Afyonkarahisar'da Süleyman Demirel Fen Lisesi 10. sınıf öğrencileri, yumurtanın raf ömrünü 2,5 aya çıkaran proje hazırladı.
Keçiboynuzundan elde edilen karışımı kullandıkları proje ile TÜBİTAK 47. Ortaöğretim Öğrencileri Araştırma Projeleri Yarışmasının Eskişehir bölge elemelerinde birinci olan Mustafa Can Kifteci ve Barış Akarca, Türkiye genelinde düzenlenecek yarışmada bölgeyi temsil edecek.
Öğrencilerden Kifteci, yaptığı açıklamada, üzeri kirli olmasına rağmen yumurtaların neden yıkanmadan buzdolabına konulduğunu merak ettiğini söyledi. Annesinin, yıkanarak saklanan yumurtanın daha çabuk bozulduğunu söylemesi üzerine, konuyu internetten araştırdığını anlatan Kifteci, "Araştırma sonunda, yıkanan yumurtanın üst katmanındaki zarın bozulduğu, gözenekler açıldığı için bakterilerin içeriye daha hızlı girebildiğini ve bozulduğunu öğrendim. Bunun üzerine, 'ne yaparsam yumurtanın daha uzun süre saklanmasını sağlayabilirim' diye düşündüm." dedi.
Kifteci, arkadaşı Barış Akarca ile yaptıkları değerlendirmede, yumurtanın yıkandıktan sonra üzerinin doğal, sağlıklı ve şeffaf bir madde ile kaplanarak saklanabilmesi üzerinde yoğunlaştıklarını dile getirdi.
Kimya mühendisleri ile yaptıkları görüşme sonrası, bu konuda bir proje hazırlamaya karar verdiklerini aktaran Kifteci, şöyle devam etti:
"Antimikrobiyel özelliği bulunan keçiboynuzunu kaplama malzemesi olarak kullanabileceğimizi öğrendik. Kimya mühendislerinin de katkısıyla, çekirdeklerinden 'Keçiboynuzu Gamı-Locust Bean Gum' (LBG) tozu elde ettik. LBG, sorbitol şurubu ve saf sudan hazırladığımız jel kıvamındaki özüt ile yıkanmış yumurtaların yüzeyini kapladık. Kurumaya bıraktığımız yumurtalar, 2 saatin ardından buzdolabında saklanabilir hale geldi."
Akarca ise yumurtaların raf ömrünün uzayıp uzamadığını belirlemek için uzun süreli deney yaptıklarını ifade ederek, şunları kaydetti:
"Yıkanmamış, yıkanmamış ve jel kaplı yumurtaları buzdolabında 4 derecede ve 22 derece oda sıcaklığında beklettik. 30. günün sonunda yıkanmış yumurtaların aşırı derecede bozulduğunu belirledik. Yıkanmamış yumurtaların da gerek oda sıcaklığında gerekse buzdolabında sarısının dağılmaya başladığını, bozulma başlangıcında olduğu görüldü. Yıkadıktan sonra jel ile kaplanan yumurtalarda ise buzdolabında ve oda sıcaklığında herhangi bir fiziksel bozulma olmadı."
Yumurtalardaki bakteri durumuna ilişkin de inceleme yaptıklarını belirten Akarca, şöyle konuştu:
"Numunelerdeki bakteri miktarını ölçtük. Yıkanmış ve yıkanmadan saklanan yumurtalarda bakteri miktarı gözlemledik. Ancak kaplamış olduğumuz yumurtalardaki bakteri miktarı sıfırdı. Kısaca, temiz, sağlıklı ve raf ömrü uzun saklama koşulu oluşturduk. Projemiz 30 günlük bir çalışmayı kapsıyordu ve bu sürenin sonunda yumurtada bakteri oluşmadığını ortaya koyduk. Normal şartlarda yumurtayı buzdolabında sakladığınız zaman 21. günde yavaş yavaş bozulma oluyor. Ancak biz jel ile kaplanmış yumurtanın iki buçuk aya kadar dayanabileceğini belirledik."
Öğrencilerin biyoloji öğretmeni Perihan Çağlar da projenin TÜBİTAK proje yarışması Eskişehir bölge elemelerinde birinci olduğunu dile getirdi.
