Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı müfettişleri, Tuzla Tersaneler Bölgesi'nde 20 Şubattan itibaren "iş sağlığı ve güvenliği" yönünden teftişlere başladı. Son dönemde yaşanan iş kazalarının önüne geçilebilmesi için Tuzla Tersaneler Bölgesi'nde üçüncü iş sağlığı ve güvenliği teftişine başlandı.
Teftişlerde İş Teftiş Kurulu Başkanlığı müfettişler, iş yerlerinde iş sağlığı ve güvenliği önlemlerinin alınıp alınmadığı ve çalışma şartları konularında incelemeler yapılacak. Denetimlerin 1 ayda tamamlanabileceği ifade ediliyor.
İş sağlığı ve güvenliği teftişleri sonunda tersanelere "kapatma" yerine "faaliyet durdurma" cezaları verilebileceği, bunun da eksikliğin bulunduğu bölümle ilgili "kısmi durdurma" olabileceği belirtiliyor.
Bu konudaki müeyyide İş Kanunu'nun "işin durdurulması veya iş yerinin kapatılması" başlıklı 79. maddesinde düzenleniyor. Buna göre, bir iş yerinin tesis ve tertiplerinde, çalışma yöntem ve şekillerinde, makine ve cihazlarında işçilerin yaşamı için tehlikeli olan bir husus tespit edilirse, bu tehlike giderilinceye kadar tehlikenin niteliğine göre iş tamamen veya kısmen durdurulabiliyor veya iş yeri kapatılabiliyor. Bu konudaki kararı, iş yerlerini iş sağlığı ve güvenliği bakımından denetlemeye yetkili 2 müfettiş, bir işçi ve bir işveren temsilcisi ile Çalışma Bölge Müdürü'nden oluşan 5 kişilik bir komisyon veriyor.
Durdurma veya kapatma kararına karşı işverenin yerel iş mahkemesinde 6 iş günü içinde itiraz etmek yetkisi bulunuyor. İş mahkemesine itiraz, işin durdurulması veya iş yerinin kapatılması kararının uygulanmasını durdurmuyor. İtirazı öncelikle görüşüp 6 iş günü içinde karara bağlayacak mahkemenin kararı kesin kabul ediliyor. İş yerinde çalışan işçilerin yaş, cinsiyet ve sağlık durumları böyle bir iş yerinde çalışmalarına engel teşkil ediyorsa, bunlar da çalışmaktan alıkonulabiliyor.
Bu arada, 15 Kasım 2007-15 Şubat 2008 tarihleri arasında 10 müfettişle "işin yürütümü" yönünden yapılan genel teftişlere de Mart ayında devam edilecek.
İşin yürütümü yönünden yapılan teftişlerin ilk bölümünde 21 asıl işverenlik ile bağlı 183 alt işverenlikte denetimler yapıldı. Teftişlerde iş yerlerinde işçilerin sigorta, ücret, izin, ara dinlenme ve çalışma süreleriyle ilgili haklarının sağlanıp sağlanmadığı denetlendi.
İş müfettişleri, Mart ayından itibaren yapacakları çalışmayla da 3 aylık bir süre içerisinde Tuzla Tersaneler Bölgesi'nde geri kalan iş yerlerindeki işin yürütümü yönünden teftişlerini tamamlayacak. Bakanlığın, Tuzla Tersaneler Bölgesi'nde artan iş kazaları nedeniyle, yapılan teftişlerin sonuçlarını biran önce görebilmek ve eksikleri belirlemek için teftişleri iki aşamada gerçekleştirme kararı aldığı öğrenildi.
Tersanelerdeki ilk projeli iş sağlığı ve güvenliği denetimlerinde 51 iş yerinde 99 madde başlığı altında toplam 1061 noksanlık tespit edilmişti. İkinci denetimlerde 2 iş yerinde eksikliğe rastlanmazken, 41 iş yerinde 103 maddede sıralanan 590 eksiğe rastlandı. Bu denetimlerde iş yerlerinde en fazla eğitim ve kişisel koruyucu donanım kullanımı konusunda eksiklik saptandı. Teftişlerde, 17 iş yerinde iş sağlığı ve güvenliği eğitimleri kapsamında yıllık eğitim programının uygulanması konusunda eksiklik belirlendi. Mevzuata göre iş yerlerinde bu programa göre eğitimler verilmesi gerekiyor. Yine 17 iş yerinde kişisel koruyucu donanım kullanımı konusunda mevzuata aykırılık tespit edildi.
Tersanelerdeki ikinci iş sağlığı ve güvenliği denetiminin sonunda hazırlanan raporda, her iki projenin sonuçlarıyla ilgili kıyaslamaya yer verilerek şunlar kaydedildi:
"Bu durum Tuzla Tersaneler Bölgesi'nde daha önce yapılan proje teftişleri ile belirli bir oranda iyileşme sağlandığını göstermektedir, ancak iş kazası sayısı ve kaza sonucu meydana gelen kayıplar açısından ilk sıralarda yer alan ve çalışma şartları yönünden çok riskli olan tersane iş yerlerinde, iş sağlığı ve güvenliği önlemlerinin etkin bir şekilde alınması ve sürekli geliştirilmesinin sadece teftiş hizmetleri ile sağlanamayacağı açıktır. Bu nedenle işveren, işçi ve ilgili tüm tarafların, iş sağlığı ve güvenliği konusuna öncelik vererek, önleyici yaklaşımı esas alan, çalışanların katılımını hedefleyen bir çizgide yükümlülüklerini yerine getirmesi gerekmektedir."