Ege İhracatçılar Birliği, alanıyla ilgili en aktif sivil organizasyonlardan biri. Yaptıkları faaliyetler ile ilgili de sürekli bilgilendirme yapmaktalar.
Gıda ve tarım ihracatını ele alan son toplantıdan bize yansıtılan analiz metnini önemsedik ve sizlerle metinde yer alan tespit ve önerileri paylaşmayı değerli bulduk.
**
Covid-19 salgını tarım ve gıda sektörlerinin stratejik sektör olduğunu çok daha güçlü olarak yeniden gözler önüne serdi.
Hem insanların temel ihtiyaçlarının karşılanması, hayatiyetlerinin devam ettirilmesi, gıda güvenliği sağlanması noktasında büyük önem taşımaktadır. Hem de düşen ihracatın ikamesi noktasında tarımsal ürün ihracatının büyük potansiyel taşıdığını görmekteyiz.
Ege Bölgesinden yapılan gıda ve tarımsal ürün ihracatı 5 milyar doların üzerinde seyretmektedir.
Bilindiği gibi Covid 19 krizi nedeniyle Türkiye’nin ocak-nisan dönemi ihracatı yüzde 13 gerilemiş. Buna karşılık tarımsal ürün ihracatı yüzde 3 artmış.
Hububat, bakliyat ve yağlı tohum ihracatı önemini korumuş ve sadece Ege bölgesinde yılın ilk 4 ayında yüzde 33 artmıştır.
Tarımsal ürün ithal etmenin anlamsız hale geldiği, tarım ve gıda sektöründe katma değeri yüksek ürünler üretimini ve ihracatını artırma hedefinin önceliklendirilmesi gerektiği belirtiliyor. Bu yapıldığında kendi kendine yeten bir ülke konumuna gelinebileceği, tarımsal üretimi-ürün çeşidini planlayarak, destekleyerek bütün ithal ettiğimiz ürünleri içeride üretilebileceğimiz dile getirilmiş.
**
Türkiye’de üretilen gıda ve tarım ürünlerinin kalite ve aroması üst seviyededir. Bu nedenle Türk gıdası vurgusunun öne çıkartılması için çalışmalar yapılması gerekir, denilmektedir.
Yine yaş sebze ve meyve üretimini ve ihracatını 12 aya yayabilmiş ülke konumundayız. Lojistik destek sağlandığında yılın her ayında katma değeri yüksek ürün ihraç edebilir, ülkenin döviz ihtiyacının karşılanmasında önemli katkı sunabiliriz. Bu çerçevede bazı Asya ülkeleri ile yapılan kiraz ve elma bağlantıları örneklendirilmektedir.
Benzer şekilde katma değeri yüksek türev ürün ihraç etmeli denilerek; 1 kg kekiğin kilosu 3 dolar iken, kekik yağı 70 dolar ve 1 kg defne yaprağı 2.8 dolar iken, 1 kg defne yağının 90 dolar olduğu örneği verilmekte ve tarımsal ürünlerin işlenerek satılmasının çok daha yüksek katma değer bırakacağı belirtilmektedir.
Özellikle tıbbi aromatik bitkilerin dahil edilmesiyle ürünlerimizi çeşitlendirmeliyiz. Bunun için de mutlaka envanter çalışması yapılması gerekiyor.
**
Egeli ihracatçı temsilcilerin dile getirdiği bir başka konu ise zeytin ve zeytinyağı ile ilgili İngiltere ile ikili anlaşma çerçevesinde gümrüksüz ürün ihraç edebilme arayışlarının başka ülkeler ve başka ürünler için artırılabileceği önerisidir.
Yine iç piyasada zeytinyağı tüketimin artması için KDV’nin yüzde 1’e düşürülmesi, bu sayede zeytinyağı kullanımının teşvik edileceği ifade edilmiştir. Zeytinyağı kullanımının artışı başta kalp-damar rahatsızlıkları olmak üzere sağlık sorunlarında ciddi azalmalara, dolayısıyla sağlık harcamalarında tasarrufa neden olacaktır. Bu sayede devletin vazgeçeceği KDV kaybının sağlık giderlerinde yapılacak tasarrufla geri döneceği belirtilmektedir.
**
İhracatçı temsilcileri, Ege Bölgesinin çok önemli tarımsal potansiyel taşıdığını, bu potansiyeli realize etmek için tarım sektörünün mutlaka reforma ihtiyacı olduğunu belirtmiş. Reform kapsamında; arazi bölünmelerinin önlenmesi, havza bazlı üretim planlaması yapılması, üretimde teknolojinin kullanılması, sözleşmeli üretime geçilmesi ve üretimin desteklenmesi sayesinde Türk ekonomisine çok daha büyük katma değer sağlanacaktır, denilmektedir.
Yine, teknoloji ile entegre olmuş tarımsal üretimin fiyat artışlarının kontrol edilmesinin de hayati önem taşıdığı belirtilmektedir.
**
Sonuç olarak, tarım hem gıda güvenliği hem de ihracat açısından stratejik bir sektör. Salgınla beraber stratejik önemi bir kez daha anlaşılmıştır.
Tarımda sürdürülebilirlik ve verimlilik büyük önem taşımaktadır. Bunun için Türkiye tarım ve gıda ihracatının gelişmesini bir devlet politikası olarak ele almalıdır.
Egeli ihracatçı temsilcilerinin tespit ve önerileri Egeli Tarım Bakanı’nın bilgilerine arz edilir.
