Nükleer santral, nükleer reaktörün yakıt olarak radyoaktif maddeleri kullanarak elektrik enerjisi üretmesidir.

Geçtiğimiz günlerde yaşanan ve hala devam edegelen Rusya'nın Ukrayna işgali, Zaporjiya nükleer santraline ateş açması ile geçmişte yaşanan Çernobil'i gündeme getirdiği gibi nükleer santrale ve reaktöre olan merakı da arttırdı. Peki reaktör nedir? Reaktör ne işe yarar? Tüm detayları sizler için derledik.

REAKTÖR;

Yakıt olarak çevre havayı kullanan ve pervanelerin yardımı olmaksızın doğrudan doğruya tepkiyle çalışan, iki ucu açık boru biçiminde itici anlamına gelen reaktör, bir katalizör yardımıyla kimyasal tepkime oluşturarak enerji üretimi yapan endüstri kuruluşu anlamına da gelmektedir.

REAKTÖR ÇEŞİTLERİ

Enerji veya faydalı radyasyon üretmek için, uranyum, plütonyum gibi elementlerin atom çekirdeklerinin parçalanmasından yararlanılarak içinde bir nükleer fisyon zinciri reaksiyonunun oluşturulduğu ve kontrol altında sürdürüldüğü korunaklı özel oda veya bunun bulunduğu yapı, nükleer reaktör.

En sık kullanılan temel kimyasal reaktör çeşitleri tank ve boru (laminer akışlı ve piston akışlı reaktörler) tipi reaktörlerdir.

İki çeşit de hem sürekli hem de kesikli reaktör olarak kullanılabilir ve bir veya birden fazla katı madde içerebilir (reaktanlar, katalizörler veya diğer inert maddeler). Ancak reaktanlar ve ürünler büyük çoğunlukla sıvı veya gaz hâldeki akışkanlardır. Sürekli proseslerde reaktörler genellikle yatışkın hâlde çalıştırılırken, kesikli proseslerde geçiş hâlinde çalıştırılmalıdırlar. Bir reaktör ilk kez çalıştırılacağı veya kapatılacağı zaman geçiş halindedir ve ana proses değişkenleri zamanla değişir.

^[3]

Çeşitli kimyasal reaktörlerin en önemli proses değişkenlerinin tahmin edilebilmesi için kullanılan üç idealleştirilmiş temel model vardır:

Kesikli reaktör modeli,

Sürekli karıştırmalı tank reaktör modeli (CSTR),

Piston akışlı reaktör modeli (PFR).

Pek çok reaktör bu üç temel reaktör çeşidinin farklı tasarımları veya bir arada kullanımı ile modellenebilir.

Ana proses değişkenleri şunlardır:

Kalma süresi (τ, Yunanca küçük tau harfi)

Hacim (V)

Sıcaklık (T)

Basınç (P)

Kimyasal maddelerin derişimleri (C

₁

, C

₂

, C

₃

, ... C

)

Isı iletim katsayıları (h, U)

Borusal reaktörler (örneğin piston akışlı reaktör) sıklıkla dolgulu yatağa sahiptirler. Bu durumda söz konusu boru veya kanalda katı partiküller veya peletler halinde bir katalizör bulunur.

^[4]

Sıvı veya gaz hâldeki reaktanlar katalizör yatağı boyunca pompalanır.

^[5]

Bu tipe örnek olarak dolgu yataklı reaktörler örnek verilebilir. Bir kimyasal reaktör aynı zamanda akışkan yataklı da olabilir.

Bir reaktörde gerçekleşen kimyasal tepkimeler ısı yayan, yani ekzotermik veya ısı alan, yani endotermik olabilir. Bir tank reaktörün içinde bulunan maddeleri ısıtmak veya soğutmak için reaktörde bir ceket veya reaktör etrafına sarılı borular bulunabilir. Boru tipi reaktörler ise eğer gerçekleşen reaksiyon oldukça ekzotermikse bir ısı değiştirici veya oldukça endotermikse bir endüstriyel fırın gibi tasarlanabilir.

Reaktörler birçok değişkene göre sınıflandırılabilirler. Reaktörlerin sınıflandırılmasında net ayrımlar bulunmadığından birkaç duruma göre çeşitlere ayrılabilirler.

REAKTÖR ÇEŞİTLERİ;

alışma prensibine göre reaktör çeşitleri şu şekildedir;

Kesikli reaktörler

Yarı Kesikli reaktörler

Sürekli reaktörler

Sürekli Karıştırmalı Tank reaktör

Piston Akışlı reaktör

Dolgu Yataklı reaktör

Daha detaylı bilgi için;

https://tr.wikipedia.org/wiki/...

REAKTÖR NEDİR, NE İŞE YARAR?

Reaktörlerin çok sayıda çeşidi bulunmaktadır. Tüm bunlar farklı alanlarda kullanılan yapılardır. Rektörler, genel olarak enerjiyi dengelemek ya da üretmek için kullanılır. Bundan dolayı sanayide büyük önem taşımaktadır.