Dul maaşı nedir? Dul maaşı olarak bilinen ölüm aylığı genel olarak kadınlara ödenen bir para gibi algılanıyor. Oysa uygulamaya bakıldığında bir cinsiyet ayrımı yapılmıyor. Eşi vefat eden erkekler de dul maaşı alabiliyor. Üstelik kocanın çalışıyor ya da emekli olmasına da bakılmıyor. Aylığın kesilmesine sebep olan tek değişiklik ise ikinci bir evlilik. Koca evlenmediği sürece eşinin maaşını alabiliyor.
Dul maaşını kimler alabilir?
- Ölüm aylığı alabilmek için ölen eşin en az 1800 gün malûllük, yaşlılık ve ölüm sigortaları priminin bildirilmiş olması şartı var.
- SGK'lı olanların en az 5 yıl sigortası ve 900 gün primi varsa yine maaş bağlanıyor. Eşin çalışıyor olması ya da emekli olması durumunda aylıkta belli kesintiler yapılıyor. Örneğin çalışmayan ya da emekli olmayan koca ölen eşinin maaşının yüzde 75'ini alırken, çalışıyorsa yüzde 50'sini alıyor.
- Yine maaş alabilecek durumda çocuklar varsa ödenecek para belli oranlarda bunlar arasında pay edilebiliyor. Burada eş olarak tamamen nikahlı evlilikler kast ediliyor. Birlikte yaşamak ya da dini nikahlı olmak, çocuklar olsa dahi ölüm aylığı bağlanmasında dikkate alınmıyor.
- Erkek, SGK ve Bağkur kapsamında çalışıyorsa veya emekliyse ölen eşin aylığının yüzde 50'sini dul aylığı olarak alabiliyor. Erkek sigortalı çalışmıyor ve Bağkurlu da değilse ölen eşinin aylığının yüzde 75'ini alıyor.
- Ölen eş Emekli Sandığı'na tabi ise ve erkek de memur veya memur emeklisiyse bu durumda erkek ölen eşinin aylığının yüzde 50'sini alıyor. Bu hakkın elde edilebilmesi için ölen eşin en az 5 yıllık memuriyeti olması gerekiyor.
Dul maaşı ne kadar?
- Alt sınır aylık hesaplaması nedeniyle vefat eden sigortalıların hesaplanan aylığı en düşük 2022 yılı için 2 bin 500 TL'dir.
Vefat eden sigortalılardan dolayı gelir ve/veya aylık almakta olan hak sahiplerinin aylık tutarı ise hak sahiplerine hisseleri oranında ödenir. Vefat eden sigortalılardan dolayı gelir ve/veya aylık almakta olan hak sahiplerinin bayram ikramiyesi ödemesi hak sahiplerinin hisseleri oranında ödenmektedir.
Kime ne kadar dul aylığı bağlanır?
- Her ikisi de SSK'lı ise yüksek aylığın tamamı, düşük aylığın da yarısı bağlanır.
- Her ikisi Bağkurlu ise yüksek aylığın tamamı, düşük aylığın yarısı ödenir.
- Her ikisi Emekli Sandığı'na tabi ise yüksek olan maaş bağlanır.
- Her ikisi de 1 Ekim 2008'den önce memur olan eski memursa yüksek olan maaş,
- Her iki si de 1 Ekim 2008'den sonra memur olmuşsa yükseğin tamamı, düşük olanın ise yarısı bağlanır.
- Anne, babadan biri Bağkur ya da SSK'lı, diğeri Emekli Sandığı'na tabi ise yetim iki maaşı tam alır.
Anne ve babanın sigortalılık statüsü farklı ise iki maaşın ikisi de tam ödenir.
- İkisi de SSK'lı ise yüksek olan tam, düşük olan yarım ödenir.
- İkisi de Bağkurlu ise tek maaş ödenir.
- İkisi de devlet memuru ise ve memurluk 1 Ekim 2008'den önce başladı ise tercih edilen aylık tam ödenir.
- İkisi SSK'lı ise yüksek olan tam, düşük olan yarım ödenir.
- İkisi de Bağkurlu ise yüksek olan maaş bağlanır.
- İkisi de memur ise tercih edilen aylık bağlanır.
- Sigorta statüleri farklı ise tam maaş bağlanır.
