İstanbul

”nden basına yansıyan sonuç bildirgesinde en fazla öne çıkan başlık, İran'a yönelik kınayıcı cümleler oldu. Bildirgenin dili fazlasıyla devlet diliydi ve ortaya çıkan başlıklar üye ülke rejimlerinin hassasiyetleriyle sınırlı kaldı. Oysa bu rejimlerin hassasiyetleriyle İslam ümmetinin hassasiyetlerinin çoğu zaman örtüşmediğini hepimiz biliyoruz. Tabii ki muhatap olduğumuz fırtına bir gecede oluşmadığı gibi, bir gecede savuşturulacak nitelikte değil. Elimizde değdiği her yeri, istediğimiz şekilde değiştirecek sihirli değnek de bulunmuyor. Fırtınanın atlatılması için önce doğru teşhis, akılcı çözüm, azim bir irade, inşa edici liderlik ile süreklilik arzeden kapsayıcı bir siyaset gerekiyor.

Yine Zirve'den basına yansıyan başlıklarda gelir ve servet dağılımında eşitsizlik, adaletsizlik, göç, nüfus artışı, işsizlik, yolsuzluk ve yoksullukla mücadele, ekolojik denge, kültürel yozlaşma, ahlakî kirlilik, kamu yararı, yönetimde şeffaflık ile bireysel hak ve özgürlüklere ilişkin pek birşey göremedik. Oysa bütün bu başlıklar İslam ümmetinin yüz yüze kaldığı meydan okumaların ya sebepleri, ya sonuçları. İslam ümmetinin geleceğine dair umut veren bir vizyon sunmak bu zirvenin belki de en önemli gündem maddelerinden biri olmalıydı.

'Mezhepçiliğe' savaş açmak yetmiyor, İslam toplumlarının içindeki farklı görüş ve kültürlerin serbestçe ifade edilebilmesi için neler yapılması gerektiği hususu da açıklığa kavuşturulması gereken meselelerin başında geliyor. 'Bugün “İslam Ümmeti

dünya nüfusunun neredeyse dörtte birine tekabül ediyor. Müslüman nüfus her geçen yıl artarak devam ediyor ama bu artışı göğüsleyecek ekonomik zenginliği ve adil yönetimleri üretmekte aciz kalıyoruz. İslam ülkelerinden sefalet, savaş ve kötü yönetimlerden mütevellit göç akımının yönünün daha çok Batı'ya doğru olması başlı başına bir zillet değil mi? Türkiye bir istisna teşkil etmekle birlikte neden bu insanlar Batı dışında kendilerine bir dünya kurmayı hayâl edemiyorlar? Özgürlüğü ve mutluluğu neden başka diyarlarda arıyorlar?

Büyük şair ve mütefekkir

İkbâ

'in şiirlerinde çokça yakındığı gibi Müslümanlar kendileri ile mücadele halindeler, gönüllerinde ikilikten başka bir mefhum yok ve kendilerinin kaçtıkları mescidden biri bir tuğla alsa feryada başlıyorlar. Aslında 'sorun'un sebebi olan rejimler 'çözüm'ün parçası olabilirler mi? Peki İslam ümmetiyle yönetimleri arasında bir özdeşlikten söz edilebilir mi? Kendi ülkelerinde dirlik ve düzeni sağlayamayan yönetimler İslam ümmetinin perişan halinin sona erdirilmesine katkı sağlayabilirler mi? Biz, yine de ümitvâr olalım. Kim bilir, belki '

' olumlu bir değişimin anahtarı bile olabilir.