|
Balzac okuyan komünistler

28 Şubatlar sadece "irtica" gerekçesiyle olmadı. Solun da başından 28 Şubatlar geçti. Sadun Tanju''nun "Eski Dostlar" (İnkılâp Yayınları) kitabında ''Sol''un 28 Şubatı'' hakkında bilgiler yer alıyor. Dostlar arasında Sait Faik, Kemal Tahir, Nazım Hikmet, Orhan Veli, Yahya Kemal, Halikarnas Balıkçısı ve Abdi İpekçi var. Tek parti döneminde sol, rejim düşmanı ilan edilerek tırpanlandı. Sabahattin Ali öldürülürken, Nazım Hikmet, Kemal Tahir hapislerde çürütüldü. 1947''de Dil Tarih Coğrafya Fakültesi''nden atılan Behice Boran, Niyazi Berkes, Pertev Naili Boratav aklanır ama göreve döndürülmezler. Verdikleri dersler kaldırıldığı gibi, okula dönmeleri halinde fakültenin kapatılacağı söylenir... Kemal Tahir de 28 Şubat''ın kurbanlarından. 1938''de Donanmada, dolaplarında Balzac, Zola, Tolstoy, Dostoyevski, Goethe, Nazım Hikmet, Sabahattin Ali''nin kitapları çıkan bahriyeli erleri isyana hazırladığı iddiasıyla tutuklanır. Askerî mahkeme, Kemal Tahir''i 15 yıl hapse mahkûm eder. Kardeşi Üstçavuş Nuri Tahir ile Nazım Hikmet''e özenerek şiir yazmaya çalışan erbaş Mehmet Ali mahkûm olur. Altı yıl sürgün hayatı yaşayan Kemal Tahir''in eşi Semiha Hanım terzilik yaparak, kendisi ise takma isimlerle polisiye roman yazarak geçinebilirler. 12 yıl sonra 1950 yazında, Demokrat Parti hükümeti Kemal Tahir''i salıverir. Kemal Tahir, İstanbul''da bulunan eşinin kapısını çalar. Eşi, kocasını tanıyamaz. Tahir: "Beni tanımadın mı?" der. Semiha Hanım''ın: "Allahım, Allahım! Sen Kemal Tahir''sin.." çığlığı duyulur.

Bir hikâye yazdı hayatı değişti

Tanju, 1940''lı yılların sonunda CHP''nin Demokrat Parti''nin yükselişinden korktuğunu belirterek, "Aba altından sopa göstermek işinde, en kolay ve etkili yol sol aydınları tepelemek. Mahkeme yoluyla elde edilen suçsuzluk belgeleri bile, vatanı ve milleti herkesten fazla(!) seven iktidar yanlılarının anlayışı ile peş para etmemektedir" diyor. Solcu aydınlar CHP''nin gitmesi için DP''yi desteklediler. Kitapta, Halikarnas Balıkçısı Cevat Şakir Kabaağaç''tan da da notlar var. Balıkçı''nın başı yazdığı bir asker öyküsü yüzünden derde girer. Tanju, Kabaağaç''ın, barışı özleten, savaşın kötülüklerini, anlatan bir hikâye yazmak istediğini, ama Ankara''nın gazaba geldiğini ve bu hikâyeden İstiklal Mahkemeleri''ne açıkça saldırı manası çıkardığını, ve İstiklal Mahkemesi''nce Bodrum''a sürgün edildiğini anlatıyor. Kabaağaç''ın Bodrum aşkı böyle başlar ve kendisine Halikarnas Balıkçısı olarak ün kazandırır.

Aydın Doğan''ın asalet merakı

Tanju, Abdi İpekçi''den notlar aktarıyor. İpekçi o dönemlerde aşırı solcular tarafından Batılılar''ın uşağı anlamına gelen "Çombe Abdi" olarak anılıyor. İpekçi''nin notları arasında,Vehbi Koç''un Cumhuriyetin Kuruluşunun 50. Yıldönümü nedeniyle hazırladığı bildirinin TRT Genel Müdürü İsmail Cem tarafından yayınlatılmadığını öğreniyoruz. Koç''- un, İpekçi''ye 12 Mart darbesini Ahmet Dallı''dan öğrendiğini, Savunma Bakanı Topaloğlu''na bildirdiğini ve Demirel''e istifa etmesinin iyi olacağını söylediği aktarılıyor. İpekçi öldürülünce, Ercüment Karacan Milliyeti satmaya karar verir. 80''li yılların başında Emirgan''daki Abdullah Lokantasında Vehbi Koç''un damadı İnan Kıraç, Bülent Çorapçı, Aydın Doğan ve Ercüment Karacan buluşurlar. Tanju''dan dinliyoruz: "Ercüment soruyor. Niçin almak istiyorsunuz Milliyet''i? Koç''un otomotiv acenteliğinde büyük paralar kazanmış, genç görünümlü işadamı beklemediği bu soru karşısında sıkılıyor. Bir süre sustuktan sonra, "Asalet kazanmak için" diyor. Dördü birden kahkahayı basıyorlar." Ve. Milliyet, Koç ailesine yakınlığıyla bilinen Aydın Doğan''a satılıyor. "İpekçi ölmeseydi, Milliyet asla satılmazdı" diyenler çok. Tanju''nun kitabında Atatürk ve İnönü dönemlerine ilişkin pekçok anekdot bulunuyor.

24 yıl önce
default-profile-img
Balzac okuyan komünistler
İnsaf!
Dağ yürekli adamların büyük seçimine doğru
Demografik dönüşüm
Seçim bitsin, önümüze bakalım!
Yerel seçime ramak kala: DEM, Yeniden Refah ve İYİ Parti