Sosyal medya platformları aracılığıyla başka bir kişinin hayatını didik didik incelemek korkutucu boyutlara ulaştı. Sırf bu nedenle onlarca sahte hesap açılırken, kilitli hesaplara bakabilmek için ise bir dizi uygulama telefonlara yüklendi. Yüzlerce insanın bu uygulamaları kullandığına dikkat çeken Psikolog Evren Gönenç, “Gizli hesap kullanmak, kişilere sahte bir özgürlük duygusu veriyor. Kişiler günlük hayatta kendisi olarak yapamayacağı bazı eylem ve paylaşımları bu sayede yapabiliyor. Ciddi bir psikolojik sorun olan stalk işlemi, bir nevi gölge, bastırılmış tarafları ortaya çıkarmaya izin veren ruhsal maske görevi görüyor. Bu gizli hesaplar kendini rahat ifade edemeyen, baskı altında tutulan, ezilmiş, kompleksli, utanç ya da içe dönüklüğü baskın bireylere özgür alan tanıyor” dedi.
BAŞKA YAŞAMLARA TUTUNUYORUZ
Pandemi süreciyle birlikte telefon ve bilgisayar başında geçirilen sürenin arttığını söyleyen Gönenç, “Özellikle gençlerin oyalanmak için tercih ettiği sosyal medya, duygusal bir ihtiyaç olan bağlanmayı gideriyor. Pandemi süreciyle, fiziken ve yüzyüze bağlanamadığımız kişilere sosyal medya aracılığı ile en azından takip ederek bağlanır olduk. Fotoğraflar ve videolar aracılığıyla onların önemli anlarından, yaşamlarından parçalara tutunduk. Tabii ki bunun zihinsel ve duygusal zaman sürecini ve sınırını yönetmek çok önemli. Aksi halde sosyal medya bağımlılığı denen psikolojik bağımlılık olgusuna yol açabiliyor” şeklinde konuştu.
TEMELİNDE YETERSİZLİK HİSSİ VAR
Lügatımıza stalk olarak yerleşen bu eylemin daha çok yüksek değersizlik hissi yaşayan kişilerce gerçekleştirildiğini anlatan Gönenç, “Bu kişiler haset, kıskançlık duyguları daha ön planda ya da çeşitli kişilik bozukluğuna sahip insanlar olabilir. Günlük hayatta konuşmaya cesaret edemeyeceği bir kadına sosyal medyadan ulaşan bir erkek, utanç ve reddedilme duygusunu daha kolay bertaraf edebildiği için bu yöntemi tercih ediyor. Sosyal medyadaki sorumluluk duygusu, gerçek hayata göre çok daha düşük. Sahte hesaplar açarak eski sevgililerini kontrol etmeye çalışan bireyler mevcut. Bunlar kontrolcü, narsist, takıntılı ya da bağımlı kişiler olabilir” dedi.
Başkalarına ait paylaşımların sürekli takip edilmesi, profillerin gözetlenmesi, hiç tanımadığımız kişilerin kilitli olmayan hesaplarında yapılan incelemelerin bir nevi dijital taciz olduğunu kaydeden Gönenç, böyle bir durumla karşılaşılırsa yapılması gerekenler hakkında bilgi verdi:
İLETİŞİMİ KESİN
1- Kendimize ve başkasına koyamadığımız sınır ya da izin verdiğimiz sınır ihlali, bize yapılan bir tacizdir. Eğer birisinin sizi “stalk” ettiğini farkettiyseniz, bu kişiyi sosyal medya hesaplarından engelleyebilir, iletişimi tamamen kesmeyi tercih edebiliriz.
KULLANIM ŞEKLİNİ DEĞİŞTİRİN
2- Mahremiyet ve özel hayatımızı gözetmek bizim sorumluluğumuz. Bu olgular stalk nedeniyle kendini kıyaslama, kıskançlık, yetersizlik hissine dönüşürse, sosyal medya kullanım süresini azaltabilir, sizi kötü hissettiren profilleri temizleyebilirsiniz. Bunu bir detoks-arınma gibi düşünebiliriz.
SÜRE KRİTİK ÖNEMDE
3- Fiziksel bağışıklık kadar zihinsel ve duygusal bağışıklık da çok kıymetli. Günde kaç saatiniz sosyal medya ile geçiyorsa buna bir dikkat edin. Hangi profilleri takip ettikten sonra kendinizi daha keyifli, huzurlu hissediyorsanız, buna göre bir eleme yapabilirsiniz.
