EYT düzenlemesinde sona gelindi. Cumhurbaşkanı Erdoğan, "2 Milyon 250 bin vatandaşımız emekli olma hakkına kavuşuyor. Herhangi bir yaş sınırı uygulanmayacaktır" dedi. Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın açıklamalarından öne çıkanlar:
"Ülkemizdeki sosyal güvenlik sisteminin makul seviyeye getirilmesi konusunda çok adım atmış bir ülkeyiz.
Kamu bütçesinde büyük yük bindiren sosyal güvenlik sistemimizi yönetilebilir bir hale getirilmesi için çok çalıştık.
Elbette her düzenleme beraberinde yeni tartışmaları getirdi. Bunlardan biri de 1999 düzenlemesine göre emeklilikte primi doldurduğu halde yaşı bekleyen çalışanların talebidir. Prensip olarak çalıştığı dönemden daha uzun bir süre maaş almanın sürdürülebilir olmadığına inanıyoruz. Ülke ekonomimize yük bindirmemek için uzunca süre buna sıcak bakmadık.
85 milyonun geleceğini düşündüğümüz için konuyu ölçüp biçmeden taahhüt altına girmek istemedik.
Küresel krizin ülkemize etkileri sebebiyle vatandaşımızın yanında olduğumuzu asgari ücret, memur maaşı ve emekli maaşıyla gösterdik.
Bugün de emeklilikte yaşa takılanların sorunlarını çözme yoluna gidiyoruz. Sistemi tartışmadan arındıracağımıza inanıyorum.
Her konuda olduğu gibi bu düzenlemeyi de milletimiz için yapıyoruz. Tekrar hatırlayacak olursak, emekli olmak için prim günü, sigortalılık süresini ve yaşı tamamlamak gerekiyor. Yaptığımız düzenlemeyle ilk iki şartı baz alıyoruz.
Her yıl istihdamına 1 milyon kişi ekleyen bir ülke olarak dengeyi korumayı başarıyoruz. 2 milyon 200 bin vatandaşımız da emekliliğe kavuşuyor. Hetrhangi bir yaş sınırı istenmeyecektir. BOrçlanma işlemleri de zaten başlatıldı. Yeni düzenleme ile sistemin mali yükünü dengeleyecek çalışmaları da yaptık. Hemen emekli olmak istemeyenler için ayrı bir düzenleme hazırlıyoruz.
İşveren için kredi desteği yapılacak. Her vatandaşımızın emeğine ihtiyacımız var. Emekli olduktan sonra çalışmaya devam edecek vatandaşlarımız için düzenleme getiriyoruz.
EYT ile ilgili düzenlemenin hal sahiplerine hayırlı olmasını diliyorum."
EYT ne zaman başlayacak?
- EYT'ye tabi olacak sigortalılar 1999'taki düzenleme öncesindeki prim ve sigortalılık sürelerine odaklandı. 3600 ek gösterge çalışması sonrası öncelikli gündem halini alan EYT düzenlemesinin taslağı tek formül şeklinde teknik olarak tamamlandı. Düzenlemenin Aralık ayında Meclis'e sunulması, 15 Ocak 2023 tarihinde de yürürlüğe girmesi bekleniyor. EYT düzenlemesinde yaş şartı bulunmuyor. Buna göre 8 Eylül 1999 öncesinde emeklilik sigortası girişi olan ve prim ile sigortalılık süresini dolduranlar hemen emekli olabilecek.
1999 yılında sigorta girişi olanların tamamı EYT’den yararlanacak mı?
- Gelen açıklama milyonları sevindirirken HAK-İŞ, EYT talebini de açıkladı.HAK-İŞ Başkan Yardımcısı Hüseyin Öz, Show Haber'e yaptığı açıklamada "1999 yılı içerisinde işe başlamış olanlarının tamamının söz konusu EYT düzenlemesinden yararlandırılmasını arzu ediyoruz." diye konuştu.
Primi eksik olanlar borçlanarak EYT’den yararlanabilir mi?
Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Vedat Bilgin, Emeklilikte Yaşa Takılanlar (EYT) ile ilgili ilk kez detay paylaştı. EYT'li çalışana 5 puan formülü geleceğini ifade eden Bilgin, emekliliğe hak kazanılacak olan net tarihi de duyurdu. Bakan Bilgin, Star TV’nin sorularını yanıtladı. Emekliliğe hak kazanılacak olan tarihi açıklayan Bilgin, “EYT için net tarih 8 Eylül 1999. Yıpranma hakkı, doğum ve askerlik borçlanmaları olsa bile işe başlangıç tarihi geriye çekilemez. Bunlar ancak eksik prim gün sayısını tamamlamak üzere yapılır. Yani o eksik kalan prim gün sayısını telafi eder. Ama işe başlangıcı geri çekmez. Öyle bir şey yok.” dedi.
EYT'de primler kaç puan yükseldi?
Emekli olanların işe devam etmesi durumunda, normal çalışanlara göre primlerinin 5 puan yükseldiğini ve işverenlerin EYT düzenlemesinin hayata geçmesi sonrasında, bu farkın kaldırılmasını istediğini vurgulayan, Bilgin, “Buna çözüm olarak işveren emekli olan kişiyi çalıştırıyorsa devlete normal çalışandan daha fazla prim ödüyor. Oradaki primi aşağı çekerek eşit seviyeye getireceğiz. Yani işverene sen EYT’li olan bu çalışanını atma, çalıştır. Biz sana sosyal güvenlik destek primi vereceğiz.” dedi.
EYT’lilerin kıdem tazminatı konusuyla ilgili de Bakan Bilgin, “Bu konuda da Hükümetin bazı formülleri var.” dedi. Bilgin, şu ifadeleri kullandı;
“Öncelikle bu büyük bir sorun değil. Çünkü işveren kıdem tazminatını vergiden düşüyor. Ayrıca kıdem tazminatı ödemesini işveren işçisiyle kendi arasında anlaşarak taksitlendirebilir.”
EYT ile kısmi emeklilik nasıl olacak?
Sigortalılık süresi ve prim günü eksiği olan EYT'liler bunları tamamladıktan sonra başvurmaları halinde emeklilik hakkı kazanacak. Sabah’ta yer alan habere göre, milyonların en çok merak ettiği; emeklilik bekleyen SSK ve Bağ-Kur'luları hak sahibi yapacak, prim günü, sigortalılık süresi gibi şartları içeren tablolarla, 'Eksik primi olanlar ne yapacak, EYT ile kısmi emeklilik nasıl olacak' soruları geliyor.
1999 öncesi sigorta girişi olanlar ne zaman, kaç yaşında emekli olacak?
Mevcut durumda 1999 öncesi sigorta girişi olan vatandaşların emeklilik şartlarına bakacak olursak; 4A SSK dediğimiz kategoride yer alan kadınlar ve erkeklerin 20 ve 25 yıl sigortalılık süresiyle 5.000 ila 5.975 gün primi tamamladıklarında emeklilik için yaşı beklediğini görüyoruz. Yaş şartı ne burada? Erkeklerde 44-58 yaş arası, kadınlarda ise 38-56 yaş aralığı. Burada yaş şartını kaldırdığımızda diğer şartlar sabit olacak şekilde 8 Eylül 1999 öncesi sigorta girişi olanlar emekli olabilecek.
Tabloya dikkatle baktığınız zaman 5.000 gün ibaresi kalın harflerle vurgulandı. Çünkü 1999 düzenlemesi öncesi prim şartı SSK'da hem kadınlar hem de erkekler için 5.000 gündü.
Yaş şartı kalkıyor ve sigortalılık süreleri de 20 ve 25 yıl olarak kalıyor. Peki prim 5 bin gün mü yoksa mevcut yürürlülükteki yasayla 8 Eylül 1999 öncesi sigortalıları kapsayan kademeli olarak 75'er gün şeklinde artan 5000 ila 5975 gün sistemi mi olacak? İşte tam buradaki detaylar Aralık ayında netleşecek.
BAĞ-KUR ve emekli Sandığı prim ve sigortalılık süresi ne kadar?
4B-4C dediğimiz kategoride yer alanlara bakacak olursak, sigortalılık süresinin tıpkı SSK'da olduğu gibi kadınlarda 20 erkeklerde 25 yıl olduğunu görüyoruz. Bununla beraber prim günü erkeklerde 9.000 gün, yaş aralığı 44-60, kadınlarda ise prim 7.200 gün, yaş aralığı ise 40-58 olarak dikkat çekiyor. Burada da yaş şartını kaldırdığımız zaman tabloda belirtilen sigortalık süresi ve primle emeklilik imkanı doğacak.
3600 ve 5400 gün primle nasıl emekli olunur?
Belirli bir süre çalışarak prim biriktirmiş daha sonra ise iş hayatına ara vermek zorunda kalan vatandaşlar için kısmi emeklilik, yani yaştan emeklilik imkanı var. 8 Eylül 1999 öncesinde normal emekliliğin dışında bir de 3.600 gün primle kısmi emeklilik şartları bulunuyordu. EYT yasasının yürürlüğe girmesiyle primini doldurma imkanı olmayanlar için 3.600 günle kısmi emeklilik hakkı doğacak.
Bir EYT'linin kısmi emeklilikten faydalanabilmesi içinse üç şart bulunuyor. Şu anki mevzuaata göre kısmi emeklilik için kadınlarda 58, erkeklerde 60 yaş şartı var. Ancak EYT düzenlemesi bu şartları değiştirebilir.
3.600 gün primi tamamlamak, 15 yıl sigortalılık süresini doldurmak, kadınlarda 50 ve erkeklerde 55 yaş şartını sağlamak. SSK'lıların EYT ile kısmi emeklilikten faydalanabilmek için işte bu 3 şartın tamamlanması gerekiyor.
Daha açık ifadeyle EYT düzenlemesiyle 8 Eylül 1999 öncesindeki şartlara dönülünce 3.600 gün primle kısmi emeklilik imkanı doğacak. Yani 3.600 gün primi tamamlayan kadınlar 50, erkekler ise 55 yaşında emekli olabilecek.
Bağkur’lular 5400 primle emekli olur mu?
Bağ-Kur'da ise işler biraz daha farklı. Burada kısmi emeklilikte farklı bir prim sayısı bulunuyor ve 5.400 prim günü öne çıkıyor. Bir diğer önemli husus da 1 Ekim 1999 tarihi. Çünkü bu tarihe göre yaş şartı belirleniyor.
Kadınlarda 3600 Günden Emeklilik Yaşı Şartları Nelerdir?
3600 günü geldiği zaman sigortalı olan kadınlar emekli olabilir. Tabii bunun için öncelikle gerekli olan tarih, gün sayısı ve çalışma sayısı gibi kriterleri tamamlamaktır.
- - Öncelikle 23.0 5.22 tarihinden önce kişinin sigorta sahibi olması gerekir.
- - Aynı zamanda 15 yıllık bir çalışma hayatının bulunması gerekmektedir.
- - Emekli olmak isteyen kadınlar bu kriterler doğrultusunda 50 yaşını doldurmalıdır.
- - Toplandığı 3600 prim ödeme gününün tamamlanmış olması gerekir.
Bu kriterleri tamamlayan ve taşıyan kadınlar 50 yaşına geldiği zaman emekli olma hakkını değerlendirir. Fakat 2002 tarihinden sonra sigorta sahibi olan kadınlar için yaş kriteri 54 olarak ön plana çıkar. Aynı zamanda çalışma süresi ve prim gün sayısı da bu bağlamda değişkenlik gösterebilir.
Kadınların Prim Günü Kaç Kaçtır?
- 01.05 2008 tarihinden sonra sigortalı olan kadınlar için emeklilik yaşı 58 olarak öne çıkar. Aynı zamanda 7200 prim ödeme gün sayısı bulunmaktadır. 3600 gün ile beraber 15 yıllık bir çalışma hayatını tamamlayan kadınlar ise, SGK emeklilik sistemini incelemek suretiyle emekli olma durumunu görebilir.
- Gerekli kriterleri bu şekilde dolduran kadınlar, 3600 prim ödeme günü ardından 50 yaşında emekli olma hakkına sahip olur. Tabii bunun için tüm kadınların 23.0 5.22 tarihi öncesi sigorta sahibi olunması gerekmektedir. Bu iki paralel tarihi itibariyle kadınlar çalışma süresi ve yaşa bağlı olarak emekli olabilir.
SSK başlangıcı 2000 ne zaman emekli olurum?
İlk sigortalı olduğu tarih 9 Eylül 1999 ile 30 Nisan 2008 arası olanlar sigortalılık süresi olmadan, 7000 gün prim ödemeleri ve 60 yaşını tamamları halinde emekli olmaya hak kazanırlar.
İlk sigortalı olduğu tarih 9 Eylül 1999 ile 30 Nisan 2008 arası olanlar tamamlaması gereken sigortalılık süresi olmadan, 7000 gün prim ödemeleri ve 58 yaşını tamamları halinde emekli olmaya hak kazanırlar.
SSK başlangıcı 2008 olanlar ne zaman emekli olur?
1 Mayıs 2008 ile 31 Aralık 2035 tarihleri arasında işe girenlerin emeklilik şartları da farklı olacak. Bu tarihler arasında işe girenlerin yerine getirmesi gereken ilk şart, prim ödeme gün sayısının 7200 olması. Bu şartı yerine getirenler sigortalılık süresine gerek olmadan 60 yaşında emekli olabilirler. Ancak bu tarihlerden sonra emeklilik yaşı de değişiyor. Şöyle ki:
- - 1 Mayıs 2008 ile 31 Aralık 2035 arasında; 7200 prim ödeme süresini tamamlayanlar 60 yaşında emekliliğe hak kazanıyorlar.
- - 1 Ocak 2036 ile 31 Aralık 2037 arasında; 7200 prim ödeme süresini tamamlayanlar 61 yaşında emekliliğe hak kazanıyorlar.
- - 1 Ocak 2038 ile 31 Aralık 2039 arasında; 7200 prim ödeme süresini tamamlayanlar 62 yaşında emekliliğe hak kazanıyorlar.
- - 1 Ocak 2040 ile 31 Aralık 2041 arasında; 7200 prim ödeme süresini tamamlayanlar 63 yaşında emekliliğe hak kazanıyorlar.
- - 1 Ocak 2042 ile 31 Aralık 2043 arasında; 7200 prim ödeme süresini tamamlayanlar 64 yaşında emekliliğe hak kazanıyorlar.
- - 1 Ocak 2044 ile 31 Aralık 2045 arasında; 7200 prim ödeme süresini tamamlayanlar 65 yaşında emekliliğe hak kazanıyorlar.
- - 1 Ocak 2046 ile 31 Aralık 2047 arasında; 7200 prim ödeme süresini tamamlayanlar 65 yaşında emekliliğe hak kazanıyorlar.
1999 ila 2008 yılları arasında sigortalı olanlar ne zaman emekli olur?
Bir de emeklilikte, farklı yıllarda yapılan düzenlemeler çerçevesinde, işe giriş tarihlerine göre belirlenen farklı emeklilik yaşları ve yine farklı prim gün sayıları var. Şöyle anlatayım:
- * Düzenlemelerden biri 1999 yılında yapıldı. 1999 öncesi sigortalı olanlar için işe başlama tarihine göre kademeli emeklilik şartı getirildi.
- * 1999 ila 2008 yılları arasında sigortalı olanlar için yaş; kadınlarda 58, erkeklerde 60 olarak belirlendi. Ayrıca gerekli prim gün sayısını dolduranların emekli olabilecekleri şartı getirildi.
- * Sosyal güvenlikte bir reform daha yapıldı. 2008 tarihinden sonra ilk kez sigortalı olanlar için kademeli emeklilik sistemi getirildi ve 7200 prim gün sayısı konuldu. Kadınlarda 58 yaş, erkeklerde 60 yaş sınırı konuldu. 2035’den sonra ise emeklilik yaşı 65’e çıkarıldı. Şimdi tüm bu dönemlere göre eski adı SSK’lı, yeni adı da 4a’lı, erkek çalışanların ne zaman ve hangi şartlarda emekli olacaklarını anlatalım.
1976 ve öncesi sigorta girişli ne zaman emekli olur?
- * İlk sigortalı olduğu tarih 8 Eylül 1976 ve öncesi olanlar 25 yılı tamamlamaları ve 5000 gün prim ödemeleri şartıyla, yaş sınırı olmadan emekli olmaya hak kazanırlar.
1976 ile 1979 arası sigorta girişli ne zaman emekli olur?
- * İlk sigortalı olduğu tarih 9 Eylül 1976 ile 23 Mayıs 1979 arası olanlar 25 yılı tamamlamaları ve 5000 gün prim ödemeleri ve 44 yaşını tamamları halinde emekli olmaya hak kazanırlar.
1979 ile 1980 sigorta girişli ne zaman emekli olur?
- * İlk sigortalı olduğu tarih 24 Mayıs 1979 ile 23 Kasım 1980 arası olanlar 25 yılı tamamlamaları ve 5000 gün prim ödemeleri ve 45 yaşını tamamları halinde emekli olmaya hak kazanırlar.
1980 ile 1982 arası sigorta girişli ne zaman emekli olur?
- * İlk sigortalı olduğu tarih 24 Kasım 1980 ile 23 Mayıs 1982 arası olanlar 25 yılı tamamlamaları ve 5075 gün prim ödemeleri ve 46 yaşını tamamları halinde emekli olmaya hak kazanırlar.
1982 ile 1983 arası sigorta girişli ne zaman emekli olur?
- * İlk sigortalı olduğu tarih 24 Mayıs 1982 ile 23 Kasım 1983 arası olanlar 25 yılı tamamlamaları ve 5150 gün prim ödemeleri ve 47 yaşını tamamları halinde emekli olmaya hak kazanırlar.
1983 ile 1985 arası sigorta girişli ne zaman emekli olur?
- * İlk sigortalı olduğu tarih 24 Kasım 1983 ile 23 Mayıs 1985 arası olanlar 25 yılı tamamlamaları ve 5225 gün prim ödemeleri ve 48 yaşını tamamları halinde emekli olmaya hak kazanırlar.
1985 ile 1986 arası sigorta girişli ne zaman emekli olur?
- * İlk sigortalı olduğu tarih 24 Mayıs 1985 ile 23 Kasım 1986 arası olanlar 25 yılı tamamlamaları ve 5300 gün prim ödemeleri ve 49 yaşını tamamları halinde emekli olmaya hak kazanırlar.
1986 ile 1988 arası sigorta girişli ne zaman emekli olur?
- * İlk sigortalı olduğu tarih 24 Kasım 1986 ile 23 Mayıs 1988 arası olanlar 25 yılı tamamlamaları ve 5375 gün prim ödemeleri ve 50 yaşını tamamları halinde emekli olmaya hak kazanırlar.
1988 ile 1989 arası sigorta girişli ne zaman emekli olur?
- * İlk sigortalı olduğu tarih 24 Mayıs 1988 ile 23 Kasım 1989 arası olanlar 25 yılı tamamlamaları ve 5450 gün prim ödemeleri ve 51 yaşını tamamları halinde emekli olmaya hak kazanırlar.
1989 ile 1991 arası sigorta girişli ne zaman emekli olur?
- * İlk sigortalı olduğu tarih 24 Kasım 1989 ile 23 Mayıs 1991 arası olanlar 25 yılı tamamlamaları ve 5525 gün prim ödemeleri ve 52 yaşını tamamları halinde emekli olmaya hak kazanırlar.
1991 ile 1992 arası sigorta girişli ne zaman emekli olur?
- * İlk sigortalı olduğu tarih 24 Mayıs 1991 ile 23 Kasım 1992 arası olanlar 25 yılı tamamlamaları ve 5600 gün prim ödemeleri ve 53 yaşını tamamları halinde emekli olmaya hak kazanırlar.
1992 ile 1994 arası sigorta girişli ne zaman emekli olur?
* İlk sigortalı olduğu tarih 24 Kasım 1992 ile 23 Mayıs 1994 arası olanlar 25 yılı tamamlamaları ve 5675 gün prim ödemeleri ve 54 yaşını tamamları halinde emekli olmaya hak kazanırlar.
1994 ile 1995 arası sigorta girişli ne zaman emekli olur?
* İlk sigortalı olduğu tarih 24 Mayıs 1994 ile 23 Kasım 1995 arası olanlar 25 yılı tamamlamaları ve 5750 gün prim ödemeleri ve 55 yaşını tamamları halinde emekli olmaya hak kazanırlar.
1995 ile 1997 arası sigorta girişli ne zaman emekli olur?
- * İlk sigortalı olduğu tarih 24 Kasım 1995 ile 23 Mayıs 1997 arası olanlar 25 yılı tamamlamaları ve 5825 gün prim ödemeleri ve 56 yaşını tamamları halinde emekli olmaya hak kazanırlar.
1997 ile 1998 arası sigorta girişli ne zaman emekli olur?
- * İlk sigortalı olduğu tarih 24 Mayıs 1997 ile 23 Kasım 1998 arası olanlar 25 yılı tamamlamaları ve 5900 gün prim ödemeleri ve 57 yaşını tamamları halinde emekli olmaya hak kazanırlar.
1998 ile 1999 arası sigorta girişli ne zaman emekli olur?
- * İlk sigortalı olduğu tarih 24 Kasım 1998 ile 8 Eylül 1999 arası olanlar 25 yılı tamamlamaları ve 5975 gün prim ödemeleri ve 58 yaşını tamamları halinde emekli olmaya hak kazanırlar.
1999 ile 2008 arası sigorta girişli ne zaman emekli olur?
- * İlk sigortalı olduğu tarih 9 Eylül 1999 ile 30 Nisan 2008 arası olanlar sigortalılık süresi olmadan, 7000 gün prim ödemeleri ve 60 yaşını tamamları halinde emekli olmaya hak kazanırlar.
