Isparta ve Eğridir gölü çevrelerinde dolaşırken, içimden gelen bir ses daha, daha diyordu. Gölün çevresini baştan başa dolaşsam, sonra da ver elini Yalvaç!.. diyen bir sese uyarak, o tarihî kasabanın bağrından göklere doğru gerilen ihtiyar çınarların gölgesinde demli çaylar içsem!..
O anda, yıllar önce olduğu gibi, ta Aydın''dan yola çıkarak, Yalvaç''ın koyu gölgeli çınarlarının altında mola verdiğimiz Nuri Şahin çıka gelse!.. Ülkemizin yetiştirdiği müstesna beyinlerden eski DPT uzmanı, Toprak-Tarım Reformu Müsteşarlığı ve nihayet Washington Tarım Müşavirliği görevlerinden sonra, sessiz sedâsız bir kenara çekiliveren, Yalvaç''ın değerli evlâdı Orhan Türköz uzaklardan meclisimize el etse, gelse uzun sohbetler eylese!.. Tabiatı, toplumu, tarımı ve tarihî yeniden senteze tâbi tutsa, yaşlı çınarların uğultuları arasında bu topraklara olan âidiyetimizi yeniden teyid etse!..
Sonra hep birlikte, bölgeyi baştan sona beraber dolaşsak!.. Sarp kayaların üzerinden Akşehir''e uzansak. Tarık Buğra''nın Hıdırlık''ında, Nasreddin Hoca''nın dünyanın merkezinde duran kabrinde fâtihalar okusak. Oradan Konya''ya değil; Beyşehir''e, Seydişehir''e, Şarki Karaağaç''a, Anamaslar''a uzansak. Anamaslar''ın yüksek yaylalarında, Akdeniz kışlaklarından baharla başlayan yörük-Türkmen kafilelerinin ılgar yürüyüşüne uyarak, yavaş yavaş biz de ufuklara karışsak. Bu yüksek yaylalarda, dağ doruklarında ya da derin vadilerde, zamanını ve istikametini kaybetmiş Dadaloğlu gibi yolumuzu şaşırsak; işte o anda, adını duyup kendini tanımadığımız ve "Honamlı Yörükleri" üzerine güzel çalışmalar yaptığını işittiğimiz Ispartalı avukat Ali Tanyıldız önümüze beliriverse!..
Onun kılavuzluğunda, Nuri Şahin ve Orhan Türköz''le birlikte aşağılara, enginlere açılsak. Eşrefoğlu Beyliği''nin inşa ettirdiği tarihî camide ala şafaklarda namazlar kılsak; Bey şehrinde çarşılarda gezinsek. Anamaslar''ın eteklerinde sessiz, sakin, kuytularda bir eski âlem teşkil eden Beyşehir gölünün çevresini baştan sona dolaşsmak. Yolumuz üzerindeki Selçuklu köylerine uğrasak, Selçuklu kümbetlerine belimizi dayasak, toprağın derinliklerinden mi, daha başka bir âlemden mi geldiğini seçemediğimiz tarih ve mâneviyat yüklü esâtirî sesler işitsek.
İşte o anda, kaşla göz arasında bu toprakların çocuğu, ülke kültür, sanat ve düşünce hayatımıza yıllardır emek veren, didinen, Allah ona uzun ömürler versin, taşıdığı kalp ağrılarına rağmen içindeki bir aşkın kılavuzluğunda zamanı eleyip duran AKÇAĞ''ın sahibi Ahmet Ünalmış ve değerli kardeşi İsmail Ünalmış... Bu toprakların kaderiyle içiçe, geçmiş hayatlarının üzerine eğilmiş bir halde iken, önümüze çıkıverseler. Bu topraklarda hâlâ daha yaşayan hepimizin ortak rüyaları, Beyşehir Gölü''ne bir ayna gibi düşse, aksetse...
Karşı kıyılarda Hoyran''da, harabolmuş Selçuklu sultanlarının yazlık sarayları ne olurdu, yeniden âbâd olsa!.. Tarihî taş binaların kuytularda bekleyen uhrevî serinliği, bu gölün serin sularına kavuşsa. Doğu''dan gelen Kösedağ/Moğol tazyikinin ve Babaî kargaşasının güneyden gelen çöl sıcaklığının yorgunluğunu, sutanlar bu serin sulara boşaltsalar. Konya''dan dalga dalga yayılan Mevlânâ sohbetleri kuşatsa her yeri ve gecenin serinliği, bu sularla oynaşıp duran mehtapla yeniden izdivaç etse. Bir "cetvel-i sim" olsa, uzaklar yakın olsa!..
Ve hele yakın tarihin muztarip vicdanı Bediüzzaman, mecburî iskâna tâbi tutulduğu Barla''dan, Barla sırtlarında yükselen Çam dağlarından, üzerine çıkarak bu âlemden tecerrüt etmeyi denediği ulu ağaçlardan bir Eğridir gölüne bir uzaklardan hayal meyâl seçilebilen Beyşehir gölüne atfı nazar etse. Geceleyin bir cetvel-i sîme dönüşen bu sular, benim de kendimi âit hissettiğim Hoyran''ı, o harabeler halinde tarihin yorgunluğunu bu sularda dinlendiren ve çağımızda yepyeni bir hamleye dönüşen iradeyi, haşmetli bir tablo halinde karşımızday eniden tersîm etse!.. Tarihin, zamanın ve bu gümrâh tabiatın, vahdaniyetin kucağında bir beşik gibi çalkalanışlarını duysak. İçimizi zenginleştiren bu ürpertilerin zikrinde âdeta yeniden doğsak.
