Kripto para düzenlemesi Meclis gündemine alındı. Sektör temsilcilerine görüş için gönderilen taslağın ayrıntıları merak ediliyor. Kripto para düzenlemesi nedir?
KRİPTO PARA DÜZENLEMESİ NEDEN ORTAYA ÇIKTI?
AK Parti Grup Başkanvekili Mustafa Elitaş dün konuya ilişkin olarak yaptığı açıklamada, kripto para ile ilgili mağduriyetleri gidermek için yasal düzenlemeye ihtiyaç olduğunu ifade ederek, "Sanal alemde yapılan işler para trafiğini de beraberinde getiriyor. Alışverişler ülkelerin resmi paraları kanalıyla ve dövizle mümkün. Bu süreçte reklamlarının yoğun bir şekilde yapıldığı, insanların çok ilgisini çektiği bir dönemde, küçük birikim sahibi insanların bu piyasaya girdiğini görüyoruz. Bir mağduriyet doğuyor.
Kötü niyetli insanları durdurmak için bir yasal düzenlemeye ihtiyaç olduğunu gördük. 5 milyona yakın kripto para alışverişiyle ilgilenen kişinin olduğunu gördük. Bu olağanüstü bir rakam. Bu işin yaşı da yok. Bilgisayar kullanmayı, internet kullanmayı bilen birisi çok küçük paralarla bunu alma imkanı mevcut. Burada ileride ortaya çıkacak mağduriyetleri engelleyebilmek için bir yasal düzenlemeye artık ihtiyaç olduğunu düşündük" dedi.
KRİPTO PARA YASASI İÇERİĞİNDE NELER VAR?
Kripto varlık alım-satım ve transfer işlemlerini kurul tarafından yetkilendirilmemiş kuruluşlarda yapanlara da 20 bin liradan az olmamak üzere işlem tutarı kadar ceza verilebilecek. Kurul, platformlarda işlem görecek kripto varlıkların belirlenmesine, işlem görmenin sonlandırılmasına, işlem görmesi sonlandırılan kripto varlıkların elden çıkarılmasına ilişkin düzenleme yapmaya yetkili olacak.
Taslağa göre, Türkiye'de yerleşik kişilerin kripto varlıklara ilişkin alım-satım işlemlerini yalnızca kurul tarafından yapılacak düzenleme uyarınca yetkilendirilmiş kuruluşlar nezdinde yapmaları esas olacak. Platformların kendi nam ve hesaplarına yapacakları işlemler bu kapsamda değerlendirilmeyecek. Müşterilerin yurtdışında yerleşik kuruluşlarda gerçekleştirecekleri alım-satım işlemleri ve bu işlemlere bağlı kripto varlık transferleri yalnızca yetkilendirilmiş kuruluşlar vasıtasıyla yapılabilecek.
Taslağa göre, siber saldırı, teknik arızalar, operasyonel hatalar veya kripto varlık hizmet sağlayıcı mensuplarından kaynaklı suistimaller sonucunda oluşan zararlardan, kripto varlık hizmet sağlayıcı mensupları kusurlarına ve durumun gereklerine göre zararlar kendilerine yükletilebildiği ölçüde sorumlu olacak. Şahsi sorumlulukla ilgili olarak getirilen hükümler uygulanacak.
Kripto varlık alım-satım platformlarının faaliyet izni aldıkları yıldan başlayacak şekilde, faiz gelirleri hariç tüm gelirlerinin azami yüzde 10'u olmak üzere her takvim yılı için Kurulca belirlenecek oranı kurul bütçesine gelir olarak kaydedilecek. SPK, nakit ödeme ve kripto varlık teslim yükümlülüklerini yerine getiremediği veya kısa sürede yerine getiremeyeceği ya da bunlardan bağımsız olarak mali yapılarının ciddi surette zayıflamakta olduğu ya da mali durumunun taahhütlerini karşılayamayacak kadar zayıflamış olduğunun tespiti hâlinde üç ayı geçmemek üzere verilecek uygun süre içinde mali yapılarının güçlendirilmesini istemeye ya da faaliyetlerini geçici olarak durdurmaya; faaliyet yetkilerini kaldırmaya; sorumluluğu tespit edilen yöneticilerin ve çalışanların imza yetkilerini sınırlamaya ve kaldırmaya yetkili olacak.
Hürriyet'in haberine göre taslakta, faaliyet izni kaldırılan bir kripto varlık hizmet sağlayıcının; hukuken veya fiilen yönetim veya kontrolünü elinde bulundurmuş olan gerçek kişi ortaklarının müşterilerini zarara uğratmaları durumunda verilecek hapis ve adli para cezaları da belli oldu. Buna göre, kripto varlık hizmet sağlayıcının ya da müşterilerinin kaynaklarını, kripto varlık hizmet sağlayıcının emin bir şekilde çalışmasını tehlikeye düşürecek şekilde doğrudan veya dolaylı olarak kendilerinin veya başkalarının menfaatlerine kullandırmak suretiyle, her ne suretle olursa olsun kripto varlık hizmet sağlayıcıyı veya müşterilerini zarara uğratmaları zimmet olarak kabul edilecek. Bu fiilleri işleyenler hakkında 10 yıldan 20 yıla kadar hapis ve 20 bin güne kadar adlî para cezası söz konusu olacak. Taslakta kripto varlıkların zimmet suçuna özel soruşturma usulü de belirlendi.
Taslağa göre, kripto varlık alım satım platformu olarak faaliyet gösterenler, ikincil düzenleme yürürlüğe girene kadar faaliyetlerine kuruldan izin şartı aranmaksızın devam edecek. İkincil düzenlemenin yürürlüğe girdiği tarihe kadar yeni platform kurulamayacak.
Yurtdışı kuruluşlarda hesapları bulunan Türkiye'de yerleşik kişiler hesaplarını ve hesaplarda bulunan kripto varlıklarını Kanunun yürürlüğünü izleyen 6 ay içerisinde tasfiye edecek. Yetkilendirilmiş kuruluşlar dışındaki cüzdanlardan yetkilendirilmiş kuruluşlara transferler en geç kurulca ilk faaliyet izninin verildiği tarihi takip eden 6 ay içerisinde yapılabilecek.
KRİPTO PARA NEDİR?
Kripto (sanal) para son günlerde ortaya çıkan yeni nesil para birimidir. Kripto yani sanal para işlemlerin güvenceye alınmasını sağlayan şifreleme kullanılan bir sanal paradır.
Kripto para, varlığın sanal temsili olarak ön plana çıkar. Sanal para olarak da bilinen kripto paralar bir mal ve ya hizmetin karşılığında online ödeme yapmak için kullanılır. Kripto paralar nakit paranın sanal biçimi olarak bilinmektedir. Sanal para kullanılırken hiçbir aracı ve ya merkezi otoriteye ihtiyaç duyulmaz. Sanal para genel anlamda kripto para olarak da bilinmektedir.
