|
Tarımı kenevir dönüştürecek

Kenevir Cannabaceae familyasına ait, Temmuz - Ağustos aylarında soluk yeşilimsi renkli çiçekler açan, kültürü yapılan ve yabani olarak da yol kenarlarında, ekilmemiş alanlarda rastlanan tek yıllık otsu bir bitki.



İsmi anıldığında akla ilk olarak uyuşturucu gelse de kenevirin çok çeşitli endüstriyel kullanım alanları var.

Saplarındaki lifler iplik, dokuma ve kumaş yapımında, hamurlu kısmı ise kâğıt yapımında kullanılan kenevir, insanlık tarihinin en eski bitkisel ham madde kaynaklarından biri.

Ayrıca ilaç yapımından tutun da yakıt, otomotiv, inşaat ve kozmetik gibi alanlarda da kullanılabilmektedir.

Bu yönüyle kenevir aslında oldukça stratejik bir bitki.

Aynı zamanda 60’lı yıllarda ABD ile Türkiye arasında yarattığı gerilim ve bu gerilimin geçmiş bazı yıllarda tırmanması keneviri politik bir bitki haline de getirmiştir.

**

Pek çok ülkede yasaklı bitki konumunda olan kenevirin ABD’de 2014 yılında ekimi kontrollü olarak serbest bırakıldı.

ABD’de on dokuz farklı eyalette 2015’te 3.933 dönüm, 2016’da 9.770 ve 2017’de 25.713 dönüm kenevir ekimi devreye girdi.

Ayrıca ülke genelinde çiftçilere yaklaşık 1.500 kenevir lisansı verilirken, otuz iki üniversitede kenevir araştırmaları yapıldı.

Bu gelişmeler ışığında ABD’de kenevir ürünlerinin satışından 2017 yılında 820 milyon dolar gelir elde edilmiş ve henüz açıklanmasa da 2018 yılında bu gelirin milyar dolara ulaşacağı tahmin edilmektedir.

**

Tekstil sanayiinde kenevir kıyafetlerinin pamuklu giysilere nazaran daha ekonomik ve dayanıklı olması, inşaat sektöründe kenevir malzemesinin ahşaptan daha güçlü ve hafif olması, sağlık sektöründe düşük maliyetli mükemmel bir protein kaynağı olması, 8 kez geri dönüştürülerek tekrar kullanılma imkanı olan kenevir kağıdının 3 defaya kadar yeniden kullanılma imkanı olan ağaç bazlı kağıda göre daha verimli olması, sürdürülebilir ve düşük maliyetli biyoyakıt üretiminde kullanılabilmesi keneviri adeta mucize bir bitki konumuna getirmektedir.

Bunun yanında tadı fındığı andıran ve çiğ olarak yenilebilen kenevir tohumu oldukça besleyicidir.

Bünyesinde barındırdığı doymamış yağ asitleri ve yüksek omega-3 ve 6 oranları söz konusu tohumu çok daha faydalı bir hale getirmekte.

**

Kullanıldığı sektörler ve faydaları bakımından oldukça önemli bir konuma sahip olan kenevir bitkisinin Türkiye’de ekiminin ve yetiştiriciliğinin yasaklanmasının arkasında 1960 ve 70’li yıllarda ABD ile yaşanan sıkıntılar yatmaktadır.

Türkiye’de yetiştirilen keneviri ülkesindeki uyuşturucu ticaretinin hammaddesi olarak gören dönemin ABD başkanı Richard Nixon, Başbakan Süleyman Demirel’e bir mektup yazarak kenevir ekimine son verilmesini ister.

Bu istek Demirel tarafından “Türkiye’de 120 ton afyon yetişiyor. Bu, sizin gençliğe bir hafta yetmez!” sözleri ile nazikçe reddedilir.

Ancak 1971’deki askeri müdahale sonrası Nihat Erim tarafından kurulan hükümet kenevir ekimini durdurur.

Ecevit’in 1974 yılında iktidara gelmesi ile yeniden ekimine başlanan haşhaş, kenevir gibi bitkiler ABD ile yeni bir kriz yaratır. 1980’li yıllardan itibaren ise ekimi yeniden kısıtlanmaya başlanmıştır.

Günümüzde Türkiye’de 19 ilde kenevir yetiştiriciliği yapılmakta ve yıllık 1 ton civarında kenevir tohumu üretilmekte. Bu rakam 1960 yıllarda üretilen miktarın yaklaşık yüzde 1’i kadardır. Yani ciddi bir potansiyel atıl durmaktadır.

**

Dünya kenevir piyasasına bakıldığında; gerek tohum gerekse de endüstrisi bağlamında başı Fransa, Çin ve İsrail’in çektiği son dönemlerde de ABD’de sürekli bir yükseliş trendinin olduğu görülmektedir.

Öyle ki, bu pazar 2017 yılında 4 milyar dolara ulaşmışken 2025 yılında 20 milyar doların üzerine çıkması bekleniyor.

Bu bağlamda; Türkiye’de de Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın açıklamaları ve Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı’nın “Kenevir Yetiştiriciliği ve Kontrolü Hakkında Yönetmeliğinin” Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girmesi ile ekiminin yeniden serbest bırakılması adına ilk adımların atıldığını gösteriyor.

Zira kenevir Türkiye’de birçok stratejik sektörde hammadde olarak kullanılabilecek ve önemli maliyet avantajı sağlayabilecek büyük bir ekonomik potansiyele sahip. Bitkinin üretimi hızla bir plan kapsamında yasal ve kurumsal düzenleme yapılarak teşvik edilmeli (bütün süreçleri kapsayan sistemik bir yapı) ve iç-dış piyasalara giriş için köklü adımlar atılmalıdır.

Burada kenevirin uyuşturucu hammaddesi olduğu algısını yıkmanın da çok önemli olduğunu belirterek bitirelim.

#Türkiye
#ABD
5 yıl önce
default-profile-img
Tarımı kenevir dönüştürecek
Fırtına"yı biçen, rüzgar ekiyor demektir!"
İnsaf!
Dağ yürekli adamların büyük seçimine doğru
Demografik dönüşüm
Seçim bitsin, önümüze bakalım!