O kadar

ten geçiyorduk ki, Türkiye öyle büyük saldırı ve tehditlerle yüzleşiyordu ki, coğrafyamız yüz yıl sonra öyle büyük

yaşıyordu ki, ayakta kalmanın, geleceğe yönelmenin, bütün bu

nasıl da zor olduğunun farkındaydım.

Geçtiğimiz

, küresel ölçekte büyük hesaplaşmayı nasıl da anlayıp kendi

yaptığını, bunun bin yıllık Anadolu tarihinde

, Türkiye'yi

isteyenlere ne anlattığını elbette biliyordum ve bu

artırıyordu.

Ne kadar

varsa, bize yönelen ne kadar

ve

varsa, coğrafyayı hedef alan ne kadar

varsa, Soğuk Savaş döneminden beri

da bu topraklarda

, bunun da tarih değiştireceğini biliyordum.

Eski defterler karışmıştı,

, artık hiçbir ülkeye güvenemez,

. Dostlar,

. Türkiye'nin değil,

, her ülke gibi Türkiye de kendini korumaya alıyordu.

'dan verilen mesaj bu kendini güvene almanın, kendi ayakları üzerine durmanın,

.

Bunları biliyordum. Bu

ne olacaktı? Kimlerle, nasıl bir ilişki kurup, ekonomik alanda, siyasi alanda,

alanda ne tür adımlar atacaktık. Batı, müttefiklerimiz bizleri on yıllardır oyalıyor,

, Türkiye algımız üzerindeki

bu şekilde devam ettiriyordu. Ne zaman

yapsak üzerimize çullanıyor, ne zaman kendi yolumuzu seçeceğimizin işaretini versek

geçiyordu. 15 Temmuz böyle bir saldırıydı ve doğrudan müttefiklerimiz tarafından yapılmıştı.

Biraz olsun çevremize,

. Oysa dünya artık Batı ekseninden ibaret değildi,

. Türkiye'nin siyasi kültürü, gelecek perspektifi ne kadar o yönde belirlense de,

ve bu tehdit doğrudan onlardan geliyordu.

15 Temmuz bu anlamda hepimiz için bir

,

yaşıyorduk. Hepsi

Türkiye'yi vuruyorlardı. Daha önce böylesini yaşamadık, görmedik,

.

'nin bu aşamadan sonra Türkiye ile

haline geldi. AB bizim için bir hedef, proje olmaktan tamamen çıktı. ABD ilk kez bir darbe girişiminde suçüstü yakalandı ve bir müttefik ülkenin gözünde neredeyse

.

Böyle bir dönemde

ve

arasında

'da yapılan görüşme, başta Suriye olmak üzere, bizim

bir değişikliğe yol açar mıydı? Bir

değişimin sinyali olabilir miydi?

15 Temmuz askeri darbe girişimi ve bu girişim üzerinden servis edilen iç savaş senaryosu ile

senaryolarının tam merkezinde yer alan ABD ve Avrupa Birliği bu görüşmeyi nasıl anlayacak ve yorumlayacaktı?

Özellikle

ile Rusya'yı hedef alan ambargo ve Batı sınırından gelen tehditler iki ülkeyi belli noktalarda bir arada harekete zorlayabilir miydi?

Elbette bu tür ilişkiler

kurulamaz,

bu kadar kısa süre içinde inşa edilemezdi. Ama

bir gerçekti. Batı,

darbesiyle

girişmiş ancak başarısız olmuştu. Rusya ise ambargo ve Batı'dan gelen tehditlerle yüzleşiyor, kendi çıkış yollarını arıyor, Suriye müdahalesi gibi müdahalelere girişiyordu.

. Türkiye-Rusya ilişkilerinde kriz çıkarmanın bu büyük oyunun bir parçası olduğu 15 Temmuz'da netleşti. Bu krizi planlayanlar Türkiye'yi

bir proje uygulamış, bu da 15 Temmuz'da netleşti.

Erdoğan ve Putin, elbette bütün bunları değerlendirerek o görüşmeyi yaptılar. İki ülke arasında

ortada. Bir kere

konusunda aynı noktaya gelmek imkansız değil ama çok zor. Ekonomik ilişkileri düzeltmek, ortak yatırımlar,

hedefi daha başarılabilir hedefler.

Başından beri

.

biliyoruz, bunu birçok örnekle gördük.

bu işi çözebilirdi. Yıllar sonra aynı noktaya geldik. İran ikna edilebilirse, Rusya ile Türkiye'nin yakınlaşması çok daha kolay olacaktır.

Zarar gören üç ülkenin kendi çözümüne odaklanmasından daha mantıklı bir yol görünmüyor.

çözüm projelerinin hiçbiri bu üç ülkeye de fayda getirmeyecek, dahası

e sürükleyecektir.

Erdoğan-Putin zirvesi bu hafta dünyanın en önemli gündem konusuydu.

Herkes, Türkiye'de

yaşanır mı, Batı ekseninden uzaklaşır mı,

yakınlaşır mı telaşını yaşıyordu. Türkiye ile Batı arasındaki güven bunalımı,

bu ihtimallerin kapısını açıyordu.

Görüşme başarılı geçti. İki ülke de kayıplarının farkındaydı.

. İki ülke de parçalanma tehditleriyle yüzleşiyordu. Ama bir görüşmede çok

beklemek elbette mümkün olmayacaktı, olamazdı da. Yine de tek bir görüşme ilişkileri,

inden önceki noktaya getirmeye yetti.

Ama unutmayalım ki,

.

üzerinden ABD'nin uyguladığı bir projeydi ama Rusya ve İran da

için elinden geleni yaptı, yapıyor.

. Jeopolitik satrancın bütün hamlelerini yapma,

, bu çok boyutlu karmaşık güç hesaplaşmasında

vermiştir.

. Ama Batı'ya kızarak kendini

de bir başka intihardır. Türkiye elbette ekonomik, siyasi ve güvenlik alanında ağır risklerle karşı karşıya ama büyük fırsatlara da sahiptir.

.

Bütün bunlardan sonra sadece Rusya ile değil, Asyalı güçlerle de rasyonel ilişkilere ağırlık kazandırmak zorundayız.

. Biz hala bunlar olmamış gibi davranırsak, bir sabah kalktığımızda

. Rusya ile yakınlaşma bunun ilk adımı olsun. Ama yönümüzü biraz daha Doğu'ya çevirmemiz gerekiyor.

Büyük oyuncu olmazsak küçüleceğiz ve bu

.

. Bu yüzden Rusya ile yakınlaşmayı çok önemsiyoruz. Suriye meselesi çözülürse, coğrafyaya yönelik en önemli müdahale alanı da ortadan kaldırılmış olacaktır.

Unutmayın,

. Bu ülke kurulduğundan bu yana,

ile yüzleştik. 15 Temmuz akşamından bu yana her gece

için meydanlara akın eden insanlar,

'da toplanan milyonlar, aynı gün

meydanlara çıkan milyonlar bize en büyük stratejik hedefin ne olduğunu gösterdi. Bu mesajı unuttuğumuz anda her şeyi kaybedeceğiz.

Şimdi ne olacak?

. 15 Temmuz'u başaramayanlar terörle vuracak. Savaşı devam ettirecekler, iç savaşa ayarlı terör saldırılarıyla Türkiye'ye bedel ödetecekler, intikam alacaklar.

Dün Mardin, Diyarbakır, Şırnak'ta saldırdılar. Yeniden başladılar.