gerilettiği kaçak sigaranın yeniden eski seviyelerine yükselmesi riski bulunuyor.
2 puanda 1 milyar liralık kayıp
Kaçakçılıktaki artış, Türkiye’nin vergide milyarlarca lira kaybetmesine yol açıyor. Kaçak miktarındaki 1 puanlık artış Hazine’ye 500 milyon TL vergi kaybına neden oluyor. Bir başka anlatımla bu vergi artışının kısa dönemde “iyimser tahminlerle 2 puan artırması” bile 1 milyar lira vergi kaybına yol açacak.