Bakımı ve hayata adapte olmaları konusunda büyük sıkıntılar yaşayan engelliler için sertifikalı ve eğitimli aile modelini hayata geçireceğiz. Yeni sistemle engellilik çeşitleri belirlenerek yardımları yeniden düzenlenecek. Bu modelle birlikte yapılan yardımların sadece engelli için kullanılmasını sağlayacağız.
Yeni projeyi Anadolu Üniversitesi ile yürütüyoruz. Asgari ücreti ailenin yakınına veriyoruz. Ne kadar aile engellisine bakıyor, bu konuda ne kadar eğitimli, şimdi onun sertifikasyon programına geçiyoruz. O para bir şekilde onları rahatlatıyor ama bilgi odaklı parayı kullanma veya bilgi odaklı ne yapacağını öğreteceğiz. Mesela down sendromuysa başka bir bilgi, otistikse ya da bedensel engelliyse başka bir bilgi gerekiyor. O bilgiye sahip olacağı alt yapıyı oluşturuyoruz. Her ayırdığımız mali desteğin kalite odaklı kişiye ulaşmasını sağlayacak bir sertifikasyon programına geçiyoruz.
Bu kapsamda öncelikle sınıflarda dersler veriecek. Engelli ya da yaşlı yakınını bırakıp bir yere gelip ders alacak durumda değilse vatandaşa televizyon üzerinden anlatacağız. O program da tamamlanmak üzere, önümüzdeki ay başlayacak. Engelli ya da yaşlı yakınının neler yapması gerektiği anlatılacak. Hem yaşlı hem engelli bakımı üzerinde Anadolu Üniversitesi'nde de çok iyi bir ekip var. TRT ve diğer kanallar üzerinden yayın yapılacak.
Müsteşar Yardımcımız, Genel Müdürümüz Van'a gönderdiğimiz bizim bu konuda psikososyal destek verdiğimiz, psikososyal desteklenmeyi bilen uzmanlarımız Reyhanlı'dalar. İlk sırada güvenlik ve fiziki unsurlar öne çıkıyor. Arkasından bu tür olaylarda geriye kalanların psikososyal desteğe ihtiyacı var. Önce bir teşhis ve tespit yapıyorlar. Ona göre de nasıl bir çalışma yapılması gerektiğine karar verecekler.
Ekip bir gelsin, tespitleri çıkarsın. Tespitlere göre de gerekli çalışmayı yapacağız. Biz de gideriz. Daha önce Gaziantep patlamasında da 10 gün birebir çalışmıştık şehirde.
Çocuk odaklı çok çalışmalar yapıldı. Bunları anlattığımızda sosyal politikaları en iyi yapanlar bile bunu nasıl yaptığımızı merak ediyorlar. En çok nasıl doğan her çocuk sigortalı doğuyor, 18 yaşına kadar bütün sağlık imkanlarından bedava istifade ediyor. Bunu Amerika bile yapamadı diye soruyorlar. Bunu nasıl başardınız, bu işe bu kadar mali desteği nasıl verdiniz, diye soruyorlar.
Sayın Başbakanımız söyleyeceği için ben de sadece Başbakanımızın açıklayacağını söyleyebilirim. Çünkü bu bir prensip kararı ve ben de takımın bir parçası olduğun için bu karara uymak zorundayım. Bu doğru da bir karar. Çünkü aşırı bir beklenti olduğu zaman da bu doğru olmuyor. Artık ekonomik kurmaylar kadınla ilgili bir meseleyi, çocukla ilgili bir meseleyi, neslin devamı ile ilgili bir meseleyi kalkınma projesi olarak bakıyor. Duygusal bir mesele olarak bakmıyor, akıllı ekonomi bunu gerektiriyor. Akıllı ekonomi toplumdaki bütün unsurların gücünü görebilmek ve yarınlarda o gücü zayıflatmadan tutabilmeyi gerektiriyor. Onun için bizim bu alan üzerinde özellikle çocuk meselesinden tutun, istihdam, aile yaşantısı, iş uyumu meselesine kadar baktığımız zaman modellemeler çok önemli.
Ev hanımlığı, anneliği ikincilleştirmeden alternatifler üretmemiz gerekiyor. Analık çok önemli bir makam. Ve alternatifler üretirken anneliği merkeze alacağız ki bu istediğimiz sonucu alalım. Bize ait, kadına ait, Allah'ın verdiği büyük bir vasıf ve zenginlik bu. Bunu küçültüp, yok edip, başka değerleri öne çıkardığımızda akıllı ekonomi açısından da sizi geri götüren bir şey. Bunları hazırlarken de bize ne lazım ve bunu kiminle yapacağız sorusunun cevabını iyi analiz etmemiz lazım.
Artık meslek örgütleri de esnek çalışmayı istiyor. Çünkü dünya esnek çalışmaya gidiyor. Kadının fıtratı ve beklentisi esnek modele buna çok uygun. Biz tek tip değil, herkes için öyle bir modeller oluşturacağız ki herkes kendi yaşantısı ile ilgili bir alternatifi kendine yakın görecek. O model üzerinden kendi yaşamını konumlandırabilecek. Ebeveyn olarak bakacağız ama kadınların ihtiyacı daha fazla. Talep kadınlardan geldiği için ve kadınlar bunu beklediği için sen o hakkı versen de kullanan yine kadın olacak.
Mesele doğurganlık meselesi olduğu için sadece çalışan kadınlar üzerinden doğurganlık politikası oluşturamayız. Evde oturanın ihtiyacı farklı çalışan kadının ihtiyacı farklı. Evde oturanın evde oturma ihtiyacına göre modeller oluşturacağız. Herkesin kendi içinde rahatlayacağı, kendi beklentilerini yöneteceğimiz modeller olacak.
Şiddetle mücadele önizleme merkezlerinden gelen verilere bakıyoruz, siz tek taraflı kadını istediğiniz kadar şiddetten korumaya çalışın. Eğer adam bunu sürekli yapıyorsa bunun nedenine bakıp onun üzerinden gerekli altyapıyı oluşturup tedbir almazsan bu devam edecek. Ayırmayla korumayla da düzelmiyor. Bakıyorsun en büyük neden alkol. Şimdi alkolle ilgili parlamentoda bir düzenleme var ama hemen çatışma çıkıyor. Alkolle mücadelede gerekli radikal tedbirler alınmalı. Aile hekimlerinin hastalık oluşmadan koruması gibi bir sosyal bakış ve altyapı çalışması üzerindeyiz. Önleyici hekimlik gibi hastalık oluşmadan önleyecek ve tedbir oluşturacak bir mekanizmayı ortaya koyabilmek istiyoruz. Bunu başarabilirsek dünyada örnek bir modeli hayata geçirmiş olacağız. Bu merkezlerde soruna ve nasıl bir hizmet modeli istediğine bakarak öbürünü önleyen ve rehabilite eden bir model ortaya çıkacak.
Çözüm süreci bir anda çözdük diye olmadı. Bir 10 yıllık geçmişi var. 10 yıllık geçmişte de özellikle çözüm sürecinde terörle mücadelenin en temel koruyucu ve önleyici tedbiri kadın ve çocuk üzerinde yaptığımız sosyal politikalardır. Şartlı nakitler, eşi vefat eden kadınlar, muhtaç ailelere askere giden çocuğa aile desteği verme, süt dağıtmadan tutun, öğle yemeğinden, taşımalı eğitim desteğine kadar çocuk ve kadın üzerinde yaptığınız toptan bir çalışmanız var sizin. 10 yıllık elinizde oluşturduğunuz bir sermayeniz var. Bu sermaye aslında çözüm sürecinin en temel olumlu noktası. Toplum bunu nasıl sahiplenecek güvenle, o kadar önemli bir şey ki. Güven nasıl olacak eğer benim hayatımla alakalı beni düşündüğünü hissedersem ben buna güvenebilirim. Bu da sözle olmaz eylemle olur, icraatlarla olur, onun yaşamına dokunmakla olur. 10 yıldan beri biz onların yaşamına hastahaneyle, okulla, suyla dokunduk. KÖYDES projesinin en büyük kazanımı kadınlara oldu. Sen köye su getiriyorsan bu kadını önemseyen bir çalışmaya imza atmış oluyorsun. Terörü en çok besleyen damar oradaki yokluk, yoksunluk, sosyal dışlanmışlık. Dağa çıkaran en büyük neden de bu.
Ben en önemli şeyin eğitim olduğunu düşünüyorum. Çok yol katedildi ama hala uzun bir yolculuk var eğitim için. Ülkenin kalkınması bireyin eğitiminden geçiyor. Bu konuda da talep fazla. Yani artık bu konuda direnç de kalmamış durumda eğitim ile ilgili. Tek başına temel eğitim olarak bakmayın. Yetişmiş kadına ulaşacağınız modellemeler çok önemli. Aile destek merkezlerimizin ilçedeki sayısı 62 oldu. Mesela ilkokul mezunu bir anne, eşi ve çocuğu ile alakalı birçok şeyi öğrenmek istiyor. Bilgiye ihtiyacı var, iletişimi güçlendirmesi, evdeki sorunu çözme kapasitesini artırması için ona birçok alternatif sunuluyor. Meslek edinmek istiyorsa meslek edinme kursu var, iletişim dersi almak istiyorsa iletişim dersi var. Dolayısı ile aile destek merkezleri yetişmiş kadına ulaşmak için önemli bir merkez. Mesela orada bulunan bir kadın, 'daha önce ilaç alıyordum artık almıyorum burası beni rehabilite ediyor' diyor. Bunların hepsi terörün en önemli koruyucu ve önleyici tedbiridir.
İyi olur. Aile destek uzmanları için KPSS şartı koyduk ancak kararı o ilin vakıflarına verdik. O ilin vakfı da o ilin insanını aldı. Çünkü çözüm yereldir, yerel bakış gerektirir.
