Adalet Bakanlığı, yüksek yargıyla ilgili önemli düzenlemeler getiren taslak çalışmayı tamamladı. Buna göre, Yargıtay ve Danıştay'ın üye ve daire sayıları ile yapısı değişecek. Adalet Bakanı Bekir Bozdağ, önceki gün katıldığı bir programda, Yargıtay ve Danıştay'daki üye ve daire sayısını azaltan kanun çalışmasının tamamlandığını açıklamıştı. 64. Hükümet programında da yer alan ve kısa bir süre sonra TBMM'ye sevk edilmesi beklenen kanun taslağıyla ilgili ayrıntılara ulaşıldı.
İstinaf mahkemelerinin 20 Temmuz'da faaliyete geçmesinin ardından Yargıtay ve Danıştay'daki iş yükü ciddi bir şekilde azalacak. Ceza davalarının yüzde 91'i, hukuk davalarının yüzde 89'u, idari yargılama davalarının yüzde 80'i İstinaf Mahkemelerinde kesinleşecek. Yapılan düzenlemeyle iş yükünün azalacağı ve çok az sayıda dosyanın temyize gideceği öngörülüyor. Bu doğrultuda, yeni düzenlemeyle Yargıtay ve Danıştay'ın üye ve daire sayıları neredeyse yarı yarıya azaltılması öngörüldü.
Yargıtay'da halen 23'ü hukuk, 23'ü ceza olmak üzere 46 daire bulunuyor. Yapılacak yeni düzenlemeyle 12'si hukuk, 12'si ceza olmak üzere sadece 24 daire kurulacak. Yargıtay'ın 516 olan mevcut üye sayısı ise 300'e düşürülecek. Danıştay'ın ise 17 dairesi ve 196 üyesi bulunuyor. Yapılacak düzenlemeyle Danıştay 14 daire ve 125 üyeli hale gelecek.
2010 referandumunun ardından paralel yapının vesayeti altına giren HSYK, 2011 yılında Yargıtay'a 160, Danıştay'a ise 51 üye seçmişti. Üyeleri seçerken hiçbir ölçüt aramayan paralel HSYK, kendi yandaşlarını yüksek yargıya göndermişti. Paralel yapı, genç hakim ve savcıları da Yargıtay'a üye olarak seçmişti. Yargıtay'a gönderilen en genç üyenin yaşı ise 39'du. 39 yaşında Yargıtay'a seçilen 4 üye bulunurken, bu üyeler 2036 yılında emekli olacaktı. Yani söz konusu üyeler 26 yıl Yargıtay üyeliği yapmış olacaktı. Ancak yeni düzenlemeyle bu uygulamaya da son verilecek. Artık Yargıtay ve Danıştay'a seçilen üyeler 65 yaşını doldurana kadar görev yapamayacak. Buralardaki üyelik süresi yeni düzenlemeyle Anayasa Mahkemesi'nde olduğu gibi 12 yılla sınırlandırılacak. Böylece yüksek yargıda bir uyum daha sağlanmış olacak.
Düzenlemeyle Yargıtay ve Danıştay üyeliklerinin de sıfırlanması öngörülüyor. Tasarıya eklenen geçici madde uyarınca, yasa çıktığında Yargıtay ve Danıştay'da bulunan tüm üyelerin görev süresi sona erecek. Böylece, Yargıtay'da mevcut 516, Danıştay'da mevcut 196 üyenin üyelikleri düşecek.
Yasanın Resmi Gazete'de yayımlanmasının ardından HSYK, 5 gün içerisinde mevcut üyelerin arasından Yargıtay'a 300, Danıştay'a
125 üye seçecek. Seçilemeyen üyeler de ilk derece mahkemelerinde görevlendirilecek. Bürokrat kökenli Danıştay üyeleri ise yeniden seçilmezlerse kamuda uygun bir göreve getirilecekler.
12 Ekim 2014'te yapılan seçimlerin ardından oluşan Hakimler ve Savcılar Yüksek Kurulu, Yargıtay'a 144, Danıştay'a 33 üye seçmişti. Kendi yandaşlarına üst yargıya yerleştirmek için hiçbir ölçüye bakmayan paralelin güdümündeki eski HSYK'nın aksine yeni HSYK, Yargıtay ve Danıştay'ın yeni üyelerini yaş, kıdem ve liyakata göre belirlemişti. Böylece çoğulcu bir yapıya kavuşan Yargıtay ve Danıştay paralel vesayetten kurtulmuştu. Ancak yapılacak söz konusu yeni düzenlemeyle paralel yapının etkisi daha da kırılacak.
