Bu hafta Davos’taki Dünya Ekonomik Forumu toplantılarını takip ediyoruz. Küresel ekonominin, küreselcilerin ve neo-liberallerin kalbinin arttığı Davos’tan çıkacak mesajlar önümüzdeki dönemi anlamak için oldukça önemli. Bununla beraber her Davos öncesi eşitsizlikler konusuna dikkat çeken OXFAM Raporu’nda da yine dikkate değer tespitler var.
Dünya Ekonomik Forumu toplantıları bu yıl “2021 Davos Gündemi” başlığıyla bu kez Covid19 pandemisinin gölgesinde dijital ortamda yapılıyor. Toplantılara 70 ülkeden 1500’den fazla iş insanı, siyasetçi, akademisyen ve sivil toplum kuruluşu temsilcisinin katıldığı belirtiliyor.
Toplantının en çok merak edilen katılımcılarından birisi olan Çin Devlet Başkanı Xi Jinping, küresel toparlanmanın güçsüz durumda olduğunu ve gelişmiş ülkeler ile gelişmekte olan ülkeler arasındaki uçurumun kapatılması gerektiğini vurguladı. Jinping bir yandan ticaret, yatırım ve teknolojik alışverişin önündeki engellerin kaldırılması gerektiğini vurgulayarak korumacı ekonomi politikalarını eleştirirken diğer yandan küresel büyüme modelinin değiştirilmesi gerektiğine dikkat çekti.
Davos’ta konuşması merak edilen bir diğer önemli isim de Avrupa Merkez Bankası Başkanı Christine Lagarde’dı. Lagarde, “Ekonomik büyümenin yeniden inşası” başlıklı oturumda Euro Bölgesi’nin ekonomik toparlanmasının gecikeceğini belirtirken salgın sonrasında ekonominin çok farklı olacağını ifade etti. Her ne kadar Lagarde 2021 yılının ekonomik toparlanma yılı olması yönünde umut besliyor olsa da süreçteki belirsizliklere yapılan güçlü atıflar hem onun hem de Jinping’in “umutsuzluk itirafı” olarak nitelendirilebilir.
Covid19 pandemisinin ekonomi üzerindeki etkilerinden mutlu olanlar da var. Americans for Tax Fairness ve Institute for Policy Studies tarafından yapılan ortak açıklamaya göre ABD’li 660 milyarderlerin serveti, salgın döneminde 1,1 trilyon dolar artarak toplam 4,1 trilyon dolara ulaşmış. Öte yandan Uluslararası yardım kuruluşu Oxfam da yayınladığı bir araştırma sonucuyla dünyadaki en zengin 10 kişinin toplam servetinin, pandemi sırasında 540 milyar dolar arttığını ilan etti. Raporun başlığı ise manidar: “Eşitsizlik virüsü”.
Pandemi öncesi konuştuğumuz ve eleştirdiğimiz en önemli konulardan bir tanesi finans sektörü ile reel sektör arasındaki uçurumun giderek daha fazla artmasıydı. Maalesef pandemi ile beraber bu ayrışma daha da artmaya başladı.
Gördüğünüz üzere paradan para kazananlar için pandemi bile fırsata dönüşmüş durumda. Ancak çalışma hayatının olmazsa olmazı reel sektör için aynı şeyi söylemek mümkün değil. Mesela Uluslararası Çalışma Örgütü (ILO) Genel Direktörü Guy Ryder’ın açıklaması oldukça korkutucu. ILO verilerine göre küresel işgücü gelirlerindeki kayıplar şimdiden 3,7 trilyon doları aşmış durumda.
