Asgari Ücret Tespit Komisyonu Kararı’na göre; İşçinin bir aylık normal çalışma karşılığı asgari ücreti; 1/1/2021-31/12/2021 tarihleri arasında brüt 3.577,5 TL ve net 2.825 TL olarak tespit edilmiştir. İşçi kesiminin dahi beklemediği % 21,56 oranında bir artış oldu. Ayrıca, her yıl iki dönem için hesaplanan asgari ücret altıncı defa yılın tamamı için tespit edilmiştir.

Asgari ücretteki artışlar, memurların ve sözleşmeli personelin de içinde bulunduğu 82 milyonu bir şekilde etkilemektedir. Kimilerinin eline geçen ücret tutarı artarken kimilerinin de üzerindeki mali yük artmaktadır. Bazıları da aylık almaya başlamaktadır. Dolayısıyla asgari ücret artışı birçok kesimi doğrudan veya dolaylı olarak etkileyen bir özellik arz etmektedir.

Bütün çalışanlar ve özelde de memurlar ve sözleşmeli personel için uygulanacak asgari geçim indirimi, asgari ücrete göre belirlendiği için memur ve sözleşmeli personel maaşları asgari ücretten doğrudan etkilenmektedir.

Asgari geçim indirimi 01.01.2021 - 31.12.2021 (Ocak) için belirlenen asgari ücretin mükellefin durumuna göre belirlenen oranın ücretliler için belirlenen 1’inci ücret dilimi (%15) ile çarpılmak suretiyle bulunmaktadır. Memurlar ve sözleşmeli personel de ücretli olduğu için asgari geçim indiriminden yararlanmaktadır. Dolayısıyla 01.01.2021 - 31.12.2021 (Ocak) için belirlenen 3.577,5 TL tutarındaki asgari ücret çalışanlar açısından önem arz etmektedir.

1- Bekar Memur: 3.577,5 x % 50 x % 15 = 268,31 TL, 2- Evli eşi çalışmayan ve çocuksuz: 3.577,5 x % 60 x % 15= 321,97 TL, 3- Evli eşi çalışmayan ve 1 çocuklu: 3.577,5 x % 67,5 x % 15= 362,22 TL, 4- Evli eşi çalışmayan ve 2 çocuklu:3.577,5 x % 75 x % 15= 402,46 TL, 5- Evli eşi çalışmayan ve 3 çocuklu: 3.577,5 x % 80 x % 15= 429,3 TL, 6- Evli eşi çalışmayan ve 4 çocuklu 3.577,5 x % 85 x % 15= 456,13 TL.

2021 yılı ilk 6 aylık dönemi tahmini asgari ücretin % 85’i için hesaplanan gelir vergisi tutarı 456,13 TL olduğundan Asgari Geçim İndirimi 2021 yılında 456,13 TL’yi aşamayacaktır. Hesaplanan gelir vergisi tutarının da 456,13 TL olduğu dikkate alındığında evli ve 4 çocuklu bir asgari ücretliden gelir vergisi alınmamaktadır. Ancak, vergi dilimi % 20 olunca vergi ödemesi söz konusu olmaktadır. Boşanmış ancak çocukların velayeti kendisinde olan memur da bu tablo esas alınarak asgari geçim indiriminden faydalanabilecektir. Bu nedenle asgari ücretin brüt tutarı aynı olmakla birlikte ele geçen net tutarı kişiden kişiye değişmektedir.

Yine sigortalıların borçlanma tutarları da asgari ücretle doğrudan ilgilidir. Bu nedenle borçlanma yapacak sigortalıların ödeyecekleri borçlanma tutarları da artmaktadır. Ayrıca, isteğe bağlı sigortalıların ödeyecekleri sigorta prim tutarlarından tutun da yurt içi ve yurt dışı borçlanma tutarlarına kadar birçok ödeme asgari ücrete bağlıdır. Yine Bağ-Kur’luların ödeyecekleri prim tutarları ile SGK tarafından kesilen idari para cezalarının tutarı da asgari ücret tutarına göre belirlenmektedir.

Asgari ücret ne kadar yüksek olursa ödenecek prim tutarları ile ödenecek idari cezalar da o kadar yüksek olabilmektedir. Bu nedenle asgari ücret artışları, başta prim gelirleri artacağı için Sosyal Güvenlik Kurumu Başkanlığı ile ücretleri artacağı için asgari ücretle çalışanları ziyadesiyle mutlu etmektedir.

Genel sağlık sigortası kapsamında olanların ödeyecekleri GSS primleri de asgari ücrete göre belirlendiğinden asgari ücret artışı, ödenecek GSS primlerini de arttırmaktadır. Bu ödeme ise milyonlarca GSS’linin ödeyeceği prim yükünü arttırmaktadır. Yeni asgari ücrete göre GSS’li olanlar; 3.577,5 * % 3 = 107,32 TL ödeyecektir. Daha önce bu tutar 2.943 * % 3 = 88,29 TL idi.

İşsizlik ödeneği tutarı, onaltı yaşından büyük işçiler için uygulanan aylık asgari ücretin brüt tutarının yüzde seksenini geçememektedir. Alt limit ise brüt asgari ücretin yüzde 40’ıdır. Dolayısıyla asgari ücret artışı işsizlik ödeneğinin hem tabanını hem de tavanını arttırmıştır. Buna göre tavan 2.862 TL, tabanı ise 1.431 TL olmuştur. Yine asgari ücret artışı sigorta primine esas kazanç tavanını da arttırmıştır. Buna göre hem SSK hem de Bağ-Kur’luların sigorta primine esas kazanç tavanları 3.577,5 x 7,5 = 26.831,25 TL olmuştur.

Sigortalılara (memurlar hariç) yapılan geçici iş göremezlik ödeneği; iş kazasının veya doğumun olduğu tarihten, meslek hastalığı veya hastalık halinde ise iş göremezliğin başladığı tarihten önceki oniki aydaki son üç ay içinde, sigortalı adına SGK’ya bildirilmiş olan prime esas kazançlarının, bu süredeki gün sayısına bölünmesi suretiyle bulunacak ortalama günlük kazanç esas alınarak hesaplanır. Dolayısıyla asgari ücret artışı SGK tarafından ödenen geçici iş göremezlik ödeneğini tutarını arttıracaktır.

Prime esas kazançlardan istisna tutulacak yemek parası, çocuk zammı ve aile zammı (yardımı) tutarları 5510 sayılı Kanun’un 4’üncü maddesinin birinci fıkrasının (a) bendine tabi sigortalıların;

– Çocuk zammı: 1/1/2021 ila 31/12/2021 tarihleri arasında; 3.577,5 TLx % 2 = 71,55 TL (Aylık),

tutarındaki kazançları, prime esas kazanca dahil edilmeyecektir.

Asgari ücretin 3.577,5 TL’ye çıkmasından faydalanacak kesimlerin başında yer altı maden işçileri geliyor. Soma faciasından sonra 3213 sayılı Maden Kanunu’nda yapılan düzenlemeyle taban ücretleri asgari ücretin iki katına çıkartılan yer altı maden işçileri, yıl başından itibaren 7.155 TL brüt ücret alacaklar. Asgari geçim indirimiyle bu rakam daha da artacaktır.

Sonuç olarak, Sosyal Güvenlik Kurumu Başkanlığı asgari ücret artışları sonrasında prime esas kazançların alt ve üst sınırları ile bazı işlemlere esas tutarlarla ilgili olarak genelge çıkarttığı zaman asgari ücret artışlarının nasıl bir mali yük getirdiği daha net görülecektir. Asgari ücretlerdeki artışların kimilerini sevindirirken kimilerini de üzebildiğini ifade edebiliriz. Ümit ederiz ki asgari ücretlileri sevindiren bu artış kayıt dışı istihdamı tetiklemez.