|
NATO zirvesi: Afganistan"dan çıkmak mı zor kalmak mı...

Afganistan''da, Amerikan askerlerinin merkezinde yer aldığı olaylar saman alevi gibi parlayıp hemen sönüveriyor. Ortaya çıktıkları gibi gündemde kalamıyorlar.

En son, Savunma Bakanı Leon Panetta ve Dışişleri Bakanı Hillary Clinton NATO toplantısı için Brüksel''deyken, Los Angeles Times gazetesi, Amerikan askerlerinin ölen Taliban savaşçıları ile çektirdikleri resimleri yayınladı.

Daha önce de cesetlerin üzerine işeyen askerlerin resimleri ortaya çıkmıştı. Bagram Üssü''nde ISAF askerlerinin Kur''an yakması, bir Amerikan askerinin çoğu çocuk ve kadın 16 sivili öldürmesi...

ABD''li yetkililerin olay sonrası açıklamaları sözü edilen konuların gündemde kalmasına fazla bir şans tanımıyor.

Başkan Barack Obama, Kur''an yakılması, sivillerin ölümü için özür diledi.

Son olay için Leon Panetta, ''Biz bu değiliz ve bu şekilde temsil edilmemeliyiz'' anlamında açıklamalar yaptı ve özür diledi.

Öldür sonra fotoğraf çek, üstüne işe fotoğraf çek... Papaz Terry Jones, kilisede Kur''an-ı Kerim''i yakma olayını videoyu çekip üstelik yayınladı!..

''Biz bu değiliz'', ''Bu şekilde temsil edilmemeliyiz'', ''Özür dileriz...''

Sonrasında yapılacak fazla bir şey kalmıyor zaten.

Bütün bu olaylar saman alevi gibi parlayıp sönüyor ancak 11 yıldır Afganistan''ı işgal altında tutan Amerika ve müttefiklerinin 2014 yılı itibariyle bu topraklardan ayrılacaklarını ilan etmiş olmaları gittikçe alevleniyor.

NATO zirvesi, Mayıs 20-21 tarihlerinde Chicago''da toplanacak. Ana gündem maddesi Afganistan. Akıllı Savunma konsepti ile biraraya gelecek olan NATO üyelerinin Afganistan''dan ''akıllıca'' bir çıkış yapıp yapmayacaklarını hep beraber göreceğiz. Akıllı çıkış yolu ararken, bunun bir şekilde, en azından ''hedefe ulaşılana'' dek kalma sonucuna varılırsa şaşırmak gerekir.

Yukarıdaki olaylar değil ama ABD Afganistan''da kalmalı mı, çıkmalı mı sorusu başta olmak üzere şu günlerde en fazla sorulan sorular şunlar. Ki, bunları aslında zirvede ele alınacak maddeler olarak da sıralamak mümkün:

''Afganistan''da bugün 90 bini Amerikan askeri olmak üzere 130 bin Uluslararası Güvenlik Destek Gücü (ISAF) askeri var. 2014 sonu itibariyle güvenliğin Afgan Ulusal Güvenlik Gücü''ne transferi mümkün mü? Sonraki süreçte NATO''nun rolü ne olacak ya da ne olmalı? Geride nasıl bir Afganistan bırakılmış olacak? Çekilme, ABD ve müttefikleri için nasıl sonuçlar doğuracak? Amerika, çekilme sonrası nasıl bir rol oynamalı?''

Bundan birkaç gün önce Senatör John McCain''in, Carnegie Endowment isimli düşünce kuruluşunda Afganistan ile ilgili ortaya koyduğu perspektif genel olarak Washington''ın konuya partiler üstü yaklaşımı ve kentteki politika yapıcıların ortak yaklaşımını ortaya koyuyordu. Şöyle özetlemek mümkün:

''Obama, 2010 yılı aralık ayında Afganistan''a gönderme kararı aldığı ek birliklerle birlikte Afganistan''dan çekilme takvimi de açıkladı. Gönderilen ek birlikler Afganistan''ın güneyinde ve doğusunda Taliban etkisini kırmada etkili oldu. Ancak yeterli birlik gönderilmemesi ve takvim açıklanması savaşın uzamasına neden oldu, oluyor.

Komutanların, geçtiğimiz Temmuz ayında çekilmeye karşı tavsiyede bulunmalarına rağmen Obama yetkisini kullanarak bir kısım birlikleri geri çekti. Eylül itibariyle Amerikan asker sayısının 68 bine çekilmesi planlanmış durumda. Taliban ve Taliban ile işbirliği halindeki Hakkani grubu bundan cesaret almış durumda. ISAF''ın misyonunu yerine getirmesi ise hâlâ yüksek risk barındırıyor. Eğitilecek Afgan güvenlik gücünün 352 binden 230 bine çekilmesi doğru bir karar değil.

Taliban''ın savaşma yeteneği kırılmadan uzlaşma yapılması gerçekçi değil. Çekilmenin ilan edilmiş olmasıyla ''Zaten gidiyorlar'' diye cesaret alan Taliban niye ABD ile uzlaşmaya varsın.''

Bu ve benzeri konuların hepsi NATO zirvesinde ele alınacak. Zirve öncesi yine McCain''in çerçevesini çizdiği kimi önerileri ise şöyle özetlemek mümkün: ''Afganistan kırılgan bir dönemden geçiyor, süreç devam ettirilmeli. ABD Başkanı Obama, ileri tam öngöremeyen çekilme gibi çağrıları dinlememeli ve politikalar yeniden yapılandırılmalı. Afganistan olayı, bütçe tartışmalarının dışında (yani ne kadar harcanması gerekiyorsa harcamaya devam) tutulmalı. Yeni yapılanmanın unsurları, hava gücü de dahil Amerikan askeri varlığının devamı, istihbarat paylaşımı, ortak operasyon merkezleri, özel eğitim birliklerinden oluşmalı.''

McCain''i dinleyenlerin arasında olan ve defalarca Irak ve Afganistan''da görev almış olan bir Amerikan askeri, Senatör McCain''in, ''Afganlar, Taliban''ın geri gelmesini istemiyorlar, biz de...'' şeklindeki sözlerine atfen iyi bir soru sordu. ''Bizim çıkarlarımız ile onların çıkarlarının aynı olduğu konusunda sizi ikna eden ne? Taliban''ı istemiyor olmaları Kabil''i istedikleri anlamına gelmez...''

Yaratılıştan doğan ve bugün kısmen evrensel diye nitelendirdiğimiz devredilemez hakları kendi istedikleri gibi onların da istediği noktasından hareketle makul diyebileceğimiz bir cevap verdi McCain.

Cevabın bana göre makul sayılmayacak tarafı ise şuydu.

On yıllardır büyük güçlerin çekişmesi altında kalan Afganlara rahat bir nefes verin. Emin olun yollarını bulacaklardır...

12 yıl önce
NATO zirvesi: Afganistan"dan çıkmak mı zor kalmak mı...
Her AYM üyesinin vicdanı; onu atayan mercinin güdümünde imiş!
İnsaf!
Dağ yürekli adamların büyük seçimine doğru
Demografik dönüşüm
Seçim bitsin, önümüze bakalım!