Bir okuyucumuz bize göndermiş olduğu soruda; Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı 657'ye tabi personeller açısından Kalkınma Ajansları Proje ve Faaliyet Destekleme Yönetmeliği’nin, “Değerlendirmeye İlişkin Harcamalar” başlıklı 23'üncü maddesinde; “Bağımsız değerlendiriciler ve değerlendirme komitesi üyelerine, değerlendirdikleri proje adedi üzerinden ücret ödenir. Ancak bu ödemeler bakımından, kamu kurum ve kuruluşlarında çalışan personele ilişkin ilgili mevzuat hükümleri saklıdır” hükmü yer almaktadır.
Buna göre bu bakanlıkta görev yapan personellerinin bağımsız değerlendirici olarak görev yapmaları halinde ilgili ödemenin yapılması açısından herhangi bir kısıtlayıcı hüküm var mıdır?
657 sayılı Devlet Memurları Kanunu’nun 28'inci maddesi memurların ticari kazanç getirici faaliyette bulunmalarının mümkün olup olmadığını ve olacaksa şartlarını açıkça belirlemiştir. Ayrıca, başka maddelerde de hangi faaliyetlerin yasak olan kazanç getirici faaliyet kapsamı dışında olduğu belirtilmiştir.
Buna göre; 1- Memurlar Türk Ticaret Kanunu'na göre (Tacir) veya (Esnaf) sayılmalarını gerektirecek bir faaliyette bulunamaz,
2- Ticaret ve sanayi müesseselerinde görev alamaz, 3- Ticari mümessil veya ticari vekil veya kollektif şirketlerde ortak veya komandit şirkette komandite ortak olamazlar. (Görevli oldukları kurumların iştiraklerinde kurumlarını temsilen alacakları görevler hariç). 4- Memurlar, mesleki faaliyette veya serbest meslek icrasında bulunmak üzere ofis, büro, muayenehane ve benzeri yerler açamaz; 5- Gerçek kişilere, özel hukuk tüzel kişilerine veya kamu kurumu niteliğindeki meslek kuruluşlarına ait herhangi bir iş yerinde veya vakıf yükseköğretim kurumlarında çalışamaz.
Ancak, memurların üyesi oldukları yapı, kalkınma ve tüketim kooperatifleri, kamu kurumu niteliğindeki meslek kuruluşları ve kanunla kurulmuş yardım sandıklarının yönetim, denetim ve disiplin kurulları üyelikleri ile özel kanunlarda belirtilen görevler bu yasaklamanın dışındadır.
Görüleceği üzere, kanunlardaki özel düzenlemelerin yasak kapsamı dışında olduğu belirtilmiştir. Bu bağlamda bazı kanunlarda özel düzenlemelere yer verildiğini görüyoruz. Bu özel düzenlemelerde yer alan kazanç getirici faaliyetler yasak kapsamı dışındadır. Örneğin 278 sayılı TÜBİTAK Teşkilat Kanunu'nda yer alan ücret mukabili yapılan bazı görevler bu yöndedir ve bu kapsamda yapılan faaliyetler memurlar açsından yasak kapsamı dışındadır.
Sonuç olarak hem yönetmelikte hem de yönetmeliğin dayanak maddesi olan 5449 sayılı Kalkınma Ajanslarının Kuruluşu, Koordinasyonu ve Görevleri Hakkında Kanun'da devlet memurlarının ücretle proje değerlendirebileceklerine ilişkin hüküm yer almamaktadır. Bu nedenle 657 sayılı Kanun'a tabi memurların ücretle proje değerlendirme yapamayacaklarını düşünüyoruz.
Diyanet İşleri Başkanlığımızdan müstafi olarak ayrıldım. Bu kurumda 1998-2013 arası çalıştım. Diyanet başka kuruma geçebilirsin dedi, hangi kurumlara geçebilirim?
657 sayılı Kanun'un Memurluktan Çekilenlerin Yeniden Atanmaları başlıklı 92'nci maddesinde; “İki defadan fazla olmamak üzere memurluktan kendi istekleriyle çekilenlerden veya bu kanun hükümlerine göre çekilmiş sayılanlardan tekrar memurluğa dönmek isteyenler, ayrıldıkları sınıfta boş kadro bulunmak ve bu sınıfın niteliklerini taşımak şartıyla ayrıldıkları tarihte almakta oldukları aylık derecesine eşit bir derecenin aynı kademesine veya 71'inci madde hükümlerine uyulmak suretiyle diğer bir sınıfta eşit derecedeki kadrolara atanabilirler…”hükmüne yer verilmiştir.
Ayrıca, 190 sayılı KHK gereğince istifa sonrası dönüşler için Devlet Personel Başkanlığı'ndan izin alınması gerekmektedir. Yine açıktan atama izinlerinin dağıtımını düzenleyen Başbakan oluruna göre istifa sonrası dönüş için açıktan atama izni verilen kadro sayısının ancak, % 2'si kullanılabilecektir.
Bu açıklamalar çerçevesinde, istifa sonrası dönüş oldukça zordur. Bununla beraber niteliğinize uygun bir kamu kurumuna müracaat ederek talebi takip etmeniz gerekmektedir. Daha önce hangi kadroda iken istifa ettiğinizi bilmediğimiz için bu konuda net bir ifade kullanamıyoruz. Ancak, görevde yükselme ve unvan değişikliği mahiyetinde olmayan her kadroya müracaat edebilirsiniz.
Bir okuyucumuz bize göndermiş olduğu e-mailde şu ifadelere yer vermiş; “THY’de çalışan bir taşeron olarak sesimizi duyurmanızı istiyoruz. Bu taşeron yasası bizi de kapsamalıdır. Yanında çalıştığım personel arkadaş 4 ila 5 binin altında maaş almıyor, ben ise 2 çocuk babası ve kirada oturan bir kişi olarak 1560 TL maaş almaktayım. Haklar desen hiçbir hakkımız yok. Tamam maaş o kadar yüksek olmasın ama aynı haklara sahip olalım.”
696 sayılı KHK ile kamu kurum ve kuruluşlarında çalışan ve KHK kapsamına giren taşeron işçilerin kadroya geçirilmesi oldukça önemli bir düzenleme idi. Ancak, kapsam dışında kalan taşeron işçiler mağduriyetlerini her platformda dile getirmeye çalışıyorlar. Mağdur olanlar olmayanlar, güvenlik soruşturması olumsuz gelip te eski işinden olanlar, kapsam dışında kalıpta eski işinden olanlar, yan yana çalışıp ta birisi kadroya geçip birisi açıkta kalanlar. Listeyi uzatabiliriz.
Neticede taşeron işçiler açısından önemli bir hak verildiği inkar edilemez bir gerçektir. Unutulmamalıdır ki kamuda verilen bir hak başka hakların habercisi olup, bundan dolayı taşeron meselesi daha çok tartışılacak ve baş ağrıtacak. Ne diyelim Allah kolaylık versin.
Prensip olarak yazılarımızda hiçbir kurumu veya kişiyi hedef almıyoruz. Yazılarımızdaki temel prensip kamu yararıdır. Ancak, yazılarımız bazen biraz acıtabilmektedir. Buna da dost acı söyler bağlamında yaklaşılmalıdır. Uzun süre bu köşeyi takip edenler bunu göreceklerdir.
Bu köşedeki “KPSS şartı aranmadan kamuya personel alımlarına bir ilave daha” başlıklı yazımızda, çarşı ve mahalle Bekçisi kadrolarına yapılan atamalardaki yanlışlıkları gündeme getirmiş ve Çarşı ve Mahalle Bekçiliğine Giriş Sınavı Yönetmeliği'nin 1966 tarihli olduğunu dolayısıyla da 1966 tarihli sınav (!) mantığının 2017 yılında uygulanmasını anlamakta zorlandığımızı da ifade etmiştik.
Sevinerek belirtelim ki 2 Mart 2018 tarihinde yönetmelik değişti. Ancakları saklı tutarak emeği geçenlere teşekkür ederiz.
