Cumhur İttifakını CHP’nin ‘koalisyon’ olarak sunmaya çalışması AK Parti’yi harekete geçirdi. Bir çalışma yapan AK Parti AR-GE Başkanlığı “ittifak” ve “koalisyon” arasındaki farklılıklar maddeler halinde sıraladı. İki kavram arasındaki fark “Koalisyon yapısı itibariyle, tarafları arasında hep çıkar çatışmasına sebebiyet vermiştir. İttifak ise bir güç birliğidir” şeklinde özetlendi. Dört başlıktan oluşan çalışmada CHP’nin algı oluşturmaya çalıştığı başlıklar şöyle çürütüldü:
200’ÜN ÜZERİNDE İTTİFAK GERÇEKLEŞTİ
Seçim öncesi ittifaklar özellikle batı demokrasilerinde çok yaygındır. Avrupa’da 1946 yılından sonra 200’ün üzerinde seçim öncesi ittifak gerçekleşmiştir. Norveç, Portekiz, Fransa, İsveç, İrlanda, Yunanistan, Avusturya, Lüksemburg, Danimarka, Almanya, Hollanda, Belçika, İtalya, Finlandiya, Birleşik Devletler, İsviçre, Macaristan ve İspanya gibi ülkelerde 1950 yılından sonra siyasi partiler seçim öncesi ittifaklar yapmıştır.
KIRMIZI ÇİZGİLER ÖNCEDEN BİLİNİYOR
Siyasi partilerin seçim öncesinde yaptıkları ittifakların kar veya zarar getireceğini yapacağı saha araştırmalarıyla önceden tahmin edebilme şansı vardır. Bu avantaj siyasi partilere ittifak konusunda ne şekilde tavır alacakları hakkında yol gösterebilir. Ayrıca seçmenler ittifakların genel hatlarını, kırmızı çizgilerini ve yol haritasını seçim öncesi dönemde bilir ve buna göre oy verme davranışı gösterir.
KOALİSYON İŞLEMESİ MÜMKÜN OLMAYAN ORTAKLIK
Koalisyon zorunlu bir birlikteliktir. Sağlıklı işlemesi mümkün olmayan bir ortaklıktır. Seçim döneminde kıyasıya mücadele eden, birbirleriyle rekabet eden, farklı politikaları savunanların, seçimlerden tek parti iktidarı çıkmadığında kurmak zorunda oldukları birlikteliğin adı koalisyondur. Koalisyon bu yapısı itibariyle, tarafları arasında hep çıkar çatışmasına sebebiyet vermiştir.
GÜÇLER BİRLİĞİ
İttifak ise, bir güç birliğidir. Seçmenler oy verdikleri partilerin oluşturduğu koalisyonlardan mutlu olmayabilir. Seçmenler yol haritası daha önce belirlenmiş bir oluşuma oy vereceklerinden sürprizlerle karşılaşma olasılıkları daha azdır. İttifak bozulursa hükümet krizi söz konusu olmaz, ancak koalisyonun bozulması başta hükümetin dağılması olmak üzere erken seçim şartlarını doğurabilir. .
İTTİFAKIN ÖNÜNÜ AÇAN MADDELER
-Milletvekili Genel Seçimlerinde ülke seçim barajı değişmeyecektir. Bununla birlikte ittifak yaparak seçime giren siyasi partiler bakımından baraj, ittifakın aldığı oy toplamına göre belirlenecektir. İttifak halinde ayrıca farklı bir baraj oranı söz konusu olmayacaktır.
-Seçim sistemine ilişkin bir değişiklik olmayacaktır.
-İttifak yapan siyasi partiler seçime ayrı aday listeleriyle girecektir.
- İttifak halinde milletvekili dağılımı önce ittifakın toplam oyu üzerinden yapılacaktır.
- İttifak içindeki partiler için milletvekili dağılımı ise partilerin aldığı oylara göre ayrıca yapılacaktır.
-İttifak durumunda ittifaka dâhil partilerin aldıkları oy toplamı, kendi aldıkları oylar ile ittifakın ortak oyunun aldıkları oy oranları ile partilere dağıtılması sonucu çıkan payın toplanması sonucu belirlenecektir.
-Partilere verilmiş oylar hem partinin oyu, hem de aynı zamanda ittifakın oyu sayılacaktır.
-İttifaka dâhil partiler oy pusulasında yan yana yer alacaktır. İttifak alanı içinde her hangi bir yere evet mührü basılması halinde bu oy, ittifakın geçerli oyu olarak kabul edilecektir. Partilerden herhangi birine verilmemiş ama ittifaka ait alan içerisinde kalmış evet mühürleri de ittifakın “ortak oy”u kabul edilecektir. İttifaka dâhil partilerin birden fazlasına evet mührünün basılması halinde bu oy ittifakın ortak oyu kabul edilecek, siyasi partilere yazılmayacaktır.
-Hem ittifakın milletvekili sayısının belirlenmesi hem de ittifak içerisindeki siyasi partilerin milletvekili dağılımı, bugüne kadar uygulandığı gibi d’Hont usulüne göre yapılacaktır.
