Türkiye'nin ev sahipliğinde düzenlenen Türkiye-Rusya-İran Üçlü Zirvesi tamamlandı. Cumhurbaşkanı Erdoğan, Rusya Lideri Putin ve İran Cumhurbaşkanı Ruhani zirveye ilişkin ortak açıklama yaptı.
Toplantıda öne çıkan satırbaşları şöyle:
İlk açıklamayı Cumhurbaşkanı Erdoğan yaptı ve şunları söyledi:
"Suriye'de güvenliğin ve huzurun tesisi çabalarımızın bir işareti olan bu zirveye ev sahipliği yapmanın memnuniyeti içerisindeyiz.
Dikkat edilirse DEAŞ ve YPG, çatışır gibi görünse de birbirlerine alan açmaktadır. Suriye'de belli bölgelere önce DEAŞ sokulmakta sonra onunla savaşıyor görüntüsünde YPG sokulmakta ve terör döngüsü tamamlanmaktadır. Suriye huzur bulmadan Türkiye huzur bulamaz. Suriye'de yaşananların anlamı ve önemli bizim için ayrı bir yere sahiptir.
"Bölgede tüm terör örgütlerine eşit mesafede davranılmalı"
Bugün, önümüzdeki döneme ışık tutacağına inandığımız istişareleri belirledik. Bölgede tüm terör örgütlerine eşit mesafede davranılmalı. Suriye'yi de bölgeyi de bu cendereden çıkaracağız.
Operasyonlarımızda sivil kayıpların olmaması için elimizden gelen en yüksek hassasiyeti gösterdik.
DEAŞ ve YPG'li bölgelerden temizlediğimiz bölgelerde Suriyeli kardeşlerimiz hayatlarına kaldıkları yerden devam ediyor.
"Tuzaklara, tezgahlara gelmeyeceğiz"
Garantör ülkeler olarak provokasyonlara gelmeden önümüze bakmaya, birlikte yürümeye devam edeceğiz. Tuzaklara, tezgahlara gelmeyeceğiz.
Aldığımız kararların Suriye için Suriyeli kardeşlerim için hayırlı olmasını diliyorum.
Barışın egemen olduğu bir Suriye'yi yeniden ihya etmek amacındayız. Biz Suriye için bugüne kadar 31 milyar dolar yardım yaptık.
"Üçüncü görüşmeyi Tahran'da yapacağız"
AB'nin bize bu harcamalar için vaat ettiği 3 milyar Euro sözü vardır ancak elimize bu para geçmemiştir. Oradan para gelse de gelmese de biz bu adımları atmaya devam edeceğiz. Başta Afrin olmak üzere Rusya ve İran ile bölgedeki işbirliğimizi son derece önemsiyorum. Biz burada barışın altyapısını yapacağız.
İlk görüşmeyi Soçi'de yaptık, ikinciyi burada yaptık, üçüncü görüşmeyi de Tahran'da yapacağız."
Ruhani'nin açıklamaları
Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın ardından İran Cumhurbaşkanı Ruhani söz aldı:
"Bizim bölgemiz son seneler büyük ve çok önemli bir sorunla karşılaştı. Bu sorun da terörizmdir. Bazı ülkelerce eğitilmiş, bu ülkeler tarafından para sağlanmış ve modern silahlar temin edilmiştir. Bu teröristler Suriye halkına ait olan petrolü satabiliyor ve Suriye'ye ait tarihi eserleri satabiliyorlardı. Başta ABD, istiyordu ki DEAŞ gibi El Nusra gibi terör örgütleri bu bölgede uzun süre kalsın. Fakat Suriye ve Irak gibi büyük halklar, dost ülkelerin yardımıyla bu tehlikeyi yok etti. Terörizmle mücadele doğrultusunda yaklaşık 15 ay önce Astana'da bir toplantı yapıldı ve bir süreç belirlendi. Bu süreçte Suriye'de kısmi ateşkes sağlandı ve 4 bölgede çatışmasızlık bölgesi oluşturuldu. Bu süreçte İran, Rusya ve Türkiye temel rol oynadı.
"Türkiye'de bunları gördüğüm için çok mutluyum"
Suriye halkı arasında barışa kavuşma umudunu daha fazla görmekten çok mutluyum. Suriyeli mülteciler de evlerine dönmek için çok daha istekliler. Bunları görmek mutluluk verici.
Üçlü zirve kapsamında Suriye ve geleceği ile ilgili çok kapsamlı bir çalışma gerçekleştirdik. Üç ülkenin Suriye'nin mazlum halkına yardım ve yaralıları kurtarmak için mutabık kaldıkları andır. İnşallah pratikte de bunları uygulayalım ve Suriye'nin mazlum halkına daha çok yardım edebilelim.
Suriye sorununun askeri seçeneği olmadığını savunduk hep. Ve birlikte barışçıl çözümler için adımlar atılmalı düşüncesindeyiz. Mazlum Suriye halkının bir an önce evlerine dönmeleri gerekiyor. Terör örgütlerinin kalıntıları Suriye'den çıkarılmalıdır. Suriye'nin geleceği sadece Suriye halkını ilgilendiriyor ve onlar kendi geleceklerine karar verebilirler.
Putin'in açıklamaları
Ruhani'nin ardından söz alan Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin ise şöyle konuştu:
"Sürecin normalleşmesine yönelik adımlar attık ve önemli mutabakatlar sağladık. Rusya, İran ve Türkiye, Suriye'nin egemenliği ve toprak bütünlüğü konusunda hemfikirdir.
Bazıları mezhepsel ve etnik çatışmaları körüklemeye çalışıyor. bunlar, Ortadoğu'daki çatışma potansiyelini artıran yanlış adımlar. Astana formatında üçlü birliğimizi geliştirerek devam ettireceğiz.
Bu birlik Suriye'de kanın dökülmesini azalttı, DEAŞ ile mücadelede etkin oldu ve Suriyelilerin yeniden dönüşüne imkan verdi.
"Hedefimiz bölgedeki terörizmi tamamen ortadan kaldırmak"
Hedefimiz bölgedeki terörizmi tamamen ortadan kaldırmaktır. Türkiye tarafından yeni öneriler de vardı. Terörle ilgili bilgi alışverişini artırmaya karar verdik. Bu zirvenin sonucunda önemli tedbirler alınacak ve sonuçları Suriye'de barışa ciddi katkılar sağlanacak.
Bugün ikili görüşmelerimiz de oldu ve tüm görüşmelerin çok ama çok faydalı geçtiğini bir kez daha ifade etmek istiyorum."
Soru-Cevap kısmı
Açıklamaların ardından liderler soru cevap kısmına geçti.
"Bölgede toprak ameliyatına sıcak bakamayız"
"ABD'nin bölgeden çıkacağına inanmıyorum"
Sayın Erdoğan'ın yeni teklifleri vardı. İhtiyaç duyulan acil tıbbi yardım konusunda bazı tekliflerdi bunlar. Bence çok çok isabetli tekliflerdi bunlar ve önümüzdeki dönemde somut adım atacağız bu konuda.
Doğu Guta'da hastane ve fırın kurulması önerisi
Gün içerisinde yaşananlar
Görüşme öncesinde Cumhurbaşkanı Erdoğan, İran Cumhurbaşkanı Ruhani’yi törenle karşıladı. Karşılama töreninin ardından, Türkiye ve İran bayrakları önünde el sıkışarak basın mensuplarına görüntü veren Cumhurbaşkanı Erdoğan ve İran Cumhurbaşkanı Ruhani, baş başa görüşmelerini gerçekleştirmek üzere Cumhurbaşkanlığı Külliyesine geçti.
