2018 il il Cumhurbaşkanlığı seçim sonuçları haberimizde. Yeni sistemin ilk Cumhurbaşkanı ve meclise giren partileri merak konusu oluyor. Başta İstanbul, Ankara, İzmir ve Diyarbakır gibi büyük illerindeki oy oranları seçimlerde belirleyici oluyor.
Cumhurbaşkanına "devlet başkanı" sıfatı getirilecek. Devletin başı olan cumhurbaşkanına, yürütme yetkisi de verilecek.
Cumhurbaşkanı, "devlet başkanı" sıfatıyla Türkiye Cumhuriyeti'ni ve Türk milletinin birliğini temsil edecek, anayasanın uygulanmasını, devlet organlarının düzenli ve uyumlu çalışmasını sağlayacak, yürütme yetkisine ilişkin konularda Cumhurbaşkanlığı kararnamesi çıkarabilecek.
Bakanlıkların kurulması, kaldırılması, görevleri ve yetkileri ile teşkilat yapısı ile merkez ve taşra teşkilatlarının kurulması, Cumhurbaşkanlığı kararnamesi ile düzenlenecek.
TBMM, üye tam sayısının 5'te 3 çoğunluğu ile seçimlerin yenilenmesine karar verebilecek. Yeni dönemde Mecliste 600 milletvekili olacağı için, 360 milletvekili ile seçimler yenilenebilecek.
Cumhurbaşkanının, seçimlerin yenilenmesine karar vermesi halinde TBMM genel seçimi ile cumhurbaşkanı seçimi birlikte yapılacak. Cumhurbaşkanının ikinci döneminde Meclis, seçimlerin yenilenmesine karar verirse cumhurbaşkanı bir kez daha aday olabilecek.
Yeni dönemde TBMM, "Meclis Araştırması", "Genel Görüşme", "Meclis Soruşturması" ve "yazılı soru" yollarıyla bilgi edinme ve denetleme yetkisini kullanacak, ancak "gensoru" denetleme yetkisinden çıkarılacak.
En önemli başlıklar arasında ‘Başbakanlık’ ifadesinin yasalardan çıkartılması ve Meclis İç Tüzüğü çalışmaları olacak. Başbakanlık 2019 itibari ile olmayacağı için önce yasalardaki ifadelerden çıkartılacak ardından Meclis’teki oturma düzeni ve makamlardan kaldırılacak. Ayrıca çalışmalar kapsamında bazı komisyonlar lağvedilerek yerine yeni sistem ile uyumlu komisyonlar kurulacak.
Uyum yasalarını çalışacak komisyonun önündeki en önemli maddelerden biri Başbakanlık makamını ilgilendiren yasalar olacak. 2019'da başbakanlık sistemi kalkacağı için yasalardaki başbakanlık ifadesinin kaldırılması için gerekli mevzuat hazırlanacak.
Uyum yasaları ile Meclis’in düzeni de sil baştan değişecek. Özellikle Meclis’in çalışma sistemini içeren Meclis İç Tüzüğü yeni sisteme uyarlanacak. Yeni sistemde ‘Başbakanlık’ kaldırıldığı için oturma düzeni ve Meclis’teki makam kaldırılacak. Bunun yerine Cumhurbaşkanı için yeni bir makam oluşturulacak. Bakanlar da Meclis dışından atanabileceği için Genel Kurul’daki oturma düzeninde önemli değişiklikler yapılacak. Ayrıca vekil sayısı 550’den 600’e çıkacağı için Genel Kurul’da yeni vekillere yer açılması gerekiyor. Bunun içinde Bakanların oturduğu alan loca bölümünde yeni oluşturulacak bir alana taşınarak açılan alana vekiller için masalar eklenecek.
Uyum komisyonundaki çalışmalar çerçevesinde yeni sisteme uygun yeni komisyonların kurulması öngörülürken eski sistemdeki bazı komisyonların lağvedilmesi planlanıyor.