Suriye yıllarca bir vilayetimiz oldu, birçok Arap ülkesini Osmanlı''ya bağlı topraklar olarak asırlarca yönettik, onlar Türkçe biz Arapça öğrendik, farklı unsurlar bulunsa da ortak bir kültürümüz oluştu, sonra araya ayrılıklar, hiyanetler ve gafletler girdi, birbirimize adeta yabancı olduk, öyle ki eski Osmanlı teb''asının aşinası olduğumuz isimlerini bile teleffuz edemiyoruz, bizdeki aslı dururken Batılılar''ın söyleyişlerini taklit ediyoruz; kırk yıllık bereket "baraka" oldu, Abdullah "Abd al Allah" oldu, Zeyd Zayid''le yer değiştirdi... Hâfız Esed ve oğlu Beşşâr''ın da adı hayli değişiklik geçirdi, yıllardır Esed''e, Esad diyorlar, şimdilerde Beşşâr devreye girdi, onun da adı kılıktan kılığa girdi.
Hafız (aslında a üzerinde şapka olmalıdır, ama bizde şapkasız da doğru teleffuz ediliyor) Esed ölünce dünya basınında önemli açıklamalar yapıldı, kendi bilgilerimize bunları da ekleyince karşımıza çıkan tablo oldukça ilgi çekici ve ibretlik:
1. Bir darbe ile yönetimi ele geçiren Hafız Esed Suriye''yi otuz yıl demir yumrukla yönetti, ayrımcılığın en ibretlik/nefretlik örneğini sergiledi, ülke nüfusunun dörtte üçünü teşkil eden Sünnîler''i -dünyayı bunların köktendinci oldukları iddiasıyla kandırarak- ezdikçe ezdi; Alevî, Dürzî ve Nusayrîler''e büyük imkanlar sağladı, bir protesto toplantısı ve gösterisi yüzünden Hama''da yirmi bin Sünni Müslüman''ı katletti, insanların özgürlük ve mutluluklarını, ülkenin zenginlik ve kalkınmasını feda ederek bir istıkrar sağladı, ama dünya kimseye mülk değil, şimdi defterinde büyük günahlarla belki de inanmadığı bir âleme; hesap, kitap, mükâfât ceza dünyasına göçtü.
2. Hafız Esed, Müslüman Kardeşler''in öncülüğündeki "zulme, baskıya, ayrımcılığa, istibdada karşı" direnişi kırmak için her vasıtayı meşru görürken bizim hariciyemiz ve bazı yöneticilerimiz, bize istihbarat sağlayan ve yardım isteyen Müslüman Kardeşler''e karşı Hafız Esed''e destek vermişler, İslamcılar''ın demokrasisine, Esed''in laik/dinsiz istibdadınını tercih etmişlerdir. Gerekçe Türkiye''deki rejimin tehlikeye düşmesidir. Aslında bütün dünya, İslam''ı referans alan bir siyasi sisteme karşı savaş açmış, "böyle bir sistemin başarılı olması halinde laik demokrasilerin zarar göreceğini" savaşın gerekçesi olarak göstermişlerdir. Halbuki asıl amaç insanın özgürlük ve mutluluğu olmalıdır, laik liberal demokrasiler bunu sağlamaya çalışırken aynı amaca yönelik bir başka modelin de devrede olması, yaşama imkanı bulması bir tecrübe zenginliğidir, daha iyiyi arayışta bir saiktir, rekabet unsurudur. Ulusların iç işlerine karışarak kültür ve rejimleri tek tipleştirme mücadelesi yerine, amacı ve adı ne olursa olsun, (vehim ve zan olarak değil) fiilen halkı ezen, hak ve özgürlükleri çiğneyen rejimler ve yönetimlerle mücadele edilmelidir.
3. Elinin kanı ve kiri Hafız''ınkinden az olmayan Rifat, şimdi yeğeni Beşşar''a karşı muhalefet bayrağını açmıştır, Beşşar''ı başa geçirmek için yapılan anayasa değişikliğinin meşru olmadığını iddia etmektedir. Rifat gibilere sormak gerekiyor: Darbeden tutun Hama halkının imhasına kadar bir dizi zulüm, katliam, haksız tasarruf ve kazanç Esed ailesinin başında olduğu çete tarafından sağlanırken anayasa ve meşruiyet niçin aklınıza gelmiyordu?
4. Beşşar İngiltere''de okumuş, genç nesli temsil ediyor, şimdilik Suriye''de ve dünyada gücü elinde tutanlar ona destek veriyor, fakat aldığı miras çok ağır problemlerle dolu; İsrail ile barış, demokrasiye geçiş, ülkenin çökmüş bulunan ekonomisini canlandırmak, iç muhalefet ile başetmek, bölünmüş halkı bütünleştirmek, nimetlerin dağıtımındaki dengesizliği ortadan kaldırmak, bütün bunları yaparken istikrarı sağlamak ip cambazlığından ince bir siyaset cambazlığı istiyor; bakalım Beşşar bunu başarabilecek mi?
Bizim Beşşar''a hatırlatacağımız husus, "Sultan Süleyman''a kalmamış dünyada" yaşadığıdır. Geride babası gibi kan, zulüm ve gözyaşı bırakmak yerine iyi bir nam bırakmaya çalışmasıdır.
