Dünya Müslümanları olarak en az iki yüz yıldır yaşadığımız perişanlığın sebeplerini tespit için ondan fazla yazı karaladık. Bir o kadarı daha bu perişanlığı anlatmaya yetmez. Allah dünyayı ve içindekileri insanlar için yarattığını, gökleri de insanın emrine amade kıldığını söylüyor. Bunun anlamı şudur: Yerde ve gökte olup biten ne varsa hepsi insanın iradesine bağlı olarak öyle yaratılmış, öyle kurgulanmış, öyle takdir edilmiştir. Hiçbir şey insandan ve onun iresinden bağımsız değildir.
Demiştik ki, zamanın ortadan kalktığını düşündüğümüzde, gelmiş geçmiş bütün insanların yapacakları herşeye Allah’ın an olarak baktığını ve gördüğü herşeyi kaydettiğini düşünelim. İşte kader bundan ibarettir. İnsan iradesine bağlı olmadığını sandığımız diğer bütün tabiat olaylarının da yine insanın iradeli davranışlarına göre öyle takdir ve tanzim edildiğini söyleyebiliriz. Bu da kaderin bizim irademizi aştığını sandığımız yönüdür. Kader bir zorlama değil, olacak olanı Allah’ın önceden görüp olacağı gibi kaydetmesidir.
Yaşadığımız gündelik hayatta yalanın ve aldatmanın sayılamayacak kadar çeşidi yok mudur? Hangi birisini sayalım. Var olana yok, yok olana var demek, iyisini gösterip kötüsünü satmak, yaptığı işi ya da tamiri görünen kısmıyla cilalayıp, görülmeyen kısmını sakat bırakmak, fiyat indirimlerinde önce bindirip sonra indirmiş gibi göstermek, hangi bölgenin malı kaliteli ve meşhursa her sattığını oraya nispet etmek, mesela Afyon patatesi, Karadeniz hamsisi diye satmak. Aldatıcı reklamlar da buna dâhil. Bir malın fiyatı iki buçuk lira ise kocaman bir 2, yanına da buçuk anlamında zor görülebilen bir 5 koymak, aynı şekilde, on liralık bir malın fiyatını 9.99 diye göstermek.
İslami duyarlılığı olan kesimler bile yaptıkları internet sayfalarında diğerlerinden etkilenerek aldatıcı başlıklar atarlar. ‘Şok olacaksınız.’ gibi bir başlıkla sizi ikinci, üçüncü… sayfayı tıklamaya zorlarlar. Oysa her haber herkesi ilgilendirmez. Haberin mahiyetini bilseniz bu kadar zaman harcamayacaksınız. İncir çekirdeğini doldurmayan bir bilginin tamamını size ancak 20. 30. tıklamayla verirler. Bütün bunlar aldatmanın modern yöntemleridir.
Geçenlerde bize şöyle bir soru sordular: İnternet sayfasına reklam almak isteyen bir firma bilgisayarımızda onun sayfasını günde şu kadar saat açık tutmamız karşılığında bize ayda 400 dolara varan bir ücret veriyor, bunu almamız caiz midir? Bunu neden yapıyorlar diye sorduğumuzda cevap belli. Sayfaları toplamda şu kadar saat açık kalıyorsa pekçok ziyaretçileri var demek. Ona göre de reklam alıyorlar. İşte size modern bir kandırma yöntemi daha.
