İş dünyasındaki uyuşmazlıkların çözümü için hayata geçirilen İstanbul Tahkim Merkezi (ISTAC) sayesinde anlaşmazlıklar, mahkemelere göre 10 kat ucuz ve 20 kat hızlı çözülecek.
İstanbul'un, Orta Doğu ve Avrupa'nın "tahkim merkezi" olması amacıyla faaliyetlerine başlayan ISTAC'ın Yönetim Kurulu Başkanı Prof. Dr. Ziya Akıncı, İstanbul Finans Merkezi Stratejisi ve Eylem Planı'nda kurulması belirtilen ve geçirilen süreçler sonrası 1 Ocak 2015'te kanunu yürürlüğe giren ISTAC'ın, Kasım 2015'te faaliyetlerine başladığını hatırlattı.
Akıncı, ticari anlaşmazlıkları yargıya intikal ettirmeden hızlı ve daha ucuz çözdüklerini, özel dava hukuk hükümlerine tabi özerk bir kurum olduklarını ifade etti.
Dünya genelinde tahkim merkezlerinin isimlerini, ülkenin ekonomik anlamda en güçlü şehrinden aldığını vurgulayan Akıncı, bu yüzden "İstanbul" isminin tercih edildiğini aktardı.
Akıncı, İstanbul'dan 4 saatlik uçuş mesafesinde 50'den fazla ülkeye ve milyarlarca nüfusa ulaşıldığını, Türkiye'nin Avrupa, Asya, Orta Doğu ve Afrika arasında önemli bir köprü rolünü üstlendiğini anımsattı.
Merkezin güvenilirliğinin en üst düzeyde olacağını belirten Akıncı, "Herhangi bir davaya atanacak hakemleri divanımız belirliyor. Merkezimizin milletlerarası divanında dünyanın en saygın ve en bilinen hakemleri görev yapıyor. Divanımızda bütün dünyanın bildiği hakemler yer alıyor. Futbolda Ronaldo, Messi neyse bizim divanımızdaki üyelerimiz de alanlarında o kadar ünlü" diye konuştu.
Akıncı, ISTAC'ın yerli ve yabancı bütün taraflara hizmet vereceğini, merkezin temelini aralarında Adalet Bakanlığı, Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği, Türkiye Barolar Birliği, Türkiye İhracatçılar Meclisi, Türkiye Bankalar Birliği, Sermaye Piyasası Kurulu, Türkiye İşçi Sendikaları Konfederasyonu gibi 14 kamu, iş ve mesleki sivil toplum örgütünün 25 temsilcisinin yer aldığı "genel kurulun" oluşturduğunu anlattı.
Tahkimde hakemler bir kez karar verdiğinde bu kararın tıpkı mahkemeler gibi icra edilebildiğini ve bağlayıcı olduğunu ifade eden Akıncı, tahkime giden vatandaşın, kararı kabul etmeyip başka yere başvurmasının mümkün olmadığını vurguladı.
Akıncı, merkezin altyapısının, dünyanın önde gelen tahkim kurumları incelenerek hazırlandığını, taraflar arasındaki ticari uyuşmazlıkların devlet mahkemeleri yerine hakem adı verilen uzmanlar tarafından çözümlenebileceğini kaydetti.
İstanbul Tahkim Merkezinin uluslararası olduğunun altını çizen Akıncı, "Yani ismimizde olduğu için sadece İstanbul'da hizmet vermeyeceğiz. Dünyanın her yerine hakem gönderip tarafları dinleyip uyuşmazlıkları çözeceğiz. Gaziantep'e isterlerse oraya, Almanya'ya isterlerse oraya gideceğiz" ifadelerini kullandı.
Akıncı, ticari anlaşmazlıkların çözümünde "uygun fiyat", "uzman hakemler", "doğru ve adil çözüm" istendiğini, ISTAC'ın bütün bu beklentileri karşılayacağını belirtti.
Merkezde uyuşmazlıkların 3 ay içinde çözüleceğini dile getiren Akıncı, şunları söyledi:
"Adalet Bakanlığı istatistiklerine baktığınızda 450 günde çözülüyor ticari uyuşmazlıklar. Ancak İstanbul Tahkim Merkezine gelecek nitelikteki ticari uyuşmazlıklar, ilk derece mahkemelerinde en az 2,5-3 yılda, bir de Yargıtay'ı eklediğinizde 1-1,5 senede çözülüyor. Yani ticari uyuşmazlıklarda çözüm süresi için 4-5 yıl iyi sayılıyor. Büyük bir ticari uyuşmazlığın çözümü için geçen 5 yıllık süre 1.825 gün ediyor. Biz ise uyuşmazlıkları 90 günde çözmeyi taahhüt ediyoruz. Yani mahkemelere göre 20 kat hızlıyız. İnşaat sözleşmesi gibi çok kompleks davalar daha uzun sürebilir. Zaten taraflar başvurur başvurmaz kimin ne zaman hakemlerce dinleneceği, sonucun ne zaman açıklanacağı gibi bilgileri içeren yol haritası başvuranlara sunuluyor. Ancak özellikle alanında uzman kişilerin bu anlaşmazlıkları 90 günde çözmesi büyük bir iddia değil. Tahkimin en güzel örneği şu anda İsviçre'de uygulanıyor."
Akıncı, şu ana kadar, uyuşmazlık yaşayan Türklerin en çok Londra'ya gittiğini aktardı.
İş dünyasının hız ve ucuzluk açısından ilgisini çekeceklerine dikkati çeken Akıncı, "Uyuşmazlığa konu olan rakam yükseldikçe bizim talep edeceğimiz miktar da oran olarak düşüyor. Örneğin, 300 bin liralık bir uyuşmazlık için mahkemeler 20 bin 492 lira alırken biz 19 bin 800 lira talep ediyoruz" dedi.
Akıncı, en düşük rakamlı uyuşmazlıkta bile mahkemelerden daha ucuza çözüm sunduklarını kaydederek, "Anlaşmazlığa konu olan rakam yükseldikçe sorunların çözümü 10 kata kadar ucuzlayacak. Mesela 1 milyon liralık uyuşmazlıkta mahkemeler 72 bin, biz 58 bin lira istiyoruz. 100 milyon liralık bir uyuşmazlıkta ise mahkemelerin talep ettiği rakam 6 milyon 831 bin iken bizim istediğimiz ücret 813 bin lira" bilgilerini de paylaştı.
