Korkunç yüzyıl: Çocuklar açlıktan ölüyor

Dünyanın en feci insanlık felaketlerinden birinin yaşandığı Yemen'de, nüfusun yaklaşık dörtte üçüne tekabül eden 22 milyon insan, acil insani yardım ve korumaya muhtaç. Birleşmiş Milletler, her 10 dakikada 5 yaş altı bir çocuk önlenebilir bir ölüme kurban gittiğini ifade ediyor. BM İnsan Hakları Ofisi'nin 2017 yılındaki açıklamasına göre, en az 10 bin insan can verdi.

Yemen, 2014'te Husi milisleri ve müttefiklerinin ülkede silah zoruyla hakimiyetini arttırması ve başkent Sana'da meşru hükümete darbe yapmasıyla şiddet sarmalına girdi. Suudi Arabistan öncülüğündeki koalisyonun da meşru hükümeti yeniden tesis etmek için Husilere yönelik Mart 2015'te operasyon başlatmasıyla ülkedeki gerilim giderek arttı.

Dünyanın en fakir ülkeleri arasında yer alan Yemen'de açlık savaşla birlikte korkunç bir şekilde artarken, halkın büyük çoğunluğu süt ve kuru ekmekten oluşan tek bir öğünle hayata tutunmaya çalışıyor.

Yemen'deki savaş üç yılı geride bırakırken, ülkede yaşanan felaketi yansıtan fotoğraflar vicdanları sızlatıyor. Açlıktan hayatını kaybeden Yemenli minik Emel'in hafızalara kazınan zayıf bedeni, dünyanın gözlerini bir kez daha Yemen'e çevirirken, çağımızın en büyük insan kaynaklı felaketi; çocuk, kadın, yaşlı demeden can almaya devam ediyor.

Dördüncü yılındaki savaş, Yemen'in zayıf ekonomisini ve altyapısını yıkım seviyesine getirdi ve Birleşmiş Milletler (BM) tarafından "dünyanın en büyük insani felaketi" şeklinde tanımlanan drama dönüştü.

Yemen'de üç yılı aşkın süredir devam eden iç savaş nedeniyle fakirlik oranı yüzde 80'e ulaşmış durumda. Nüfusun yüzde 40'ının gelirinin olmadığı ülkede açlık her geçen gün daha çok yayılıyor.

Yemenliler için günde üç öğün yemek hayal. En şanslıları günde 2 öğün bulurken, büyük çoğunluğu süt ve kuru ekmekten oluşan bir öğünle yetinmek zorunda.

Yemen'de ulusal para birimi riyalin dolar karşısında değer kaybetmesi de halkın ekonomik durumunun gittikçe kötüleşmesine etki eden nedenlerden biri. Ekim ayında Yemen riyali, Amerikan doları karşısında tarihinin en düşük seviyesini (1 dolar-760 riyal) gördü. Bu durum temel tüketim maddeleri ve yakıt fiyatlarında fahiş artışlara neden oldu. Yine BM verilerine göre, nüfusun yaklaşık dörtte üçüne tekabül eden 22 milyon insan, acil insani yardım ve korumaya muhtaç. Dördüncü yılına giren savaş 2 milyona yakın Yemenliyi de ülke içinde yerinden etti.

Tüm bu felaketlerin yanı sıra, yerinden olan ülke içindeki sığınmacıların temiz suya ulaşımındaki zorluk, çatışmalar sonucunda su arıtma tesislerinin hasar görmesiyle Yemen, kolera salgının pençesinde boğuşuyor. Kolera, erken teşhis halinde tehlikeli ishal, ağız yoluyla sulandırıcı tuzlarla tedavi edilebilirken, daha ileri vakalarda, damar yolu sıvı ve antibiyotik tedavisi gerekiyor.

Dünya Sağlık Örgütü'ne (WHO) göre ise Yemen'de kolera salgınının başladığı Nisan 2017'den günümüze 1,2 milyon şüpheli kolera vakası sonucunda, 2 bin 515 kişi hayatını kaybetti. Ekim ayı itibarıyla Yemen'deki kolera salgını, haftada yaklaşık 10 bin hadisenin yaşanmasıyla yeniden ivme kazandı.

Yemen'de bu yılın ilk sekiz ayında kolera teşhisi konulan 154 bin 527 kişiden 196'sı yaşamını yitirdi. Yemen'deki kolera vakalarının yüzde 16'ya yakınının sağlık tesislerinin sadece yarısının hizmet verdiği Hudeyde kentinde yaşandığı belirtildi.

Ayrıca, ülke genelinde beş yaş altı üç milyon çocuk, hamile veya emziren kadın kritik seviyede yetersiz besleniyor. Yemen'de 400 bin çocuk akut derecede yetersiz besleniyor ve sağlıklı yaşıtlarına göre dokuz kat fazla ölüm riski taşıyor.

Açlıktan hayatını kaybeden Yemenli minik Emel bunlardan yalnızca bir tanesi. New York Times gazetesinde açlıktan bir deri bir kemik kalmış fotoğrafı yayınlandıktan sonra sosyal medyada gündem olan ve yardım çağrıları yapılan Emel'in bedeni, savaşın acı yükünü daha fazla taşıyamadı. Emel'in ailesi geçen hafta küçük kızın ülkenin kuzey kesimindeki bir sığınmacı kampında yaşamını yitirdiğini duyurdu.